Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
«Τα κονταροχτυπήματα των κυβερνήσεων που είδαμε με την έλλειψη μασκών προστασίας μπορούν να μετατραπούν σε αδίστακτο ανταγωνισμό μόλις κυκλοφορήσει το πρώτο εμβόλιο στην αγορά» προειδοποιούσε στις 13 Απριλίου 2020 σε συνέντευξή του στην «El Pais» ο σύμβουλος της ελληνικής κυβέρνησης για την πανδημία.
Ήταν τότε που μετρούσαμε πειραματικές φάσεις και κλινικές δοκιμές, ενώ για την απαραίτητη παραγωγική ικανότητα αφήνονταν μόνο αιχμές.
Ήταν τότε που ο καθηγητής του LSE ανέλυσε την πρότασή του, την οποία, όπως είπε, στήριξε και ο πρωθυπουργός: «Για την απόκτηση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας από τις εταιρείες που θα είναι επιτυχείς στην ανάπτυξη του εμβολίου, έτσι ώστε αυτά τα δικαιώματα να μπορούν να χρησιμοποιηθούν από άλλες εταιρείες για να παράγουν σε μεγάλη κλίμακα. Διαφορετικά, θα μπορούσε να χαθεί πολύς χρόνος… Εξάλλου, δεν πρόκειται για απαλλοτρίωση των φαρμακευτικών εταιρειών, αλλά για την απόκτηση των δικαιωμάτων αυτών… Η πνευματική ιδιοκτησία του εμβολίου πρέπει να είναι δημόσιο αγαθό».
Αγαθοί ήταν όσοι πίστεψαν ότι τέτοια γίνονται. Παραφράζοντας τον Βασίλη Ραφαηλίδη για τον γνήσιο καλλιτέχνη, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο γνήσιος οικονομικός (και γεωπολιτικός) ανταγωνισμός «το μόνο που επιχειρεί είναι να πιαστεί απ’ τα μαλλιά του για να σωθεί και δεν έχει την παραμικρή πρόθεση να σώσει κανέναν, ούτε καν τον εαυτό του, αφού ξέρει πως το να πιάνεις τα μαλλιά σου είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος για να πας φούντο».
Στο φούντο πήγε η αρχική αισιοδοξία ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος μπροστά στη μεγάλη πρόκληση από τη διεθνή συνεργασία. Στο φούντο πήγε και η προσπάθεια της Ινδίας και της Νότιας Αφρικής στη συνεδρίαση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου στις 20 Νοεμβρίου να επιτραπεί η άρση της πατέντας και άλλων δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας για τυχόν θεραπείες, αλλά και εμβόλια που σχετίζονται με την Covid-19 έως το τέλος της πανδημίας.
ΗΠΑ, Ε.Ε., Ηνωμένο Βασίλειο, Καναδάς και Αυστραλία ούτε να το ακούσουν, αφού -ως έχουν τα πράγματα- μπορούν οι φαρμακευτικές να μοιράζονται εθελοντικά δεδομένα και τεχνολογία.
Μάλιστα. Στη σοβαρότερη κρίση από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με το ρίσκο ανάπτυξης εμβολίων να έχει αναληφθεί με δημόσια χρήματα, ο εθελοντισμός θα σώσει τα προσχήματα.
Η Sanofi και η Novartis θα αναλάβουν μέρος της παραγωγής των εμβολίων της Pfizer, ενώ η Βayer από το 2022 της γερμανικής CureVac. Με ελεγχόμενο τρόπο. Στο πλαίσιο προστασίας του ανταγωνισμού και της κερδοφορίας.
