Skip to main content

Νέφαλα και κατσιφάρα

Από την έντυπη έκδοση

Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]

«Νέφαλα σκοτεινότατα ο ουρανός γεμίζει/κι η κατσιφάρα άρχισε λίγο να ψιχαλίζει». Η κατσιφάρα, όπως λένε στην Κρήτη -και αλλού- την ομίχλη, την καταχνιά, άρχισε να ψιχαλίζει με τις επίσημες τουρκικές αξιώσεις για επέκταση των θαλάσσιων ζωνών της, σε μια περιοχή που εκτείνεται από τα νότια της Ρόδου έως την Κρήτη.

Στις 13 Νοεμβρίου κατέθεσε επιστολή στον ΟΗΕ, κοινοποιώντας σε τόσο υψηλό διπλωματικό επίπεδο την ιδέα της «Γαλάζιας Πατρίδας», ενώ χθες έγινε άλλο χτύπημα γνωστό, η υπογραφή μνημονίου για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με τη Λιβύη. Αβάσιμοι οι ισχυρισμοί, λέει η Αθήνα, «και επιφυλάσσεται να απαντήσει καταλλήλως», ενώ διαμηνύει πως η δεύτερη ενέργεια παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και συνεπώς δεν παράγει έννομα αποτελέσματα. 

Δεν παράγει δίκαιο, αλλά παράγει μια κατάσταση. Αυτό κάνει μεθοδικά η Άγκυρα. Mε την επιστολή αφενός αμφισβητεί την επήρεια των ελληνικών νησιών, ωσάν να πρόκειται για γεωγραφικό λάθος, αφετέρου παραβλέπει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Με τη συζήτηση για καθορισμό ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης επιχειρεί να «εξαφανίσει» την Κρήτη. 
Η Τουρκία επικαλείται την άποψη ότι τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα, παρερμηνεύοντας τη νομολογία της Χάγης. Το Διεθνές Δικαστήριο έχει αποφανθεί, σε ορισμένες περιπτώσεις, ότι ένα μικρό νησί δεν έχει δική του υφαλοκρηπίδα, εφόσον βρίσκεται κοντά σε έναν «κύριο όγκο ξηράς». 

Παρερμηνεύει ό,τι το τουρκικό όραμα δεν βολεύει. Τον χαβά της. «Στην Ανατολική Μεσόγειο είναι η χώρα με τις μεγαλύτερες ηπειρωτικές ακτές». Άρα, οι χαράξεις πρέπει να προχωρήσουν με σημείο αναφοράς τους ηπειρωτικούς κορμούς. Η γεωγραφία και το Διεθνές Δίκαιο κομπάρσοι στη διαδικασία.

Οι ιδέες δεν είναι νέες, ούτε τα άλματα ότι η υφαλοκρηπίδα νότια της Κρήτης και δυτικά της Κύπρου τής ανήκει. 
Οι ιδέες δεν είναι νέες, ούτε οι αυθαίρετες ερμηνείες και a la carte πρακτικές σε διαφορετικές περιοχές. Άλλα στη Μαύρη Θάλασσα, άλλα στην Ανατολική Μεσόγειο, η μέθοδος στο απόγειο. 

Δεν παράγει μεν δίκαιο, αλλά διαμορφώνει μια κατάσταση. Καταγράφει τις διεκδικήσεις της, καλλιεργεί την εντύπωση ότι πρόκειται για κάποια διμερή διαφορά και περιμένει να δουλέψει ο χρόνος και των συσχετισμών η φορά. Η κατσιφάρα θα προχωρά. 

Η Ελλάδα θα απαντήσει και τούτη τη φορά.