Από την έντυπη έκδοση
Του Μωυσή Λίτση
[email protected]
Έπειτα από ένα δίμηνο σχετικής σταθερότητας, η τουρκική λίρα βρίσκεται τις τελευταίες ημέρες ξανά στη δίνη των πιέσεων. Η αναζωπύρωση των πιέσεων έχει μάλιστα στο επίκεντρο περισσότερο την ισοτιμία ευρώ/λίρας, χωρίς αυτό να σημαίνει πως το τουρκικό νόμισμα δεν καταγράφει σημαντικές απώλειες και έναντι του δολαρίου.
Η τουρκική λίρα έχει υποχωρήσει σε επίπεδα-ρεκόρ έναντι του ευρώ, στις 8,2962 λίρες, ενώ έναντι του δολαρίου έχει πέσει ξανά κάτω από το όριο των 7 λιρών, στο χαμηλότερο επίπεδο από τα μέσα Μαΐου. Οι νέες πιέσεις προς την τουρκική λίρα, που κάνουν πολλούς αναλυτές να μιλούν για επερχόμενο «νέο 2018», όταν το τουρκικό νόμισμα βρισκόταν σε ελεύθερη πτώση χάνοντας πάνω από το 30% της αξίας του έναντι του δολαρίου, οφείλονται κατά βάση σε δύο γεγονότα:
Το πρώτο έχει να κάνει με την ευρύτερη ισχυροποίηση του ευρώ, την οποία έχει προκαλέσει η απόφαση των Ευρωπαίων ηγετών παρά τις εσωτερικές τους αντιπαραθέσεις να δημιουργήσουν το Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δισ. ευρώ, για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της κρίσης του κορονοϊού.
Το δεύτερο έχει να κάνει με τις χρόνιες αδυναμίες της τουρκικής οικονομίας και τη «φούσκα» χρέους που προκάλεσε η υπερανάπτυξη των προηγούμενων ετών. Η προ του κορονοϊού ξέφρενη τουρκική ανάπτυξη οφειλόταν στις φθηνές πιστώσεις που δίνονταν απλόχερα για τη χρηματοδότηση της οικοδομικής-κατασκευαστικής δραστηριότητας και κατανάλωσης.
Τα όρια της τουρκικής ανάπτυξης φάνηκαν με τη νομισματική κρίση του 2018, το ξέσπασμα ωστόσο της πανδημίας του κορονοϊού έκανε το πρόβλημα ακόμη πιο οξύ, καθώς έχει στερεύσει η εισροή συναλλάγματος από τον τουρισμό και τις εξαγωγές αυτοκινήτων και λευκών συσκευών.
Η σχετική νομισματική σταθερότητα των τελευταίων μηνών οφειλόταν στην άπλετη παρέμβαση της κεντρικής τράπεζας και των κρατικών τραπεζών. Όπως αναφέρει πρόσφατο δημοσίευμα των Financial Times, «οι αναλυτές στο Λονδίνο και οι χρηματομεσίτες (traders) εκτιμούν πως η (κεντρική) τράπεζα ξόδευε περί το ένα δισ. δολάρια ημερησίως τις τελευταίες μέρες για να στηρίξει το νόμισμα, επιβαρύνοντας τα συναλλαγματικά αποθέματα της Τουρκίας».
Η εξάντληση των συναλλαγματικών αποθεμάτων προϊδεάζει για έναν νέο γύρο έντονων πιέσεων προς την τουρκική λίρα. Το κακό είναι ότι όσο περισσότερο βυθίζεται στη δίνη της νομισματικής – οικονομικής κρίσης η Τουρκία, τόσο περισσότερο o Ερντογάν θα πουλά «περασμένα μεγαλεία»…
