Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Είναι αλήθεια ότι εάν περάσεις μία φορά τα όρια, δεν υπάρχουν πιά όρια. Δεν υπάρχει πιο κραυγαλέα περίπτωση από τις διαπραγματεύσεις του Brexit που ποτέ δεν ανταποκρίνονται σε μία δεδομένη χρονική προθεσμία. Πόσες τέτοιες έχουν παραβιαστεί έως σήμερα; Χθες το βράδυ ήταν η τελευταία προθεσμία που είχαν ορίσει ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον και η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στο δείπνο της Τετάρτης για ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων.
Λίγο πριν από την εκπνοή της, συμφώνησαν να δώσουν μία ακόμη ύστατη ευκαιρία και να περάσουν, όπως είπαν, στο «επόμενο μίλι». Παρότι κάποιες πηγές ανέφεραν ότι έχουν γεφυρωθεί πολλές από τις μεταξύ τους διαφορές, παραμένουν ακόμη σημαντικές δυσκολίες στο θέμα του ανταγωνισμού και της αλιείας. Όποιος άλλωστε έχει παρακολουθήσει τις διαπραγματεύσεις των τελευταίων ημερών, έχει αλλάξει γνώμη εκατό φορές: τη μία στιγμή είναι αισιόδοξος ότι επίκειται συμφωνία και την επόμενη ότι το ρήγμα είναι οριστικό.
Ένα Brexit δίχως εμπορική συμφωνία θα έπληττε τις ευρωπαϊκές οικονομίες, συμπεριλαμβανομένης της Βρετανίας, θα προκαλούσε μεγάλη δυσλειτουργία στις χρηματοοικονομικές αγορές και θα έφερνε χάος στην αλυσίδα τροφοδοσίας. Επομένως, γίνεται αντιληπτό πόσο αντιπαραγωγική θα ήταν μία ατυχής έκβαση των διαπραγματεύσεων και για τις δύο πλευρές, που θα μπορούσε να δικαιολογήσει ένα «θέατρο του παραλόγου» μέσα από πολιτικούς ελιγμούς ώστε να επιτευχθεί ένας πολιτικά βιώσιμος συμβιβασμός και για τις δύο πλευρές. H Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ θα μπορούσε να παρέμβει την τελευταία στιγμή και να σώσει τη συμφωνία, όπως έγινε και με την περίπτωση Πολωνίας και Ουγγαρίας στο Ταμείο Ανάκαμψης. Βεβαίως, θα πρέπει στην προκειμένη περίπτωση να ληφθεί υπόψη και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, που βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα εξαγριωμένο λόμπι από αλιείς και τις δύσκολες τοπικές εκλογές του επόμενου έτους, γι’ αυτό και θα είναι ιδιαίτερα προσεκτικός στους χειρισμούς του.
Από την άλλη, δεν μπορεί να αποκλειστεί το γεγονός ότι και οι δύο πλευρές είναι έτοιμες να απορροφήσουν ένα δίχως συμφωνία Brexit πολύ πιο εύκολα απ’ ό,τι είχε εκτιμηθεί. Μέχρι στιγμής οι αρκετά συγκρατημένες κινήσεις της βρετανικής στερλίνας και των μετοχών καταδεικνύουν ότι οι αγορές είναι αισιόδοξες και πιστεύουν ότι μέρος από αυτά που ακούνε από τους πολιτικούς είναι μία μορφή «ακροσφαλούς διπλωματίας», όπου η κάθε πλευρά είναι αποφασισμένη να φθάσει στα άκρα παίρνοντας κάθε ρίσκο. Ίσως όμως να καταδεικνύουν ότι οι αγορές έχουν μάθει να ζουν με την αβεβαιότητα. Μέσα σε όλη την ασάφεια, ένα είναι βέβαιο, ότι η προθεσμία της 31ης Δεκεμβρίου δεν πρόκειται να παραβιαστεί. Και τότε ο καθένας θα αναλάβει το κόστος του.
