Από την έντυπη έκδοση
Tου Ευάγγελου Παπαγεωργίου*
*Ο κ. Ευάγγελος Παπαγεωργίου είναι δικηγόρος Αθηνών στον Άρειο Πάγο, πτυχιούχος Master στο Ευρωπαϊκό Εμπορικό – Τουριστικό Δίκαιο
Με τον πρόσφατο νόμο 4635/2019 αποκαταστάθηκαν αδικίες και διορθώθηκαν στρεβλώσεις του παρελθόντος, δίνοντας έτσι σήμα σε ντόπιους και ξένους επενδυτές να επενδύσουν στην Ελλάδα μέσα σε ένα ευνοϊκό και σταθερό περιβάλλον, γνωρίζοντας από πριν τους όρους και τους κανόνες του «παιχνιδιού». Φυσικά είναι αδύνατη η παράθεση όλων των διατάξεων του μεγάλου αυτού νόμου και το μόνο που μπορεί να γίνει είναι η επισήμανση των καινοτόμων εκείνων διατάξεων, που ανοίγουν νέους δρόμους στον χώρο των επενδύσεων.
Διαμόρφωση ευνοϊκού επενδυτικού περιβάλλοντος
Το Α’ μέρος του νόμου αφορά την προσέλκυση των Στρατηγικών Επενδύσεων, όπως είναι οι επενδύσεις του Ν. 3389/2005 που έχουν εγκριθεί και του Ν. 4271/2014 για τα Ευρωπαϊκά Ενεργειακά Έργα. Αποτελεί σημαντικό γεγονός η σύντμηση πλέον των προθεσμιών για την έκδοση κάθε αναγκαίας άδειας και έτσι τώρα για την έκδοση άδειας ή έγκρισης για την εκτέλεση των έργων και την εγκατάσταση της Στρατηγικής Επένδυσης ορίζεται προθεσμία 45 ημέρες, ενώ για την έκδοση απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων η προθεσμία περιορίζεται σε 30 ημέρες.
Οι ανωτέρω προθεσμίες υπολογίζονται από την ημέρα κατάθεσης και πρωτοκόλλησης του φακέλου, με όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, χωρίς να υπολογίζονται οι χρόνοι στις γραπτές ή προφορικές παρατάσεις, που χορηγεί η Διοίκηση σε περίπτωση αναγκαίας συμπλήρωσης του φακέλου με πρόσθετα στοιχεία και τυχόν ελλείποντα νομιμοποιητικά έγγραφα. Μάλιστα σε περίπτωση παρέλευσης απράκτου, κάποιας από τις ανωτέρω προθεσμίες, η αρμοδιότητα έκδοσης κάθε άδειας μεταφέρεται στον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, ο οποίος εντός προθεσμίας ενός (1) μήνα είτε εγκρίνει είτε απορρίπτει αιτιολογημένα την επένδυση.
Ένα επενδυτικό σχέδιο, εφόσον χαρακτηρισθεί «Στρατηγική Επένδυση», μπορεί να τύχει κρατικής ενίσχυσης αλλά και κοινοτικής χρηματοδότησης. Με την εγκριτική απόφαση εξειδικεύονται οι ενισχύσεις, ενώ οι επιλέξιμες δαπάνες προσδιορίζονται με τους όρους και τις προϋποθέσεις του αρ. 14 του Κανονισμού Ε.Ε. 651/2014. Ο νόμος δείχνει την ευαισθησία του και την προσαρμογή του στα ευρωπαϊκά πρότυπα, καθώς προβλέπει ενισχύσεις στους επενδυτές για την πρόσληψη εργαζομένων σε μειονεκτική θέση και ατόμων με αναπηρία, σύμφωνα με τα άρθρα 32 και 33 του Κανονισμού Ε.Ε. 651/2014.
Το Β’ μέρος του νόμου καθιερώνει τον υποχρεωτικό έλεγχο των επενδυτικών σχεδίων και την πιστοποίηση, ολοκλήρωση και έναρξη της παραγωγικής λειτουργίας επενδύσεων.
Για την υλοποίηση του ελέγχου προβλέπεται η δημιουργία μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας, που συνιστά πλέον το Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η διασταύρωση των αναρτημένων στοιχείων και να διαπιστώνεται η ακρίβεια και η πιστότητά τους.
Η πιστοποίηση, ολοκλήρωση και έναρξη της παραγωγικής λειτουργίας μιας επένδυσης γίνεται μόνον μετά από Έκθεση Ορκωτού Λογιστή ή Ελεγκτικής Εταιρείας, που είναι γραμμένοι στο Δημόσιο Μητρώο του άρθρου 14 Ν.4449/2017 και σε κάθε περίπτωση διαθέτουν ασφαλιστική κάλυψη επαγγελματικής ευθύνης ποσού 1.000.000 ευρώ ανά συμβάν και 5.000.000 ευρώ ετησίως.
Με την έκθεση ελέγχου του Ορκωτού Λογιστή ή της Ελεγκτικής Εταιρείας συνυποβάλλεται και έκθεση πολιτικού μηχανικού και -όπου απαιτείται- έκθεση μηχανολόγου μηχανικού ή και λογιστή φοροτεχνικού Α’ Τάξης. Όμως εάν σε δειγματοληπτικό έλεγχο διαπιστωθούν σε κάποιες επενδύσεις ανακρίβειες με αυτά που έχουν αναρτηθεί στο Πληροφορικό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων, τότε με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων καθορίζονται το θεσμικό πλαίσιο, τα αντικείμενα ελέγχου αλλά και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για τη διενέργεια αυτού.
Συμπεράσματα
Πρόκειται λοιπόν για έναν νόμο πλήρως προσαρμοσμένο στις κοινοτικές οδηγίες και τους κοινοτικούς κανονισμούς, που διευκολύνει κάθε επενδυτική πρωτοβουλία, αλλά ταυτόχρονα οριοθετεί το θεσμικό πλαίσιο, βάσει του οποίου θα υλοποιηθεί μία επένδυση ουσιαστικού χαρακτήρα και δημοσίου συμφέροντος.
Με τον νόμο αυτόν προστατεύεται ο επενδυτής αλλά ταυτόχρονα διαμορφώνεται και μια κατάλληλη ελεγκτική διαδικασία αποτροπής υπερβάσεων και ατασθαλιών. Όμως ο νόμος περιλαμβάνει και μια σειρά άλλων διατάξεων, από τις οποίες ξεχωρίζω τις ακόλουθες θεσμικές παρεμβάσεις:
α) Τη διαμόρφωση του Εθνικού Μητρώου Υποδομών, που συμπεριλαμβάνει όλες τις υποδομές και τα κτήρια που ανήκουν ή βρίσκονται υπό τη διαχείριση φορέων του δημοσίου τομέα, στο οποίο θα καταγραφούν ο χρόνος κατασκευής, ο αρμόδιος φορέας για τη συντήρηση και τον έλεγχό τους, τα βασικά χαρακτηριστικά των εργασιών συντήρησης και η προσβασιμότητα των ΑΜΕΑ.
β) Τη δημιουργία Επιχειρηματικών Πάρκων με συγκεκριμένες δραστηριότητες στους τομείς της μεταποίησης και του εμπορίου, τα οποία θα αποκτήσουν άδεια λειτουργίας, ενώ ειδική σήμανση θα υπάρχει στην είσοδο κάθε πάρκου.
γ) Τη θέσπιση Εθνικού Συστήματος Διαπίστευσης (ΕΣΥΔ), στο οποίο θα καταγραφούν όλοι οι ανεξάρτητοι οργανισμοί αξιολόγησης συμμόρφωσης μιας οικονομικής δραστηριότητας, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις και τους όρους του επενδυτικού αυτού νόμου, οι οποίοι θα ελέγχουν, πιστοποιούν και αξιολογούν τη συμμόρφωση ενός φορέα με τα συγκεκριμένα εγκεκριμένα πρότυπα άσκησης οικονομικής δραστηριότητας και, στο πλαίσιο των καθηκόντων τους, θα μπορούν να συνεργάζονται και με τους αντίστοιχους ανεξάρτητους οργανισμούς των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σε γενικές γραμμές, λοιπόν, πρόκειται για έναν πολυσύνθετο νόμο με διατάξεις που αφορούν την άσκηση οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα μας, της προσδίδουν μια σύγχρονη ευρωπαϊκή διάσταση και την καθιστούν ως ένα πολύ δημοφιλή και ελκυστικό προορισμό για νέες επενδύσεις και πρωτοβουλίες.
Ο νόμος έχει θετικό πρόσημο και όλοι ελπίζουμε να μην υπάρξει στο μέλλον κάποια εκτροπή των στόχων του ή απενεργοποίηση των ευέλικτων μηχανισμών του.