Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Όταν προσπαθείς να εξηγήσεις σε έναν ξένο γιατί είναι τόσο δύσκολο να αποδεχθεί η Ελλάδα την ονομασία Μακεδονία για μία γειτονική χώρα με πληθυσμό 2 εκατομμυρίων, σε κοιτάει περίπου σαν εξωγήινο. Η υπόθεση, για την οποία το BBC έχει γράψει ότι είναι «αναμφισβήτητα η πιο περίεργη διεθνής διαμάχη», αντιμετωπίζεται από Μέσα και κοινή γνώμη στο εξωτερικό με απορία. Η επίκληση της Ιστορίας, τα επιχειρήματα περί αλυτρωτισμού των γειτόνων δεν πείθουν ιδιαίτερα. «Πώς είναι δυνατόν μία μικρή, φτωχή χώρα να συνιστά απειλή;» διερωτώνται. Το επιχείρημα των γειτόνων περί δικαιώματος στον αυτοπροσδιορισμό, από την άλλη, μάλλον γίνεται πιο εύκολα αντιληπτό. Για αυτό και πάνω από 130 χώρες έχουν αναγνωρίσει τη χώρα με τη συνταγματική της ονομασία.
Ο Μάθιου Νίμιτς είχε προσπαθήσει να εξηγήσει στα μέλη του αμερικανικού Κογκρέσου την ελληνική θέση ως εξής: «Πώς θα νιώθατε εάν ξαφνικά το Μεξικό άλλαζε το όνομά του σε Δημοκρατία του Μεξικού και του Τέξας και άρχιζε να τυπώνει χάρτες, υπαινισσόμενο ότι του ανήκει ολόκληρη η νοτιοδυτική περιοχή των ΗΠΑ;». Τότε κάποιοι κατανόησαν ότι εμπεριέχονται πολύ περισσότερα σε ένα όνομα.
Είχε όμως παράλληλα επισημάνει πως όσο και εάν υπενθυμίζουμε εμείς ότι ήρθαν στην περιοχή τον 9ο – 10ο αιώνα, εκείνοι δεν γνωρίζουν άλλη ταυτότητα από τη «μακεδονική». Το πώς, πότε, γιατί η ταυτότητα δημιουργήθηκε λίγη σημασία έχουν για κάποιον που από τη μέρα που γεννήθηκε έμαθε ότι είναι Μακεδόνας. Δεν θα ξυπνήσει την επομένη μίας συμφωνίας να αναγνωρίσει αίφνης ότι είναι Νεομακεδόνας ή Σλαβομακεδόνας.
Εδώ και 25 χρόνια η εθνική γραμμή μας είναι σύνθετη ονομασία erga omnes. Αυτό σημαίνει όνομα, που θα περιλαμβάνει το Μακεδονία, αλλά και εγγυήσεις, που θα κάμπτουν τις ανησυχίες. Για να υπάρξει ένας έντιμος συμβιβασμός κανείς δεν μπορεί αρνείται την πραγματικότητα. Ούτε αυτοί που ενδεχομένως μετείχαν στο συλλαλητήριο με γνήσια αγωνία για τον τόπο τους και που δεν θέλουν να «τσουβαλιάζονται» με τους πατριδοκάπηλους, που έδωσαν το «παρών» στο Σύνταγμα.
