Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Τον περασμένο Δεκέμβριο οι Ισπανοί έδωσαν τέλος στην κυριαρχία τριάντα και πλέον ετών του δικομματισμού, επιλέγοντας μία «πολύχρωμη» Βουλή τεσσάρων κομμάτων. Στο Λαϊκό Κόμμα και τους Σοσιαλιστές προστέθηκαν οι αριστεροί Podemos και οι φιλελεύθεροι Πολίτες (Ciudadanos).
Ήταν το αποτέλεσμα της οργής για τη συρρίκνωση των εισοδημάτων και την ανεργία, της απόρριψης μίας πολιτική ελίτ που αδυνατούσε να δώσει απαντήσεις στα προβλήματα, αλλά και μίας ιδιότυπης «επανάστασης» κατά του «συστήματος», που είχε αρχίσει τέσσερα χρόνια νωρίτερα στις πλατείες των «Αγανακτισμένων».
Αυτό που ίσως δεν υπολόγιζαν οι πολίτες είναι η αδυναμία να συγκροτηθούν συμμαχίες μεταξύ των κομμάτων και να σχηματιστεί κυβέρνηση. Το σκηνικό επαναλήφθηκε στη φετινή κάλπη της 26ης Ιουνίου και η χώρα δεν αποκλείεται να καταφύγει για τρίτη φορά σε εκλογές, σε λιγότερο από ένα χρόνο. Το διάστημα της ακυβερνησίας, οι ρυθμοί ανάπτυξης επιβραδύνθηκαν ελαφρά, ενώ η ανεργία μειώθηκε – γεγονός, ωστόσο, που αποδίδεται στη συγκυριακή τόνωση του τουρισμού από επισκέπτες που αποφεύγουν χώρες, όπως η Τουρκία.
Από το φθινόπωρο ο οικονομικός καιρός προβλέπεται «βαρύς», αν επιμείνει το πολιτικό αδιέξοδο. Οι τελευταίες εκλογές δεν προσέφεραν αυτοδυναμία, αλλά έβγαλαν ενισχυμένο τον Μαριάνο Ραχόι, έναν πρωθυπουργό στιγματισμένο από το σκάνδαλο των «μαύρων ταμείων». Δεν είχαν κέρδη οι αμήχανοι Σοσιαλιστές, ούτε οι Podemos που άλλαξαν πρόσωπο, αλλά δεν έπεισαν. Φτωχές και οι επιδόσεις των Ciudadanos, που υποσχέθηκαν μεταρρυθμίσεις, αλλά απέτυχαν να εξηγήσουν ποιες θα είναι αυτές.
Πριν από λίγα χρόνια φαινόταν ότι την ψήφο την οδηγεί η ελπίδα για καλύτερες ημέρες. Όχι πια. Τώρα κυριαρχεί η απογοήτευση, η ανασφάλεια, η τάση να επιλεγεί το «μικρότερο κακό». Και αυτό είναι αποτυχία συνολικά του πολιτικού συστήματος, που έχει μπροστά του ακόμη μία κρίσιμη εξέταση. Αν αποτύχει και πάλι, πολλοί φοβούνται παρατεταμένη περίοδο αστάθειας. Άλλοι πάλι βλέπουν να αναδύονται στο προσκήνιο δυνάμεις που θα φέρουν τα χαρακτηριστικά της… κατά Μόντι Πάιθον «ισπανικής Ιεράς Εξέτασης»: «Κανείς δεν τις περιμένει. Τα όπλα τους θα είναι η έκπληξη και ο φόβος».
