Από την έντυπη έκδοση
Του Μωυσή Λίτση
[email protected]
Η αναζωπύρωση της… ξεχασμένης σύγκρουσης ανάμεσα στην Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν, με επίκεντρο το διαφιλονικούμενο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, απειλεί να βάλει φωτιά ευρύτερα στην περιοχή του Νοτίου Καυκάσου. Περιοχή στην οποία παίζονται τεράστια γεωπολιτικά συμφέροντα λόγω του ότι μέσα από το Αζερμπαϊτζάν περνούν αγωγοί πετρελαίου και αερίου, που μεταφέρουν τις «αιματοβαμμένες» αυτές ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία του παγκόσμιου συστήματος πρώτες ύλες.
Ήδη οι αναφορές για ενεργό τουρκική στρατιωτική ανάμιξη στο πλευρό του Αζερμπαϊτζάν και η δεδομένη συμφωνία αμυντικής συνεργασίας Ρωσίας-Αρμενίας εντείνουν τις ανησυχίες για μια ενδεχόμενη ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση.
Ο Καύκασος είναι μια λωρίδα γης στο κέντρο της Ευρασίας, ανάμεσα στη Μαύρη Θάλασσα και την Ευρώπη προς δυσμάς, τη Ρωσία προς βορρά, την Κασπία Θάλασσα και την Κίνα ανατολικά, το Ιράν και την Τουρκία στον νότο.
Με δεδομένη την ένταση στις σχέσεις της Ουάσιγκτον με το Ιράν, την Κίνα και τη Ρωσία, εύκολα καταλαβαίνει κανείς την εκρηκτική ύλη που συσσωρεύεται γύρω από το Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Ο πόλεμος του 1988-1994, εν μέσω κατάρρευσης της Σοβιετικής Ένωσης, τερματίστηκε με την Αρμενία να αποκτά τον έλεγχο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, στο οποίο πλειοψηφεί η αρμενική εθνότητα, αν και βρίσκεται μέσα στην εδαφική επικράτεια του Αζερμπαϊτζάν.
Σε εκείνον τον πόλεμο περισσότεροι από 20.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και ένα εκατομμύριο εκτοπίστηκαν, με τον πληθυσμό της Αρμενίας μόλις στα 3 εκατ. και του Αζερμπαϊτζάν στα 10.
Εικόνες που κανείς δεν θα ήθελε να ξαναδεί, πολύ περισσότερο που είναι πολλά τα μέτωπα που έχουν ανοίξει στην ευρύτερη περιοχή: Ιράκ, Συρία, Λιβύη, ανατολική Μεσόγειος…
Δεν είναι ωστόσο μόνο τα «ορατά» θερμά μέτωπα που συνδέονται έμμεσα με τις φλόγες που αναζωπυρώθηκαν στον Καύκασο και την Κασπία, περιοχές γνωστές για το «μεγάλο παιχνίδι» των πετρελαϊκών ανταγωνισμών του προηγούμενου αιώνα.
Η απειλή μιας ευρύτερης σύρραξης συμπίπτει με την αυξανόμενη ένταση στις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας, με την τελευταία εκτός των άλλων να διαπραγματεύεται μια συμφωνία οικονομικής και στρατιωτικής συνεργασίας αξίας 400 δισ. δολαρίων με το Ιράν.
Το «νέο μεγάλο παιχνίδι» εγκυμονεί πολύ αίμα και πετρέλαιο-αέριο στην κεντρική Ασία, εκτός και αν η διεθνής κοινότητα έρθει στα… συγκαλά της.
