Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
Άνδρες ανοίγουν πυρ στις 21 Φεβρουαρίου 1965 μέσα στην αίθουσα Audubon Ballroom στο Μανχάταν, όπου ο Μάλκολμ Χ ετοιμαζόταν να μιλήσει στους οπαδούς της Οργάνωσης Αφροαμερικανικής Ενότητας. Ποιος σκότωσε τον Μάλκολμ Χ; Πάντως, όχι οι δύο από τους καταδικασθέντες.
Όπως διαπιστώθηκε από έρευνα 22 μηνών του γραφείου του εισαγγελέα του Μανχάταν και των δικηγόρων των δύο ανδρών, οι τότε εισαγγελείς, το FBI και η Αστυνομία της Νέας Υόρκης είχαν αποκρύψει βασικά στοιχεία (την παρουσία μυστικών πρακτόρων στην αίθουσα, προειδοποιητικό τηλεφώνημα σε ρεπόρτερ για τη δολοφονία, πληροφορίες που ενέπλεκαν άλλους, μαρτυρίες που τους τοποθετούσαν σε άλλα σημεία την ώρα της δολοφονίας κ.ά.), τα οποία -αν είχαν παρουσιαστεί- θα είχαν πιθανόν οδηγήσει στην απαλλαγή του Μοχάμαντ Αζίζ, 83 χρόνων σήμερα, που αφέθηκε ελεύθερος το 1985 και του Καλίλ Ισλάμ, που αποφυλακίστηκε το 1987 και πέθανε το 2009.
Η αναψηλάφηση της υπόθεσης ξεκίνησε όταν προβλήθηκε το 2020 μια σειρά 6 επεισοδίων-ντοκιμαντέρ του ιστορικού, ακτιβιστή και δημοσιογράφου Αμπντούρ-Ραχμάν Μοχάμεντ στο Netflix, με τίτλο «Ποιος σκότωσε τον Μάλκολμ Χ».
«Οι αποτυχίες αυτές δεν μπορούν να αποκατασταθούν. Ωστόσο, αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να αναγνωρίσουμε το σφάλμα, τη σοβαρότητα αυτού του σφάλματος» τόνισε ο εισαγγελέας Σάιρους Βανς Τζούνιορ.
Τι είναι λάθος σε μια τέτοια περίπτωση; Οι πιέσεις ή οι θεσμικές παραβάσεις; Η πεποίθηση της πλειονότητας της λευκής κοινής γνώμης ότι ήταν ένα έγκλημα μαύρης βίας; Λάθος η ηλικία ή του δέρματος το χρώμα, λάθος των ενόρκων το σώμα, λάθος η εποχή;
Λάθος στο λάθος, δύο άνθρωποι έχασαν μια ζωή, γιορτές, χαρές, λύπες, δουλειές, αγάπες, κηδείες, πρωτοβουλίες, ιστορίες, ταυτότητα, καθημερινότητα.
Σαν να βάζεις την κάμερα ψηλά και σταδιακά να την κατεβάζεις, έτσι ώστε να φαίνεται ότι κάθε λεπτό, κάθε ώρα, κάθε μέρα, γίνεται σφαίρα και ο χώρος στενεύει και γίνεται πιο αποπνικτικός.
Φρίκη που κουρελιάζει, που εκμηδενίζει, που κατασπαράζει. Σχεδόν ακούς να πέφτει ο χρόνος, σταγόνα – σταγόνα. Πώς αποτιμάται αυτό; Πώς αποκαθίσταται μία λάθος καταδίκη; Μια συγγνώμη εκ μέρους των αρχών είναι νίκη;
