Skip to main content

Δύο βολικοί ανθεκτικοί μύθοι περί τρομοκρατίας

Από την έντυπη έκδοση 

Του Μιχάλη Χατζηκωνσταντίνου
[email protected]

Το χθεσινό, δεύτερο τρομοκρατικό χτύπημα στην πρωτεύουσα μέσα σε διάστημα μόλις δέκα ημερών αντιμετωπίστηκε από το πολιτικό σύστημα και τους δορυφόρους του με τον ίδιο τρόπο όπως και το πρώτο. Μηχανιστικά, ιδεοληπτικά, συνωμοσιολογικά.

Ένα σημαντικό τμήμα από τους καθοδηγητές γνώμης της Κεντροαριστεράς και της Αριστεράς είδε (και πάλι) ότι πίσω από την επίθεση κρύβεται «προβοκάτσια», «απόπειρα αποσταθεροποίησης», «στρατηγική της έντασης». Με λίγα λόγια, κάποιες σκοτεινές δυνάμεις, που δεν κατονομάζονται ποτέ, βάζουν βόμβες για να πλήξουν την κυβέρνηση, τον λαό, όσους αντιστέκονται στο σύστημα.

Από την άλλη, οι περισσότεροι από τους ταγούς της Κεντροδεξιάς και της Δεξιάς είδαν (και πάλι) μια υποβόσκουσα σχέση των επιθέσεων με την κυβέρνηση που «ανέχεται» την τρομοκρατία. Για κάποιο μυστηριώδη λόγο, λένε, οι τρομοκράτες εμπνέονται από την κυβέρνηση. Και για κάποιο, άγνωστο λόγο, η αστυνομία δεν θέλει να τους πιάσει.

Πρόκειται για τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Δύο βολικοί εξηγητικοί μύθοι που ανασύρονται εδώ και δεκαετίες από τα αντίπαλα ιδεολογικά οπλοστάσια προς πάσα χρήση. Το μόνο που σπάει την ανθεκτική μονοτονία τους είναι η εναλλαγή των κυβερνήσεων. Τότε οι κατηγορίες περί «προβοκάτσιας» ή «ανοχής» αναπροσαρμόζονται, κατευθυνόμενες προς την εκάστοτε κυβέρνηση που υποτίθεται ότι κινεί τα αδιόρατα νήματα, ή την αντιπολίτευση που υποτίθεται ότι δεν καταδικάζει ειλικρινά.

Σε μια χώρα που έχει χυθεί τόσο αίμα, τόσο άδικα από την τρομοκρατική βαρβαρότητα δεν έχουμε άλλο την πολυτέλεια να αναπαράγουμε την αριστερή ή δεξιά συνωμοσιολογία. Ο μύθος της προβοκάτσιας συντηρεί τη συμπάθεια που τρέφει ένα τμήμα της κοινωνίας προς όσους μεταχειρίζονται τη βία για πολιτικές στοχεύσεις. Ο μύθος της ανοχής ευνοεί κατασταλτικές πολιτικές «μηδενικής ανοχής» και μηχανισμούς έκτακτης ανάγκης που περιορίζουν τις ελευθερίες και υπονομεύουν το κράτος δικαίου.

Αμφότεροι οι μύθοι αποτελούν εμπόδιο για την εκρίζωση του τρομοκρατικού φαινομένου. Γιατί ο στόχος των τρομοκρατών ήταν και είναι πάντα διττός. Μαζί με την κανονικοποίηση της βίας επιζητούν και τη διολίσθηση του κράτους σε αυταρχικές συμπεριφορές. Ας μην τους κάνουμε τη χάρη.