Από την έντυπη έκδοση
Του Α.Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Πολλοί τις ημέρες αυτές συγχαίρουν τον Γιάννη Στουρνάρα και εύχονται το τυπικό «καλή συνέχεια» μετά την, επισήμως σε τελική ευθεία, ανανέωση της θητείας του στη Διοίκηση της Τράπεζας της Ελλάδος – με ορίζοντα, πλέον, το 2026. (Η θητεία είναι 6ετής: ο Γιάννης Στουρνάρας ορίστηκε διοικητής το 2014, φεύγοντας από τη θέση του υπουργού Οικονομικών του κρίσιμου διαστήματος 2012-14.) Και τα συγχαρητήρια εύλογα είναι, και οι ευχές αναμενόμενες – όμως ας συνοδεύονται από διαφορετικά νοηματοδοτημένη τη διάσταση των ευχών, καθώς ο δρόμος που θα βαδίσει, τώρα, ο Γιάννης Στουρνάρας μόνο με ροδοπέταλα δεν θα είναι στρωμένος.
Μην και αποδειχθεί ακόμη πιο ακανθώδης απ’ εκείνον της πρώτης θητείας – κι ας φαίνεται αυτό εκ πρώτης όψεως δύσκολο, αν θυμηθεί κανείς το υπέρθερμο καλοκαίρι του 2015, μετά τη μεγάλη περιπέτεια του δίδυμου PSI του 2012, αλλά και όσα επακολουθήσαν το 2016-17.
Διόλου τυχαίο, μόλις βγήκε στο ξέφωτο η ανανέωση της θητείας Στουρνάρα (σιγόβραζε εδώ και κάποιες εβδομάδες, ενώ είχαν διευθετηθεί τα παρασκηνιακά με αρκετή κομψότητα και διακριτικότητα) βρέθηκε ο ίδιος να συζητά διαδικτυακά/«e-Kyklos Ιδεών» με Βαγγέλη Βενιζέλο (ως συντονιστή, αλλά ο Βαγγέλης ποτέ δεν θα περιοριζόταν σε μη κεντρικό ρόλο: υπήρξε άλλωστε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης των PSI, αφού πρώτα κάθισε στην ηλεκτρική καρέκλα του υπουργού Οικονομικών) και με Βασίλη Σκουρή (πρώην πρόεδρο του Δικαστηρίου της Ε.Ε. με πάντα μετρημένο λόγο, αλλά χωρίς ευρωυπεκφυγές) με αντικείμενο την πολύκροτη απόφαση του γερμανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου με αμφισβήτηση της στήριξης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στην ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ.
Εκεί ο άρτι ανανεωθείς διοικητής δεν δίστασε να αντιπαρατεθεί (προσεκτικά, συγκρατημένα) με τη συλλογιστική του γερμανικού δικαστηρίου, αποφεύγοντας ωστόσο να τοποθετηθεί ευθέως στο τι θα συμβεί τώρα στη νομισματική κορυφή της Ευρώπης. Αναφέρθηκε στο πόσο διεξοδικά είχε αιτιολογηθεί η απόφαση της ΕΚΤ όταν στήθηκε στα πόδια του το πρόγραμμα PSPP – για να καταλήξει ότι η ΕΚΤ, undeterred / απτόητη, θα συνεχίσει τη γραμμή της νομισματικής στήριξης. Και πάντως ενόσω φόβος πληθωρισμού δεν δείχνει να διαγράφεται στον ορίζοντα.
Όμως αυτά τα προβλήματα -«των μεγάλων»- ασφαλώς βρίσκονται μπροστά μας, μπροστά στην ελληνική οικονομία, μπροστά στις ελληνικές κυβερνήσεις των επομένων (αρκετών…) ετών, μπροστά στην ΤτΕ. Και η αντίστοιχα μεγάλη πολιτική αναμέτρηση, υπό τη βίαιη πίεση της αιτιολογίας του γερμανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου και των απαιτήσεων για νέα/ab initio αιτιολόγηση της πολιτικής του προγράμματος PSPP, εν τέλει του Q.E. με το οποίο η ΕΚΤ έσωσε την κατάσταση, όπως επεσήμανε ο Βαγγέλης Βενιζέλος και προσπάθησε να υπαγάγει στην πείρα του Ευρωδικαστηρίου ο Βασίλης Σκουρής, είναι μια αναμέτρηση της οποίας την έκβαση απλώς θα υποστούμε. Για παράδειγμα στην ωρίμανση τώρα της «Q.E. του κορονοϊού», αλλά πολύ περισσότερο στην προσπάθεια απαρχής συζήτησης για αμοιβαιοποίηση του χρέους στην Ε.Ε. μετά τη «νάρκη στα νομισματικά θεμέλια της Ε.Ε.» (Βενιζέλος).
Όμως, άμα προσγειωθούμε στα μικρά/στα δικά μας -καθώς η σημερινή κυβέρνηση δείχνει να αποφεύγει να συμβάλει στη μεγάλη συζήτηση, όσο κι αν μιντιακά διακινείται το αντίθετο-, ο διοικητής της ΤτΕ θα κληθεί να μετάσχει σε δύσκολες ασκήσεις διάσωσης. Μπορεί με τεχνική ευγένεια να έδωσε η τράπεζα στόχους ύφεσης για φέτος 4%-8% (έναντι 5%-9% του ΙΟΒΕ και 9,7% της Ε.Ε.), όμως ο Γ. Στουρνάρας γνωρίζει από το 2012-13 ότι όταν αρχίζει να ανοίγει η ρουφήχτρα της ύφεσης, δεν ρωτάει κανέναν. Ενώ η «μετάφραση» των όσων θα ακολουθήσουν στην πραγματική οικονομία στους ισολογισμούς των ελληνικών τραπεζών, όσο κι αν οι διαβεβαιώσεις για την πέραν πάσης υποψίας κεφαλαιακή τους βάση (με τον καημένο τον αναβαλλόμενο φόρο…) συνεχίζονται, όσο κι αν τα stress tests έχουν πάει λόγω του φίλου μας Covid-19 για το 2021, δεν θα είναι απλή υπόθεση.
Διόλου τυχαία, πρωτοβουλιακά -και ενώ είχε ήδη υποδειχτεί/οριστεί εκ νέου διοικητής, αλλά η είδηση δεν είχε κυκλοφορήσει- ο Γ. Στουρνάρας ανακίνησε εκ νέου ζήτημα bad bank (μέσω CNN), ώστε να επιπλεύσει νέου τύπου σωσίβιο για τα «κόκκινα δάνεια» τώρα που οι τιτλοποιήσεις του «Ηρακλή» φρενάρουν.
Ο παλαιός και νέος διοικητής δεν αποφεύγει τα δύσκολα – σχεδόν τα τραβάει επάνω του. Οι αντιπαραθέσεις του με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ -της οποίας την επιβίωση οι τεχνικές παρεμβάσεις του στήριξαν στην πράξη, στις πιο δύσκολες στροφές της οικονομίας και την αποφυγή Grexit- το δείχνουν. Ομοίως η συστράτευσή του με Λουκά Παπαδήμο και Νίκο Χριστοδουλάκη προκειμένου να περάσει η Ελλάδα από τη χαραμάδα και να μπει στην Ευρωζώνη. Η συνέχεια υπόσχεται σασπένς.
