Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
«Oι περισσότερες κρίσεις οφείλονται σε ένα μίγμα βλακείας, απληστίας, απερισκεψίας, ανάληψης (οικονομικού) κινδύνου, ελπίδας για κέρδος» απεφάνθη το 2012 ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ. Η ειδικότητα του ανδρός ήταν η διαχείριση νομισματικών και οικονομικών κρίσεων. Μέχρι και το 2008 ήταν επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Νέας Υόρκης, οπότε γνώριζε τα «εντόσθια» της Γουόλ Στριτ.
Το πρόβλημα μ’ αυτού του είδους τις ερμηνείες είναι ότι δεν έχουν βρεθεί ακόμη φάρμακα ή εμβόλια κατά της βλακείας και της απληστίας. Ούτε οι νουθεσίες, ούτε τα θρανία, ούτε τα χρόνια, ούτε οι νόμοι μπορούν να εγγυηθούν τη σωτηρία. Είναι σαν να γράφεις στο νερό.
Η βλακεία είναι ανίατη και η απληστία, εξ όσων γνωρίζω, αποθεώνεται. Ακόμη και μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Με κάποια διαλείμματα, για να σωθούν τα προσχήματα.
Σήμερα οι αγορές μετοχών κινούνται κοντά σε επίπεδα-ρεκόρ και οι τιμές των ακινήτων επιδίδονται σε ράλι, ενώ τέσσερα κύματα σκάνε και προκαλούν ζάλη. Πανδημία, που χτυπάει ακόμη με μανία, εφοδιαστική αλυσίδα, που μοιάζει με τυχερού παίγνιου παρτίδα, ενεργειακή κρίση και ακρίβεια.
ΕΚΤ, Μπιλ Γκρος, Άλαν Γκρίνσπαν και Ντέιβιντ Σόλομον προειδοποιούν για «υπερβολική ευφορία». Ο τελευταίος δε, που έχει επί τριετία της Goldman Sachs τα ηνία, μετά του φοβερού και τρομερού Λόιντ Μπλανκφάιν τη βασιλεία, ενοχοποιεί την απληστία. Ναι, ο επικεφαλής της Goldman Sachs. Πραγματεία στην ειρωνεία.
«Όταν κοιτάζω πίσω στη 40ετή καριέρα μου βλέπω ότι υπήρχαν περίοδοι κατά τις οποίες η απληστία ήταν πολύ ισχυρότερη του φόβου… Αυτές δεν κρατούν πολύ».
Μα, τι λέτε. Τόσα χρόνια αναπέμπονται ύμνοι στην απληστία και στα «τρομερά παιδιά», στις εξωπραγματικές τιμές και στην υπερτιμημένη τέχνη της αέναης μεγέθυνσης.
Τόσα χρόνια γίνεται λιτανεία του φόβου στ’ αλώνια, ενώ στα σαλόνια θεωρούν ότι «κάτι θα επαναφέρει την ισορροπία». Μια «διδακτική τιμωρία»;
Στην πραγματικότητα, οι μόνοι άπληστοι που τιμωρούνται περιορίζονται στους πρωταγωνιστές των μύθων.
Οι υπόλοιποι, μικροί και μεγάλοι άπληστοι, βγάζουν τη γλώσσα στα παραμύθια. Θάρρος ή αλήθεια;