Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Είναι ένα έγγραφο που τυπώθηκε στη Γαλλία, σε ολλανδικό χαρτί, με γερμανικό μελάνι, βελγικό και λουξεμβουργιανό δέσιμο και σελιδοδείκτη από ιταλικό μετάξι.
Έτσι είχε περιγράψει ο Ζαν Μονέ τη Συνθήκη των Παρισίων, με την οποία ιδρύθηκε το 1951 η ΕΚΑΧ και έγινε το πρώτο βήμα της ευρωπαϊκής ενοποίησης.
Δεν είχαν περάσει πολλά χρόνια από έναν πόλεμο, που άφησε πίσω του εκατομμύρια θύματα και ανυπολόγιστες καταστροφές.
Οι ευρωπαϊκές συνθήκες φέρουν πλέον τη σφραγίδα πολλών ακόμη χωρών και πλούσιο περιεχόμενο, προϊόν διαξιφισμών, συμβιβασμών, υπαναχωρήσεων, αλλά και διάθεσης για αλληλεγγύη, κοινή πορεία, διασφάλιση της ειρήνης και της σταθερότητας.
Το εξώφυλλό τους έχει, όμως, φθαρεί και το μελάνι ξεθωριάζει, μαζί με το όραμα της ολοκλήρωσης, το οποίο δεν εξηγήθηκε ποτέ επαρκώς στην κοινή γνώμη. Εξήντα πέντε χρόνια μετά το Παρίσι, τι μήνυμα θα στείλουν οι ευρωπαϊκές ηγεσίες από την Μπρατισλάβα;
«Τι θα πούμε λοιπόν στα παιδιά μας; Ότι ξεχάσαμε το παρελθόν;» αναρωτήθηκε χθες ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, σχολιάζοντας φωνές, που βλέπουν την επιστροφή στο εθνικό και στη νοοτροπία «καθένας για τον εαυτό του» ως μονόδρομο.
Στα λόγια, τα κράτη-μέλη συμφώνησαν σε πρόσφατες συνόδους ότι από την προσφυγική κρίση και την αντιμετώπιση της τρομοκρατικής απειλής έως την πάταξη της φοροαποφυγής, τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και την τόνωση της αναιμικής και άνισης ανάπτυξης, οι σημερινές προκλήσεις απαιτούν κοινή δράση, ενιαίες λύσεις. Στην πράξη όλα πηγαίνουν στην αντίθετη κατεύθυνση.
Στο προσφυγικό βλέπουμε φράχτες, de facto κατάργηση του Σένγκεν και συμφωνία μόνο στο …«outsourcing» του ελέγχου των συνόρων.
Στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας ακούμε για ισχυρότερη συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών, αλλά σύμφωνα με τη Europol δεν έχουν γίνει πολλά. Στο οικονομικό μέτωπο προωθείται η ιδέα ενός υπουργείου Οικονομικών και συντονισμού της δημοσιονομικής πολιτικής, αλλά θεωρούνται ταμπού οι δημοσιονομικές μεταβιβάσεις και τα κοινά ευρωομόλογα. Και στο χρηματοπιστωτικό όλοι θέλουν «τραπεζική ένωση», αλλά όχι και ενιαίο σύστημα ασφάλισης καταθέσεων.
Με τις δυνάμεις της ακροδεξιάς και του λαϊκισμού να καλπάζουν και τις ισχυρότερες χώρες της Ε.Ε., Γερμανία και Γαλλία, να έχουν μπροστά τους κρίσιμες κάλπες, τα περιθώρια να συμφωνηθούν σημαντικά βήματα στην κατεύθυνση της πραγματικής ένωσης είναι περιορισμένα.
Ας έχουν όμως οι κυβερνήσεις κατά νου αυτό, που τόνισε ο κ. Γιούνκερ: Η ιστορία δεν θυμάται τα ονόματά τους. Θα θυμάται την αποφασιστικότητα ή τα λάθη τους.
