Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
Σε μια συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όταν εθίγη το θέμα της ένταξης της Ελλάδας, ο τότε Γερμανός καγκελάριος Χέλμουτ Σμιτ είχε πει: «Για να μπει η Ελλάδα στην Ευρώπη, πρέπει να περάσει πάνω από το πτώμα μου». Τουλάχιστον έτσι λέει η αφήγηση και ο τότε πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Γκαστόν Τορν.
Ο Βαλερί Ζισκάρ ντ’ Εστέν «μάς βοήθησε μέχρις σκανδάλου», η Ελλάδα εντάχθηκε στην ΕΟΚ -και μάλιστα μόνη της-, ενώ στις άλλες περιπτώσεις η ένταξη έγινε καθ’ ομάδας.
Έτσι προσγειώθηκε στη μνήμη μας ο πρώην Γάλλος πρόεδρος, έτσι τον μάθαμε. Ασπρόμαυρες εικόνες από μια τάξη ηγετών που έζησαν τους σπασμούς της Ευρώπης και έχουν πλέον εγκαταλείψει τα εγκόσμια, με εξαίρεση τον Ντελόρ.
Έτσι τον θυμόμαστε, στα πρόσφατα ξεχνιόμαστε. Όταν το 2015 είχε ταχθεί υπέρ ενός friendly exit της Ελλάδας από το ευρώ, όταν χαρακτήρισε «προφανές σφάλμα» την είσοδο της Ελλάδας στην Ευρωζώνη το 2001 -«ήμουν εναντίον τότε και το λέω»- ή το 2011 όταν είπε ότι «η Ελλάδα κανονικά θα έπρεπε να είχε δηλώσει χρεοκοπία», απορρίπτοντας ότι υπάρχει κρίση του ευρώ.
Τι ήταν, τι δεν ήταν, θα το κρίνει η Ιστορία, ο σύνδεσμός του, άλλωστε, με τη χώρα μας ήταν μια σημείωση στην πολιτική του πολυκύμαντη πορεία.
Οι πιο παλιοί στη Γαλλία θυμούνται πόσο άλλαξε το πρόσωπο της χώρας με προοδευτικές μεταρρυθμίσεις.
Οι παλιοί θυμούνται τον αγώνα του για Ευρωσύνταγμα, που όμως απορρίφθηκε, χάνοντας έτσι τον τελευταίο στόχο του, να εκλεγεί πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι πιο παλιοί ίσως θυμούνται την πρώτη τηλεμαχία που έλαβε χώρα στη Γαλλία το 1974 ανάμεσα στον Φρανσουά Μιτεράν και τον Βαλερί Ζισκάρ ντ’ Εστέν. Η σημαντικότερη στιγμή του ντιμπέιτ ήταν όταν ο δεύτερος είπε κοιτώντας τον Σοσιαλιστή ηγέτη: «Vous n’avez pas le monopole du coeur» («Δεν έχετε το μονοπώλιο της καρδιάς»). Ούτε το μονοπώλιο της αδυναμίας στις γυναίκες. Όταν τον Σεπτέμβριο του 1974 επέστρεφε ξημερώματα από μια περιπέτεια, ένα φορτηγό με γάλα έπεσε πάνω στο αυτοκίνητό του. Όλοι έμαθαν έτσι ότι ο πρόεδρος δεν βρισκόταν στο κρεβάτι του στις 5 το πρωί. Από τότε τον αποκαλούσαν Valery la Nuit.
Οι πιο πολλοί, όμως, θυμούνται το 1981, όταν κέρδισε ο Μιτεράν, το στεγνό «Au revoir!». «Ο πρώτος θάνατος του Ζισκάρ».
