Από την έντυπη έκδοση
Του Αθαν.Χ.Παπανδρόπουλου
Ενώ μαίνεται η παγκόσμια μάχη για την απόκτηση ταλέντων, τα ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα γίνονται όλο και πιο ελκυστικά. Ο Γουίλιαμ Μπρίτζες δεν είναι ένας τυχαίος σύμβουλος επιχειρήσεων. Οφείλει τη διεθνή φήμη του σε δύο βιβλία του, που αφορούσαν τη φύση της εργασίας σήμερα σε συνάρτηση με τους μετασχηματισμούς που σημειώνονται στην παραγωγή αγαθών και στην παροχή υπηρεσιών σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη μας.
Επιμένει δε να τονίζει προς κάθε κατεύθυνση ότι στην εποχή μας η εργασία είναι περισσότερο τρόπος εκτέλεσης (μαστοριά, θα λέγαμε στα ελληνικά), παρά οτιδήποτε άλλο.
Υπό αυτή την έννοια, πολύς λόγος γίνεται για την αποκαλούμενη οικονομία των δεξιοτήτων, η οποία όλο και περισσότερο ευνοεί την εύκαμπτη ιδιωτική εκπαίδευση, σε αντιδιαστολή με μία άκαμπτη δημόσια.
Ενίσχυση της διά βίου μάθησης
«Ζούμε σε μία εποχή όπου μεταβάλλονται σχετικά γρήγορα οι απαιτήσεις της πραγματικότητας. Έτσι, πολλές δεξιότητες απαξιώνονται γρήγορα και κατά συνέπεια ενισχύονται θεσμοί όπως η διά βίου μάθηση. Αναδύεται μία νέα τάξη πραγμάτων, όπου ταλέντο έχουν όλοι αυτοί που μπορούν να εγκαταλείψουν το παρελθόν προς όφελος μιας ταχείας προσαρμογής στο καινούργιο. Με άλλα λόγια, ένα εγώ με βραχυπρόθεσμο προσανατολισμό, εστιασμένο στη δυνητική ικανότητα, διατεθειμένο να εγκαταλείψει την εμπειρία του παρελθόντος, είναι το ταλέντο». Αυτά υπογραμμίζει ένας γκουρού του μάνατζμεντ, όπως ο Τομ Πίτερς, φέρνοντας στο προσκήνιο ένα τεράστιο θέμα – αυτό της σχέσης της απασχόλησης με την εκπαίδευση.
«Η ιδιωτική εκπαίδευση», τονίζει ο Γάλλος νομικός και σύμβουλος επιχειρήσεων Λοράν Κοέν Τανούγκι, «είναι πολύ πιο ευέλικτη από την αντίστοιχη δημόσια. Πιάνει καλύτερα τον σφυγμό της αγοράς και, κυρίως, πάσχει λιγότερο από οπισθοδρομικές ιδεοληψίες. Έτσι, στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες ο ρόλος και η σημασία της ενισχύονται».
Εξάλλου, όπως επισημαίνει σε ειδικό αφιέρωμά του και το περιοδικό The Economist, τα ιδιωτικά ιδρύματα προσφέρουν και συγκεκριμένα προγράμματα μαθημάτων που κινούνται ξεκάθαρα προς μία καριέρα. Επιπλέον, οι επιχειρήσεις στρέφονται συχνά προς τα ιδιωτικά πανεπιστημιακά ιδρύματα, τα οποία βρίσκουν έτσι περαιτέρω ώθηση στην ανάπτυξή τους.
Για παράδειγμα, στη λουτρόπολη Μπαντ Χόνεφ της Γερμανίας, το Διεθνές Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων Επιστημών (IUBH) προσφέρει ένα «διπλής όψης» ξενοδοχειακό πτυχίο, πληρωμένο από ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, στο οποίο οι φοιτητές καλούνται να δουλεύουν εναλλάξ τις εβδομάδες: μία στον χώρο του πανεπιστημίου και μία στα ξενοδοχεία. Ακόμα και το βασικό πτυχίο εκεί προϋποθέτει 22 εβδομάδες πρακτική άσκηση. Άλλα ιδιωτικά ιδρύματα προσφέρουν ειδικά επεξεργασμένα μεταπτυχιακά προγράμματα στη Διοίκηση Επιχειρήσεων για κλάδους όπως η οινοποιία. Τα προγράμματα αυτά βοηθούν στο να ξεχωρίζουν τα εν λόγω ιδρύματα από τους πιο παραδοσιακούς ανταγωνιστές τους. «Δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε το Χάρβαρντ, αλλά μπορούμε να πάμε καλύτερα από τα Εμπορικά Επιμελητήρια», ισχυρίζεται ο Bertrand Pivin, εταίρος του επενδυτικού ομίλου Apax, ιδιοκτησία του οποίου είναι ο γαλλικός όμιλος επιχειρηματικών σχολών INSEEC.
Φοιτητές οι οποίοι επιλέγουν να σπουδάσουν στο εξωτερικό επίσης συγκεντρώνονται σε μεγάλους αριθμούς σε ιδιωτικά ιδρύματα. Οι αριθμοί αυτών σε παγκόσμιο επίπεδο φθάνουν τα 4,5 εκατομμύρια φοιτητές, με προγνώσεις για αύξηση σε 10 εκατομμύρια μέχρι το 2020.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Αμερικής θέλει να αυξήσει τους Αμερικανούς φοιτητές στο εξωτερικό, από 300.000 σε 600.000, μέχρι το 2020. Οι ευρωπαϊκές χώρες αποτελούν δημοφιλείς προορισμούς τόσο για φοιτητές χωρών εντός Ευρώπης όσο και για φοιτητές χωρών εκτός αυτής.
Από την άποψη αυτή, λοιπόν, αν η Ελλάδα ήθελε να ενισχύσει την έξοδό της από την κρίση, καθώς και τη μελλοντική της εξωστρεφή ανάπτυξη, η ιδιωτική εκπαίδευση θα μπορούσε να αποτελέσει καλή πηγή παραγωγής εθνικού εισοδήματος.
Άλλες, γειτονικές μας, χώρες το έχουν καταλάβει αυτό και ήδη κινούνται προς την σωστή κατεύθυνση.
Κορυφαίο δε παράδειγμα προς μίμηση για την Ελλάδα είναι η περίπτωση της Κύπρου, όπου τα έσοδα από τους ξένους φοιτητές αντιπροσωπεύουν ένα ενδιαφέρον ποσοστό του ΑΕΠ της χώρας.