Από την έντυπη έκδοση
Του Α. Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Το σοκ υπό το οποίο λειτουργεί η κυβέρνηση -για να είμαστε δίκαιοι, το σοκ αφορά ολόκληρο το πολιτικό σύστημα αλλά και την κοινωνία στο σύνολό της: όμως η κυβέρνηση έχει το πικρό προνόμιο να κουβαλάει τις ευθύνες…- με την απόλυτη κατάρρευση της κατάστασης στο προσφυγικό, ουσιαστικά απομακρύνει την προσοχή από οτιδήποτε άλλο.
Πλην ίσως από τη σουρεαλιστική εικόνα των αγροτικών μπλόκων, τα οποία έρχονται και προστίθενται στην εικόνα των κλειστών συνόρων και των ανθρώπων που περιφέρονται παραζαλισμένοι στους δρόμους και τις πόλεις της Ελλάδας, φέρνοντας στη συλλογική μνήμη εικόνες του Μεσοπολέμου, του ‘20!
Ομως, η διαπραγμάτευση της αξιολόγησης εκτοπιζόμενη από το προσκήνιο αποκτά πρόσθετη εκρηκτικότητα και όχι λιγότερη, όπως νομίζει η κυβέρνηση. «It’s the economy, stupid!», όπως θα ‘λεγε αυτή τη φορά ευθέως ο Σόιμπλε στο Νταβός.
Τι θέλουμε να πούμε; Οτι η αντίληψη που εγκαταστάθηκε στο Μαξίμου πως «ένα πρόβλημα το αντιμετωπίζεις δημιουργώντας ένα μεγαλύτερο» (ή: στρέφοντας την προσοχή σ’ αυτό) δεν οδηγεί σε λύσεις, ούτε καν σε εκτόνωση.
Αλλά σε μοιρολατρική αποδοχή του ανεπίλυτου, που παραδίπλα του βρίσκεται η μη κυβερνησιμότητα. Ασχημο πράγμα η μη κυβερνητικότητα…
Δείτε: η υπόθεση της αξιολόγησης έχει πάει τόσο στραβά, τόσο πίσω, ώστε σαν να μην ξέρουν πια από πού να την πιάσουν. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος επέλεξε τη διοργάνωση του «BBC World Questions: Europe and Greece» για να ξανατραβήξει -κι αυτός- τη διαβόητη κόκκινη γραμμή: «Η Ελλάδα δεν μπορεί να κάνει περισσότερες περικοπές στις συντάξεις», κουνώντας για μιαν ακόμη φορά επικριτικά το δάχτυλο στο ΔΝΤ για «έλλειψη κοινωνικής ευαισθησίας». Ηταν ενδιαφέρον να σημειώσει κανείς ότι η τοποθέτηση αυτή έγινε στο πλαίσιο της διαβεβαίωσης ότι «θα κάνουμε ό,τι συμφωνήσαμε τον Αύγουστο, ούτε περισσότερο ούτε λιγότερο». Που, μαζί με τη νωπή ακόμη τοποθέτηση Γερούν Ντέισελμπλουμ -ο οποίος, διάβολε! είναι Eurogroup κι όχι IMF- μετά την τελευταία συνάντηση του Eurogroup, τοποθέτηση ακριβώς σχετικά με τις συντάξεις, δείχνει ότι πάλι βρισκόμαστε σε ασυμβατότητα αντίληψης των πραγμάτων με τους «εταίρους».
Πάντως, την ίδια ακριβώς στιγμή ο καημένος ο προϋπολογισμός κατευθύνει περισσότερο από 40% των πρωτογενών δαπανών του για να καλύπτεται η συνταξιοδοτική δαπάνη (δηλαδή οι «τρύπες» των ασφαλιστικών Ταμείων, από ΙΚΑ και ΟΓΑ μέχρι και τα ευγενέστερα, συν οι συντάξεις του Δημοσίου).
Μπορεί ο ένας να θυμίζει ότι η ασφαλιστική κάλυψη της ΔΕΗ ως «αντιπαροχή έναντι περιουσίας» ή η κάλυψη των αναγκών του ΤΑΠ-ΟΤΕ είναι πάνω από 500 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο (έκαστη), όταν π.χ. το ΙΚΑ απορροφά μια άχνα κάτω από 3 δισ., ενώ ο άλλος να θυμίζει ότι οι συντάξεις του Δημοσίου κινούνται κάπου πάνω από 6 δισ. παρ’ όλες τις μειώσεις: πάντως το κόστος της κοινωνικής ασφάλισης δεν παύει να είναι το βασικό αγκωνάρι που κρέμεται στον λαιμό του προϋπολογισμού. (Και που η Κριστίν Λαγκάρντ απλώς εκφωνεί το νούμερο, φτάνει να απορροφά στο βάθος της κρίσης, μετά απ’ όλες τις μειώσεις και πριν απ’ όλες τις αποφάσεις Συμβουλίου της Επικρατείας και Ελεγκτικού Συνεδρίου, κάτι σαν 10% του καθημαγμένου ΑΕΠ της χώρας).
Την ίδια στιγμή, και ενώ σιγά σιγά συνειδητοποιείται ότι τα έσοδα του ίδιου του κατακαημένου προϋπολογισμού για το 2015 δεν έμειναν μόνον 4 δισ. πίσω απ’ εκείνα που ελπίζονταν (βέβαια, σχεδόν τα μισά είναι μη εισπραχθέντα από την «οφειλόμενη» επιστροφή κερδών των κεντρικών τραπεζών και της ΕΚΤ από SMPs λόγω… μη ολοκλήρωσης της αξιολόγησης), αλλά και έφεραν την Ελλάδα στη δυσάρεστη πλαγιά της καμπύλης Laffer: δηλαδή, η φορολογική πίεση δείχνει ότι η εισπραξιμότητα, η πραγματοποίηση εσόδων αληθινά πήγε πίσω σε σχέση με το 2014.
Οσο, δε, προχωράει η εκτέλεση του προϋπολογισμού 2016 από τον Φεβρουάριο και πέρα, θα ‘χουμε και ταμειακό άνοιγμα σχεδόν 1 δισ. τον κάθε μήνα μεγαλύτερο από τον προηγούμενο – για να ξεπεράσουμε τα 4 δισ. μετά τον Μάιο, με το καλό! Αυτό είναι το «καήκαμε!» που είχε πει ο ίδιος ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, για την περίπτωση που η αξιολόγηση αφεθεί να σέρνεται.
Η εντύπωση που αφέθηκε να δημιουργηθεί σε κύκλους του Μαξίμου ότι το βάρος του προσφυγικού θα οδηγήσει σε «άλλου τύπου διαπραγμάτευση» με τους δανειστές είναι ρισκαδόρικη.
Η εντύπωση όμως ότι η εικόνα αδιεξόδου θα κάνει ευκολότερη τη διαχείριση του εσωτερικού μετώπου, αυτή μπορεί να αποβεί καταστροφική.
