Από την έντυπη έκδοση
Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]
Μέχρι πριν από λίγα χρόνια ο τουρισμός, αν και ήταν πάντα μία από τις «ατμομηχανές» της ελληνικής οικονομίας, δεν βρισκόταν τόσο ψηλά στην ατζέντα των πολιτικών κομμάτων, πολλώ δε μάλλον των αρχόντων της τοπικής αυτοδιοίκησης. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, μετά και τα αλλεπάλληλα ρεκόρ σε αφίξεις και έσοδα, από τη μία πλευρά όλο και περισσότεροι συνειδητοποιούν ότι αποτελεί ή μπορεί να αποτελέσει σε λιγότερο τουριστικές περιοχές σημαντικό αναπτυξιακό πόλο. Από την άλλη πλευρά, όμως, σε κορεσμένες τουριστικά περιοχές εγείρει και θέματα επάρκειας των υποδομών. Σε κάθε περίπτωση, οι τοπικοί άρχοντες -περιφερειάρχες και δήμαρχοι- έχουν να παίξουν έναν σημαντικό ρόλο στην όλη διαχείριση του ανερχόμενου τουριστικού ρεύματος.
Η «Ν», εν όψει και των επερχόμενων αυτοδιοικητικών εκλογών, απευθύνθηκε στους επικεφαλής τριών μεγάλων τουριστικών φορέων και ζήτησε τις απόψεις τους για τον ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης στη διαχείριση των τουριστικών προορισμών και γενικότερα τι μπορεί να περιμένει ο τουρισμός από τους τοπικούς άρχοντες.
Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι η τουριστική σεζόν μόλις ξεκίνησε και η χώρα μας αναμένεται να υποδεχθεί για άλλη μία χρονιά περισσότερους από 30 εκατ. ξένους επισκέπτες, προσδοκώντας σημαντικά οφέλη τόσο για την εθνική οικονομία όσο και για την κοινωνία.
Το στοίχημα που καλείται να κερδίσει τώρα η χώρα είναι η αποτελεσματική διαχείριση και λειτουργία των προορισμών και η τοπική αυτοδιοίκηση έχει κεντρικό ρόλο σε αυτήν την προσπάθεια, σημειώνει με δήλωσή του στη «Ν» ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) Γιάννης Ρέτσος.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ) Αλέξανδρος Βασιλικός υπογραμμίζει ότι για τη μείωση της εποχικότητας, αλλά και του χάσματος της τουριστικής ανάπτυξης μεταξύ των περιφερειών της χώρας, η αυτοδιοίκηση έχει να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο.
Η Ελλάδα μπορεί να διαθέτει από τις πλέον σύγχρονες ξενοδοχειακές μονάδες, αλλά αυτό από μόνο του δεν φτάνει, υπογραμμίζει από την πλευρά του ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ) Γρηγόρης Τάσιος και τονίζει ότι οι ξεχειλισμένοι κάδοι απορριμμάτων, τα σπασμένα πεζοδρόμια, ο κακός φωτισμός και οι απαράδεκτοι δρόμοι θα πρέπει να πάψουν κάποια στιγμή να είναι μέρος της εμπειρίας του ξένου επισκέπτη.
Στη συνέχεια παρατίθενται αναλυτικά οι δηλώσεις των κ.κ. Ρέτσου, Βασιλικού και Τάσιου στη «Ν» αναφορικά με τον ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης στη διαχείριση των τουριστικών προορισμών.
Στοίχημα για τον τουρισμό η διαχείριση προορισμών
Η τουριστική σεζόν μόλις ξεκίνησε και η Ελλάδα αναμένεται πάλι να υποδεχθεί πλέον των 30 εκατ. ξένων επισκεπτών, παράγοντας που αποφέρει σημαντικά οφέλη για την εθνική οικονομία και την κοινωνία. Το στοίχημα που καλείται να κερδίσει τώρα η χώρα είναι η αποτελεσματική διαχείριση και λειτουργία των προορισμών και ο εκσυγχρονισμός των υποδομών. Και λειτουργία προορισμών, εκτός των άλλων, σημαίνει ενεργειακή επάρκεια, καθαριότητα, επαρκής αστυνόμευση, ενίσχυση υπηρεσιών υγείας και άλλες απλές καθημερινές βασικές ανάγκες που αφορούν όλους μας, καταρχήν ως πολίτες και κατοίκους αυτής της χώρας και δευτερευόντως ως επαγγελματίες στον τουρισμό. Κεντρικό ρόλο σε αυτήν την προσπάθεια έχει η τοπική αυτοδιοίκηση.
Οι υποψήφιοι δήμαρχοι και περιφερειάρχες οφείλουν να τοποθετηθούν επί των βασικών ζητημάτων που απασχολούν τον τουρισμό στους προορισμούς που εκλέγονται, εφόσον είναι ζητούμενο για τον τόπο τους η αύξηση εισοδήματος από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα. Άλλωστε, ένας τόπος δεν πρέπει να αρέσει μόνο στους τουρίστες που τον επισκέπτονται, αλλά και στους κατοίκους που ζουν σε αυτόν και στους επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται σε αυτόν.
Απαιτείται διάλογος και συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων και μερών (τοπικών αρχών, επιχειρήσεων, και των ιδίων των πολιτών) για την επεξεργασία και την εφαρμογή μιας σειράς ρεαλιστικών πολιτικών με στόχο τη θωράκιση της επόμενης μέρας του ελληνικού τουρισμού, καθώς και την υλοποίηση εκείνων των βραχυπρόθεσμων ενεργειών και έργων που θα καλύψουν τις ανάγκες της φετινής περιόδου.
Γι’ αυτό και στον ΣΕΤΕ μιλάμε εξακολουθητικά για τη μεγάλη σημασία που έχουν οι συμμαχίες και οι συνέργειες. Εμείς από την πλευρά μας, ως ιδιωτικός τομέας, είναι βέβαιο ότι θα συνεχίσουμε να επενδύουμε στις δικές μας υποδομές και θα συνεχίσουμε να κάνουμε και τις δικές μας ενέργειες τόσο σε επιχειρησιακό επίπεδο όσο και προς την κατεύθυνση προώθησης της χώρας διεθνώς.
Ο ρόλος της αυτοδιοίκησης στη μείωση της εποχικότητας
O τουρισμός είναι υπόθεση όλων, διότι διαχέει προς όλους τα οφέλη του και η μεγάλη θετική προσφορά του κλάδου στις τοπικές οικονομίες και κοινωνίες είναι αναντικατάστατη. Συνεπώς οι νέες αυτοδιοικητικές αρχές που θα αναδειχθούν από τις επικείμενες εκλογές θα πρέπει στις πολιτικές που θα εφαρμόσουν να ενσωματώνουν οριζόντια τη διάσταση του τουρισμού. Πρώτα απ’ όλα πρέπει να κερδηθούν τα στοιχήματα της καθημερινότητας και των υποδομών. Πόλεις φιλικές, με σύγχρονες και ελκυστικές υποδομές, προορισμοί με προσβασιμότητα, με δομές υγείας, με ασφάλεια. Η ποιότητα στην καθημερινότητα των ίδιων των κατοίκων είναι προϋπόθεση για την ποιότητα στην εμπειρία του επισκέπτη. Ειδικά για τη μείωση της εποχικότητας, αλλά και του χάσματος της τουριστικής ανάπτυξης μεταξύ των περιφερειών της χώρας, η αυτοδιοίκηση έχει να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο και πρέπει να το κάνει αξιοποιώντας όλα τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της, εμπεδώνοντας ταυτόχρονα ένα πνεύμα συνεργασίας και συνεργειών.
Επειδή, όμως, στις κάλπες θα πάμε και για την ανάδειξη των εκπροσώπων στο Ευρωκοινοβούλιο, επιτρέψτε μου να τονίσω και τη σημασία αυτής της αναμέτρησης. Το ΞΕΕ, σε πρόσφατη εκδήλωσή του, ανέδειξε τη σημασία των ευρωπαϊκών πολιτικών για τον τουρισμό. Παρουσιάσαμε, μάλιστα, τη Λευκή Βίβλο (White Paper) της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Εθνικών Ενώσεων Ξενοδοχίας, Εστίασης και Αναψυχής (HOTREC), μέλος της οποίας είναι το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος, που καταγράφει τις βασικές προτεραιότητες και τα αιτήματα του κλάδου, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη θέσπισης επιτρόπου για τον τουρισμό. Ο τουρισμός έχει μια μεγάλη θετική συμβολή στην ευρωπαϊκή οικονομία και πρέπει τα νέα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να στηρίξουν με περισσότερη αποφασιστικότητα τον κλάδο μας.
Να μη μένουν σε κάποιο συρτάρι τα προγράμματα
Η αυτοδιοίκηση και των δύο βαθμίδων, περιφερειακή και δημοτική, μπορεί και πρέπει να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην αναβάθμιση της τουριστικής δυναμικής της χώρας. Άλλωστε, οι τοπικές κοινωνίες κάθε προορισμού είναι αποδέκτες των ωφελειών του τουρισμού και αυτό θα πρέπει να λαμβάνεται πολύ σοβαρά υπ’ όψιν από κάθε περιφερειακή και δημοτική αρχή. Η Ελλάδα μπορεί να διαθέτει από τις πλέον σύγχρονες ξενοδοχειακές μονάδες, αλλά αυτό από μόνο του δεν είναι αρκετό. Η τουριστική εμπειρία του επισκέπτη δεν περιορίζεται στην ξενοδοχειακή φιλοξενία.
Από τη στιγμή που φτάνει σε έναν προορισμό μέχρι την ώρα που αναχωρεί, όλες οι παραστάσεις που παίρνει είναι μέρος της εμπειρίας του και με βάση αυτές θα διαμορφωθεί τελικά ο βαθμός της ικανοποίησής του. Αντιλαμβάνεται, λοιπόν, εύκολα κανείς πως ούτε οι ξεχειλισμένοι κάδοι απορριμμάτων, ούτε τα σπασμένα πεζοδρόμια, ούτε ο κακός φωτισμός, ούτε οι απαράδεκτοι δρόμοι βοηθάνε σε αυτήν την κατεύθυνση. Υπό αυτήν την έννοια η ποιότητα της καθημερινότητας των μονίμων κατοίκων γίνεται ποιότητα και της εμπειρίας του επισκέπτη.
Επιπλέον, σήμερα οφείλουμε να κάνουμε σοβαρά βήματα προς έναν πολυθεματικό τουρισμό, που θα μειώνει την εποχικότητα και θα προσελκύει επισκέπτες υψηλότερων εισοδηματικών κατηγοριών από αυτούς που εξασφαλίζει το παραδοσιακό μοντέλο «ήλιος – θάλασσα». Αλλά με ποιες υποδομές; Με ποιους πόλους ψυχαγωγίας και αναψυχής; Με ποιες μεταφορικές συνδέσεις; Με ποιες δομές υγείας και ασφάλειας; Είναι, πλέον, κάτι παραπάνω από επιτακτική η ανάγκη να αλλάξουν αυτά τα δεδομένα για κατοίκους και επισκέπτες. Γι’ αυτό και οι επιλογές των πολιτών για τους αυτοδιοικητικούς εκπροσώπους τους πρέπει να έχουν ως κριτήριο την ικανότητα να κάνουν πράξη τα προγράμματα που εξαγγέλλονται και να μην ξεχνιούνται σε κάποιο συρτάρι από την επομένη των εκλογών.
