Skip to main content

Η άλλη ματιά στη διένεξη Ελλάδας-πΓΔΜ

Από την έντυπη έκδοση 

Το ονοματολογικό πρόβλημα μεταξύ Ελλάδας και πΓΔΜ παραμένει άλυτο. Την ίδια ώρα, μια ομάδα κοινωνικών ανθρωπολόγων από τις δύο χώρες επιχειρεί προσεγγίσεις με εργαλεία την επιστήμη και τον διάλογο.

Κατά τη συνάντηση των πρωθυπουργών από τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων την περασμένη εβδομάδα στα Σκόπια ήταν παρών και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ. Σε καιρούς διπλωματικών εντάσεων με τη Ρωσία, οι χώρες τις πρώην Γιουγκοσλαβίας αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη σημασία για τις Βρυξέλλες. Ο Ντόναλντ Τουσκ εξήρε τις προσπάθειες της οικοδέσποινας πΓΔΜ για εξεύρεση λύσης στο ονοματολογικό πρόβλημα με την Ελλάδα. Εξάλλου το διακύβευμα για τα Σκόπια είναι σπουδαίο: Υπό συζήτηση είναι η ένταξη στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ, διαδικασίες από τις οποίες ελπίζουν ότι θα αποκομίσουν οφέλη τόσο η πΓΔΜ όσο και οι Βρυξέλλες. Ωστόσο, χωρίς λύση του ονοματολογικού με την Ελλάδα οι συγκεκριμένες επιδιώξεις παραμένουν στον «πάγο».

Την ώρα που η αντιπαράθεση για το ονοματολογικό διεξάγεται στα μέσα ενημέρωσης κυρίως με ιδεολογικούς όρους, μένουν κατά κανόνα στο περιθώριο οι πολλές πολιτισμικές ομοιότητες και οι κοινές ιστορικές αναφορές. Σύμφωνα με τον Ιωάννη Μάνο, κοινωνικό ανθρωπολόγο από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας στη Θεσσαλονίκη (ΠΑ.ΜΑΚ.), σε αυτά ακριβώς τα κοινά στοιχεία κρύβεται μια εν δυνάμει λύση της διένεξης. «Οι εμπειρίες μας έχουν δείξει ότι τα στοιχεία που μας συνδέουν είναι πολύ περισσότερα από εκείνα που μας χωρίζουν. Εάν λοιπόν εστιάσουμε στις ομοιότητες θα μπορούσαμε να ξεπεράσουμε πολύ πιο εύκολα τα προβλήματα που παρεμποδίζουν επί του παρόντος την εξεύρεση λύσης» επισημαίνει ο Έλληνας καθηγητής. 

Για τον Λιούπκο Ριστέσκι, καθηγητή Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο των Σκοπίων, είναι κυρίως πολιτικά τα εμπόδια που αποτρέπουν στην προσέγγιση όχι μόνο ανάμεσα σε Ελλάδα και πΓΔΜ αλλά και μεταξύ άλλων βαλκανικών χωρών. Ο ίδιος μάλιστα κάνει λόγο για περιθωριοποίηση της επιστήμης του στις κοινωνίες των βαλκανικών χωρών. «Αυτό δεν συμβαίνει τυχαία. Σε τηλεοπτικές εκπομπές της «Μακεδονίας» υπήρχε μάλιστα η συμβουλή να αποφεύγονται οι σπουδές τέτοιων επιστημονικών αντικειμένων. Εμείς οι κοινωνικοί ανθρωπολόγοι ερευνούμε τη δημιουργία ταυτοτήτων και είμαστε συχνά επικριτικοί όταν κυβερνήσεις εκμεταλλεύονται αυτή την εξελικτική διαδικασία προς όφελός τους» επισημαίνει ο Λιούπκο Ριστέσκι. 

Deutsche Welle