Από την έντυπη έκδοση
Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]
Με σχετική ανακούφιση δέχθηκε ο κόσμος του τουρισμού τα πρώτα άμεσα μέτρα που ανακοίνωσε το πρωί του Σαββάτου η κυβέρνηση, επιβεβαιώνοντας σχετικό ρεπορτάζ της «Ν», ενώ άρχισε πλέον η συζήτηση για τη μετά Thomas Cook εποχή τόσο στο εξωτερικό όσο και στην Ελλάδα. Παράλληλα φαίνεται ότι αναθεωρούνται επί τα χείρω και οι προβλέψεις για το πώς θα κινηθεί εισπρακτικά η φετινή τουριστική χρονιά, όπως προκύπτει και από δηλώσεις του υπουργού Τουρισμού Χάρη Θεοχάρη.
Αναφορικά με τα μέτρα, κορυφαίοι παράγοντες του τουρισμού έσπευσαν να διευκρινίσουν ότι πρόκειται για «διευκολύνσεις» και όχι «επιδοτήσεις» όπως είπε χαρακτηριστικά ο επίτιμος πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων Ανδρέας Ανδρεάδης. Ο νυν πρόεδρος του ΣΕΤΕ Γιάννης Ρέτσος, που έδωσε και μεγάλη μάχη να πείσει για την αναγκαιότητα των μέτρων τους αρμόδιους κυβερνητικούς παράγοντες, τα χαρακτήρισε ως «θετικό πρώτο βήμα», που «δείχνει ότι συμφωνούμε για το μέγεθος και τη σοβαρότητα της κρίσης.
Συνεχίζουμε να είμαστε παρόντες δίνοντας την πλήρη εικόνα, προτείνοντας και διεκδικώντας ρεαλιστικά μέτρα στήριξης του τουρισμού, της οικονομίας και της κοινωνίας» πρόσθεσε ο κ. Ρέτσος. Όπως ανακοινώθηκε το πρωί του Σαββάτου από το υπουργείο Τουρισμού και είχε ήδη προαναγγείλει η «Ν», έπειτα από σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Οικονομικών αλλά και σε συνεργασία με τα υπουργεία Εργασίας και Ανάπτυξης αποφασίστηκαν μέτρα στήριξης των τουριστικών επιχειρήσεων που έχουν πληγεί σημαντικά από την πτώχευση του ομίλου της Thomas Cook, καθώς και των εργαζομένων σε αυτές.
Για τους εργαζόμενους
* Μείωση του αριθμού των αναγκαίων ενσήμων για καταβολή επιδόματος ανεργίας από 100 σε 80. Ακόμη, θα υπάρξει επέκταση του χρόνου καταβολής του επιδόματος ανεργίας κατά ένα μήνα. Οι ευνοϊκές ρυθμίσεις θα ισχύσουν για εργαζόμενους που απολύονται πρόωρα από επιχειρήσεις συνεργαζόμενες με την Thomas Cook.
* Ο ΟΑΕΔ θα εκπονήσει και θα ενεργοποιήσει ειδικό πρόγραμμα στήριξης θέσεων εργασίας, ώστε οι πληγείσες επιχειρήσεις να μην απολύσουν εργαζόμενους.
Στη σχετική ανακοίνωσή του ο ΟΑΕΔ επισημαίνει ότι «ως κεντρικός επιχειρησιακός βραχίονας για την καταπολέμηση της ανεργίας, ανταποκρίνεται με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα απέναντι στις εξελίξεις στην αγορά εργασίας, συμμετέχοντας ενεργά στην προσπάθεια της κυβέρνησης για την άμεση ενίσχυση και την προστασία των εργαζομένων και των επιχειρήσεων που επλήγησαν από την πτώχευση της Thomas Cook. Τελώντας σε στενή συνεργασία με το υπουργείο Τουρισμού και το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, προβαίνει άμεσα σε ευνοϊκές ρυθμίσεις και δράσεις, με σκοπό αφενός μεν τη στήριξη των εργαζομένων που απολύονται πρόωρα από επιχειρήσεις συνεργαζόμενες με την Thomas Cook αφετέρου δε την ενίσχυση των πληγεισών επιχειρήσεων, ώστε να αποφευχθούν οι απολύσεις».
Τόνωση ρευστότητας
* Αναστέλλεται για 6 μήνες η προθεσμία καταβολής του ΦΠΑ σε αναλογία ίση με το ποσοστό του τζίρου που είχε κάθε επιχείρηση με την πτωχευμένη εταιρεία. Η αναστολή ισχύει για επιχειρήσεις που ποσοστό άνω του 25% του τζίρου τους προερχόταν από πελάτες της Thomas Cook. Η διαδικασία τεκμηρίωσης του δικαιώματος αναστολής θα διεκπεραιωθεί στη ΔΟΥ της έδρας των πληγεισών επιχειρήσεων.
* Επίσης, η Ελληνική Τράπεζα Ανάπτυξης (πρώην ΕΤΕΑΝ) επεξεργάζεται σχέδιο υποστήριξης των εταιρειών που επλήγησαν από τη διακοπή εργασιών της Thomas Cook. Πιο συγκεκριμένα: Για επιχειρήσεις που έχουν δανειοδοτηθεί μέσω του ταμείου ΤΕΠΙΧ, αναζητούνται ήδη και με τις συνεργαζόμενες τράπεζες τρόποι αναθεώρησης των όρων των χορηγήσεων. Επιπλέον μελετάται η παροχή άτοκων δανείων και με την απαραίτητη περίοδο χάριτος, έτσι ώστε να διευκολυνθούν οι ταμειακές ροές των εταιρειών που τεκμηριώνεται ότι άμεσα επιβαρύνθηκαν από την πτώχευση της Thomas Cook.
Διευκόλυνση επενδύσεων
Αποφασίστηκε η προτεραιοποίηση των ελέγχων των επενδύσεων που έχουν υποβάλει αυτές οι επιχειρήσεις στον αναπτυξιακό νόμο, ώστε να επιταχυνθούν οι σχετικές εκταμιεύσεις.
Φορολογική ελάφρυνση
Εξετάζεται απλοποίηση της διαδικασίας έκπτωσης επισφαλών απαιτήσεων για τα τιμολόγια από Thomas Cook, σε συνδυασμό με παράταση της προθεσμίας υποβολής αιτήματος μείωσης της προκαταβολής φόρου εισοδήματος του φορολογικού έτους 2019. Η συγκεκριμένη πρόβλεψη θα οριστικοποιηθεί το αμέσως επόμενο διάστημα.
Η κυβέρνηση και το υπουργείο Τουρισμού από την πρώτη στιγμή έσπευσαν να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της δυσάρεστης εξέλιξης της πτώχευσης της Thomas Cook τόσο για τους εγκλωβισμένους τουρίστες όσο και για τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις που επλήγησαν. Με το ίδιο πνεύμα, θα συνεχίσουμε να στεκόμαστε αρωγοί των ανθρώπων του τουρισμού εφόσον αυτό κριθεί αναγκαίο στο άμεσο μέλλον, τονίζει το υπουργείο Τουρισμού στην ανακοίνωσή του.
Να σημειωθεί ακόμη ότι το ΞΕΕ σχεδίασε γραμμή εξυπηρέτησης (2132169968 και 2132169969) των ξενοδόχων για την ενημέρωση, την καθοδήγηση και τη βοήθεια για τις διαδικασίες αποζημίωσης των διαμενόντων πελατών μετά τις ημερομηνίες πτώχευσης της Thomas Cook Βρετανίας, Γερμανίας, Βελγίου, Ολλανδίας. Εδώ θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι ορισμένες θυγατρικές εταιρείες του Ομίλου Thomas Cook, όπως οι θυγατρικές του στις σκανδιναβικές χώρες που βρίσκονται υπό τον Όμιλο Vinggruppen, και συγκεκριμένα οι Ving, Spies, Tjareborg, Globetrotter και η αεροπορική Thomas Cook Airlines Scandinavia, εξακολουθούν να λειτουργούν, αποχωρώντας από τον όμιλο.
Συγκράτηση στα έσοδα του τομέα
Αναφορικά με τις περαιτέρω επιπτώσεις της πτώχευσης της Thomas Cook στον ελληνικό τουρισμό, φαίνεται ότι εκτός των αρνητικών συνεπειών στις συνεργαζόμενες ξενοδοχειακές μονάδες θα υπάρξουν επιπτώσεις και στα συνολικά τουριστικά έσοδα. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του υπουργού Τουρισμού Χάρη Θεοχάρη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Ερωτηθείς για το πώς κλείνει τουριστικά η χρονιά για τη χώρα μας, ο κ. Θεοχάρης απάντησε: «Αν μου θέτατε αυτό το ερώτημα δέκα ημέρες νωρίτερα και δεν είχε μεσολαβήσει η κατάρρευση της Thomas Cook θα σας έλεγα πως η χρονιά θα έκλεινε με έσοδα κατά 500 εκατ. ευρώ υψηλότερα σε σχέση με το 2018 και με σημαντική αύξηση της μέσης δαπάνης. Όμως οι εξελίξεις μάς πρόλαβαν και ενδέχεται το φαινόμενο της Thomas Cook να αλλάξει τα δεδομένα».
Ιδέες-πρωτοβουλίες για τη μετά Thomas Cook εποχή
Μιλώντας για τη μετά Thomas Cook εποχή στον ελληνικό τουρισμό ο κ. Ρέτσος σημείωσε: «Διαβάζω σχόλια και απόψεις αναφορικά με τη χρεοκοπία της Thomas Cook και το πόσο αυτή θα επηρεάσει το “στρεβλό” μοντέλο ανάπτυξης του ελληνικού τουρισμού, καθιστώντας τα όποια μέτρα ανακούφισης των επιχειρήσεων ασπιρίνες προς καρκινοπαθείς. Θα ήθελα απλά να διευκρινίσω ότι σε κάθε κρίση πρώτη δουλειά του ιδιωτικού τομέα είναι να πιέσει την πολιτεία για τη micro διαχείρισή της, αφού αν δεν αμβλυνθούν οι αρχικές επιπτώσεις αυξάνεται το συστημικό ρίσκο. Το macro έπεται. Και γι’ αυτό θέλω να σχολιάσω τα εξής: Γιατί πιστεύετε ότι εδώ και δύο χρόνια μιλάμε για ένα νέο στρατηγικό σχέδιο για τον τουρισμό μας και για την ανάγκη ουσιαστικής ωρίμανσης; Γιατί βλέπουμε ότι ο τρόπος που αναπτυχθήκαμε έχει ξεπεραστεί από τις εξελίξεις. Το internet, οι disruptors της αγοράς, το digital marketing, αλλάζουν συνήθειες και τάσεις. Ο καταναλωτής ψάχνει πλέον διαφορετικά και το δικό μας μαζικό τουριστικό προϊόν, non branded και commoditized συνήθως, που βασίζεται στην ισχύ των διαμεσολαβητών TO’s, είναι πλέον έωλο. Η TC είναι απλά η αρχή. Πρέπει να επανασχεδιάσουμε τα πάντα και να είμαστε τολμηροί απέναντι στις αλλαγές. Η πολιτεία πρέπει να εμπιστευθεί τον ιδιωτικό τομέα και να ρισκάρει, στο όριο των δημοσιονομικών δεσμεύσεων. Αλλιώς ο κίνδυνος επανάληψης του παθήματος των δεινοσαύρων ελλοχεύει».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος Αλέξανδρος Βασιλικός έχει ήδη επισημάνει από τις πρώτες ημέρες της κρίσης ότι «όλοι οι τουριστικοί φορείς, ενωμένοι και σε συνεργασία με τα αρμόδια υπουργεία οφείλουμε να ξεκινήσουμε την τιτάνια προσπάθεια αναπλήρωσης του κενού που δημιουργούν οι απανωτές χρεοκοπίες των οργανισμών της Thomas Cook. Οι συνέργειες μεταξύ των φορέων ιδιωτών, Δημοσίου, επιχειρηματιών πρέπει να ξεκινήσουν άμεσα. Σε αυτό το στοίχημα πρέπει να βγούμε νικητές. Δεν χωράνε συναρμοδιότητες, επικαλύψεις μεταξύ επιπέδων τοπικής αυτοδιοίκησης, κεντρικής κυβέρνησης, κόντρες προσώπων και κομμάτων. Δεν χωράνε οι παθογένειες που ιστορικά μας χαρακτηρίζουν». Τέλος, προανήγγειλε και πανευρωπαϊκές πρωτοβουλίες. Τέλος, αξίζει να υπογραμμισθεί και η ιδέα που έχει πέσει στο τραπέζι, σύμφωνα με όσα δηλώνει στη «Ν» ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ) Γρηγόρης Τάσιος, για τη δημιουργία ενός εγγυητικού κεφαλαίου που θα καλύπτει την αφερεγγυότητα των tour operators. Ένα μέρος από τον φόρο διαμονής που υπερβαίνει τον δημοσιονομικό στόχο θα μπορούσε να αποτελέσει την αρχική κεφαλαιακή βάση του εγγυητικού.