Skip to main content

Tι μας έμαθαν οι κρίσεις;

Από την έντυπη έκδοση

Της Έφης Τριήρη
[email protected]

Δεκαπέντε χρόνια μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και μιλάμε ξανά όχι για μία, αλλά για πολλές κρίσεις απανωτές, πλην αλληλοκαλυπτόμενες που τις κάνουν αρκετά δυσδιάκριτες. Την ώρα μάλιστα που διαμορφωτές πολιτικής από ολόκληρο τον κόσμο έδιναν υποσχέσεις για εκ βάθρων αλλαγές του συστήματος που θα το έκαναν ισχυρό και ικανό να βλέπει αρχικά προειδοποιητικά σημάδια.

Σήμερα, οι νομισματικές αρχές όχι μόνο δεν αντιλήφθηκαν τον κίνδυνο του πληθωρισμού, αλλά τον υποτίμησαν κιόλας, την ώρα που οι τιμές ενέργειας ανέβαιναν αργά και σταθερά μέσα σε ένα γεωπολιτικό αναβρασμό που φαινόταν ότι θα οδηγούσε σε ανάφλεξη για να επανακαθορίσει τις ενεργειακές ισορροπίες του πλανήτη, βάζοντας στο παιχνίδι και το αμερικανικό LNG. H ενεργειακή κρίση που σοβούσε καιρό τροφοδοτούσε τον πληθωρισμό, με τις κεντρικές τράπεζες ωστόσο να μένουν αρχικά «απλοί θεατές» για να δράσουν όταν θα κρινόταν αναγκαίο. Και τώρα σπεύδουν με άλματα να καλύψουν το κενό, με πρώτη και καλύτερη τη Φέντεραλ Ριζέρβ που η άκρως επιθετική έως περιοριστική πολιτική της έχει ωθήσει στα ύψη το δολάριο, πλήττοντας τα μέγιστα τις χώρες που εισάγουν ενέργεια και εμπορεύματα.

Αυτό με τη σειρά του έχει ανοίξει έναν «αντίστροφο» νομισματικό πόλεμο, στον οποίο οι κεντρικές τράπεζες δεν πωλούν νομίσματα για να τα υποτιμήσουν και να τα κάνουν ανταγωνιστικά στηρίζοντας τις οικονομίες τους, αλλά τα αγοράζουν για να τα ενισχύσουν και να θωρακιστούν από το αυξανόμενο κόστος εισαγωγών. Και πιο πέρα οι οικονομίες, πλέον και των ανεπτυγμένων, αντιμέτωπες με άνευ προηγουμένου κρίσεις κόστους διαβίωσης. Και οι κρίσεις καλά κρατούν.

Ποια μέτρα θα μας σώσουν και αυτή τη φορά; Γιατί οι δημοσιονομικές δαπάνες θα μπορούσαν να μας εγκλωβίσουν σε μια «παγίδα χρέους». Ή, στην καλύτερη, σε μια ανακύκλωση του πληθωρισμού, όπου από τη μία τα μέτρα στήριξης θα προσπαθούν να στηρίζουν τη ζήτηση και από την άλλη οι επιτοκιακές αυξήσεις να τη μειώνουν. Με τις αντίρροπες δυνάμεις να εξουδετερώνουν τη λύση του προβλήματος.