Skip to main content

Προς μια Ευρώπη «άνευ σημασίας»;

Από την έντυπη έκδοση

Του Μιχάλη Χατζηκωνσταντίνου
[email protected]

Μια νέα έρευνα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR) που διενεργήθηκε σε 11.000 πολίτες εννέα κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιβεβαιώνει το προφανές. Οι πολίτες αξιολογούν αρνητικά την αντίδραση της Ε.Ε. στην πανδημία. 

Κληθέντες να σχολιάσουν τη φράση «η Ε.Ε. ανταποκρίθηκε στις υποχρεώσεις της κατά τη διάρκεια της πανδημίας», το 46% αναφέρει ότι διαφωνεί και μόλις το 22% ότι συμφωνεί (οι υπόλοιποι απάντησαν ότι δεν γνωρίζουν ή ότι δεν έχουν γνώμη). 
Μάλιστα, στις χώρες που επλήγησαν περισσότερο από τον κορονοϊό καταγράφονται ποσοστά ουσιαστικής κατακραυγής της κοινοτικής αντίδρασης (63% στην Ιταλία, 61% στη Γαλλία και 52% στην Ισπανία). 

Βέβαια, αυτά δεν είναι τα χειρότερα νέα για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το πιο ανησυχητικό συμπέρασμα προκύπτει από έτερη ερώτηση του think tank. 

Όταν ζητήθηκε από τους πολίτες να σχολιάζουν τη φράση «η Ε.Ε. αποδείχθηκε άνευ σημασίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας», το 47% δήλωσε ότι συμφωνεί και μόλις το 19% ανέφερε ότι διαφωνεί. Στη συγκεκριμένη ερώτηση οι απαντήσεις των πολιτών δεν φάνηκε, επίσης, να σχετίζονται με την επιτυχή ή μη αντιμετώπιση της πανδημίας στις χώρες τους. Και ας μη νομίσει κανείς ότι αυτές οι απαντήσεις οφείλονται σε κάποιον λανθάνοντα αντιευρωπαϊσμό. Ίσα-ίσα, το 63% των πολιτών ανέφερε ότι η κρίση του κορονοϊού «έδειξε την ανάγκη για περισσότερη ευρωπαϊκή συνεργασία». 

Αντίθετα, μόλις το 18% συμπέρανε πως η κρίση «έδειξε ότι η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση έχει προχωρήσει υπερβολικά». 
Τα τελευταία δέκα χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση απέτυχε να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των πολιτών για την αποτελεσματική και αλληλέγγυα διαχείριση της οικονομικής κρίσης και των προσφυγικών/μεταναστευτικών ροών. 

Τώρα φαίνεται να περνά πολύ κάτω από τον πήχη και στη διαχείριση της πανδημίας. Ακόμη και σήμερα, όμως, κάθε απόπειρα άσκησης κριτικής στις αποτυχίες της Ε.Ε. αποκρούεται συλλήβδην ως τάχα «ευρωσκεπτικιστική» ή «λαϊκιστική». 

Τα στοιχεία, όμως, δείχνουν ότι οι πολίτες προσβλέπουν στη συνεργασία των κρατών-μελών. Απλώς απαιτούν καλύτερα αποτελέσματα. Όσο οι Βρυξέλλες (και το Βερολίνο) αδυνατούν να τα επιτύχουν, τόσο η κοινή γνώμη θα νιώθει ότι η Ευρώπη είναι «άνευ σημασίας».