της Νατάσας Στασινού
Επτά χρόνια τώρα η ελληνική οικονομία βιώνει μία βαθύτατη κρίση και αδυνατεί να εξέλθει από την ύφεση. Επτά χρόνια τώρα, ύστερα από πέντε εκλογικές αναμετρήσεις, έξι πρωθυπουργούς, ένα δημοψήφισμα- παρωδία και τρία σκληρά μνημόνια, ακούμε το ίδιο: Η εσωτερική υποτίμηση δεν αποδίδει. Χρειαζόμαστε διαρθωτικές μεταρρυθμίσεις, που θα φέρουν επενδύσεις και θέσεις εργασίας. Σε αυτό θεωρητικά συμφωνούν άπαντες: κυβερνώντες και αντιπολίτευση. Και γιατί λοιπόν δεν το εφαρμόζουμε;
«It’s the implementation stupid!» τόνισε σήμερα ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, σχολιάζοντας τι χρειάζεται συνολικά η Ευρωζώνη. Και ισχύει. Όσα οράματα και εάν παρουσιάσεις, όσα φιλόδοξα ή “ανατρεπτικά” Σχέδια (Α, Β, Χ) και αν καταστρώσεις, όσο και εάν αναλωθείς σε δεσμεύσεις ή απειλές, το αποτέλεσμα θα είναι μηδέν όσο δεν περνάς στις πράξεις. Τα τελευταία χρόνια οι πράξεις των ελληνικών κυβερνήσεων ήταν εν πολλοίς συνεχείς αυξήσεις φόρων, περικοπές μισθών και συντάξεων. Γιατί οι αλλαγές απαιτούν “ρήξη με συντεχνιακά συμφέροντα”, “απόρριψη των νοσηρών νοοτροπιών του παρελθόντος”, “μετωπική σύγκρουση με ολιγάρχες”, “πάταξη της διαφθοράς και της γραφειοκρατίας”- όλα αυτά, για τα οποία τόσα ακούσαμε επί επτά χρόνια, αλλά ελάχιστα είδαμε.
Για να το πούμε αλλιώς, It’s… “all talk, no action” stupid!. Ισχύει αναμφίβολα για την ελληνική πλευρά. Ισχύει, όμως, και για την άλλη πλευρά. Το ΔΝΤ έχει πει δύο φορές επισήμως “mea culpa”, παραδεχόμενο ότι τα μέτρα των προγραμμάτων στήριξης έφεραν πολύ βαθύτερη ύφεση, από ό,τι υπολόγιζε, αλλά επιμένει στην ίδια γραμμή. Και οι Ευρωπαίοι μιλούν ολοένα και εντονότερα για την ανάγκη “αλλαγή πλεύσης”, για το πόσο λάθος είναι να θυσιάζεται η ανάπτυξη στο βωμό της δημοσιονομικής πειθαρχίας, για το μερίδιο ευθύνης των πλεονασματικών χωρών στις έντονες ανισορροπίες, για την ανάγκη να εξελιχθεί η Ευρωζώνη σε “πραγματική ένωση”. Αλλά όλα μένουν και πάλι στα λόγια.
«Η πολιτική ορθοδοξία που μονοπώλησε την τελευταία δεκαετία τη συζήτηση για το πώς θα πρέπει να διοικείται η Ε.Ε δεν απέδωσε. Ή τουλάχιστον δεν αποδίδει πια. Η εμμονή στη λιτότητα καταστρέφει την ανάπτυξη. Στο ενεργειακό μέτωπο έχουμε σύγκρουση ανάμεσα στα συμφέροντα Γερμανίας και Ολλανδίας και αυτά της υπόλοιπης Ε.Ε. και στις επενδύσεις, έχουμε ένα σωρό υποσχέσεις, αλλά όχι έργα» τόνισε χθες ο Ιταλός πρωθυπουργός, Ματέο Ρέντσι, ο οποίος αναζητεί συμμαχίες για μία “στροφή” της Ε.Ε., για ένα “νέο όραμα”, αλλά λίγα έχει πετύχει. «Η Ευρώπη δεν χρειάζεται νέους στόχους και νέα ιδεώδη. Χρειάζεται αποτελέσματα» αντιτείνει ο Ολλανδός πρωθυπουργός, Μαρκ Ρούτε. Και οι δύο έχουν… περίπου δίκαιο. Γιατί χωρίς έναν σημαντικό στόχο- για παράδειγμα αυτόν της οικονομικής και πολιτικής ένωσης- δεν έχεις κίνητρο να προχωρήσεις, μένεις σε ακινησία. Και γιατί χωρίς συγκεκριμένες αποφάσεις και βήματα, που θα φέρουν αποτελέσματα, οι στόχοι και τα ιδεώδη ξεθωριάζουν.