Νέα έρευνα θέλει την ερημοποίηση της περιοχής της Σαχάρα να ξεκίνησε πριν από 7 εκατομμύρια χρόνια, σε αντίθεση με την έως τώρα επικρατούσα θεωρία που τη χρονολογούσε 4 εκατομμύρια χρόνια πιο μετά.
Σύμφωνα με προσομοιώσεις του κλίματος της εποχής, η συρρίκνωση της Θάλασσας της Τηθύος σε συνδυασμό με την ανύψωση της Αραβικής χερσονήσου, αποδυνάμωσε τους καλοκαιρινούς μουσώνες και οδήγησε στο σχηματισμό της μεγαλύτερης υποτροπικής ερήμου στον πλανήτη, και τρίτης μεγαλύτερης συνολικά μετά την Ανταρκτική και την Αρκτική.
Η θεωρία αυτή υποστηρίζεται από στοιχεία που ανακτήθηκαν από αμμολόφους στο βόρειο Τσαντ, τα οποία εκτιμάται πως έχουν ηλικία επτά εκατομμυρίων ετών, σύμφωνα με τον επικεφαλής της έρευνας Ζονγκσί Ζανγκ, παλαιοκλιματολόγο του Πανεπιστημίου του Μπέργκεν στη Νορβηγία. Ευρήματα από άλλες μελέτες στην περιοχή ενισχύουν τη θεωρία για την εμφάνιση εκτεταμένων περιόδων ξηρασίας πριν από 8 εκατομμύρια έτη.
Η μέχρι τώρα λανθασμένη χρονολόγηση οφείλεται στη σταδιακή αναδιάταξη των χερσαίων μαζών στη Βόρεια Αφρική, σύμφωνα με τον Ζανγκ, κυρίως στην πλευρά της Θάλασσας της Τηθύος που συνόρευε με τη βόρεια Αφρική. Η Θάλασσα της Τηθύος ήταν μία μακρόστενη κεντρική θάλασσα ανάμεσα στην Ευρώπη και την Αφρική κατά τον παλαιοζωικό αιώνα, από την οποία προέκυψαν η Μεσόγειος και η Ερυθρά Θάλασσα.
Η αποδυνάμωση των μουσώνων της περιοχής μετέβαλε με τη σειρά της τους τοπικούς δυτικούς ανέμους, κατευθύνοντας τη ροή υγρασίας από τον τροπικό Ατλαντικό προς τα νότια.
«Η συρρίκνωση της Τηθύος όχι μόνο επηρέασε το μέσο κλίμα της περιοχής, αλλά ενίσχυσε επίσης την ευαισθησία των αφρικανικών μουσώνων, η οποία στη συνέχεια έγινε η κύρια κινητήρια δύναμη του σχηματισμού της Σαχάρα», αναφέρει η μελέτη.
«Αυτές οι σημαντικές κλιματικές αλλαγές προκάλεσαν πιθανότατα τις αλλαγές στη χλωρίδα και την πανίδα της Αφρικής και της Ασίας που παρατηρήθηκαν κατά την ίδια περίοδο», δήλωσε ο Ζανγκ.
