Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
«Ό,τι χρειαστεί», μία φράση ορόσημο που σφράγισε τα χρόνια μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, καθίσταται σήμερα περισσότερο από επιτακτική, την ώρα που κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες επιστρατεύουν άνευ προηγουμένου πολιτικές στη «μάχη» κατά του κορονοϊού. Όταν πρωτοχρησιμοποιήθηκε από τον τότε πρόεδρο της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, στην εμβληματική ομιλία του το 2012, έδωσε ελπίδα ότι κάτι θα γινόταν και κάτι θα βελτιωνόταν.
Η διαφορά σήμερα είναι ότι ακόμη και αυτό πλέον δεν αρκεί, παρά τα 7 τρισ. δολάρια που έχουν διοχετευθεί για την τόνωση της οικονομίας και της ρευστότητας από κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες και παρά την ιστορική απόφαση της ΕΚΤ να άρει το πλαφόν στις αγορές ομολόγων, αφού κανένας δεν γνωρίζει πότε θα σταματήσει η πανδημία, πόσο βαθιά θα επηρεάσει την οικονομία και ποιο θα είναι το κόστος που θα κληθούμε να πληρώσουμε.
Πιθανόν να έφθασε η στιγμή που να απαιτείται κάτι περισσότερο από το «ό,τι χρειαστεί». Ίσως να έφθασε η στιγμή που δεν απαιτούνται μόνο μέτρα από κάθε χώρα ξεχωριστά, αλλά μία συλλογική απάντηση, που σημαίνει κοινός σχεδιασμός και αμέριστη συνεργασία σε όλα τα επίπεδα, πολιτικό, οικονομικό, υγειονομικό, κοινωνικό, «σπάζοντας» όλα τα ταμπού και ξηλώνοντας τις «κόκκινες» γραμμές των συμφερόντων. Ένας παγκόσμιος συντονισμός που δεν θα γνωρίζει σύνορα και δεν θα υπόκειται σε κανένα είδος περιορισμού, με δραστικές και ριζικές λύσεις.
Κάτω από όλο αυτό, ξεδιπλώνεται όμως και μία άλλη πτυχή, η κοινωνική, που αναμφισβήτητα είναι σε συνάρτηση με την οικονομική. Επειδή τα πράγματα από οικονομικής πλευράς θα γίνουν πολύ δύσκολα, όταν τελειώσει η κρίση θα πρέπει να αναλογιστούμε τη δική μας ευθύνη. Έως τώρα είχαμε μάθει να ζούμε στο πρότυπο ενός κόσμου όπου οι άνθρωποι για να απολαμβάνουν τη ζωή χρειάζονταν τα υλικά αγαθά. Μήπως τώρα μπαίνουμε σε μία εποχή που πρέπει εμείς να αποφασίζουμε το πώς θα είμαστε καλά, ανεξαρτήτως του πόσα έχουμε; Μήπως ήρθε η στιγμή να μπούμε στη φάση της «ωριμότητας»;
Κάθε απόφαση μας δίνει μία ευθύνη και κάθε ευθύνη μας μαθαίνει κάτι καινούργιο. Στο τέλος του δρόμου, μπορεί να μας ενώσει κάτι πιο σημαντικό από την οικονομία και την πολιτική, μία κοινή ευθύνη για επαναπροσδιορισμό των κοινωνικών μοντέλων. Και τότε, το «ό,τι χρειαστεί» δεν θα αποτελεί μόνο «μέσο στήριξης της οικονομίας», αλλά και μέσο ατομικής και κοινωνικής ανασυγκρότησης.
