Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Επί ολόκληρες δεκαετίες η Σαουδική Αραβία, η μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγός χώρα στον κόσμο και ισχυρότερη δύναμη στους κόλπους του ΟΠΕΚ, έθετε συγκεκριμένο στόχο στις τιμές πετρελαίου. Και εάν δεν κατάφερνε να τον πετύχει, τότε προσπαθούσε να συντονίσει μαζί με τις υπόλοιπες χώρες-μέλη του καρτέλ μείωση ή αύξηση της παραγωγής, ώστε να επηρεάσει τις διεθνείς τιμές του «μαύρου χρυσού». Τις κινήσεις του Ριάντ αποφάσιζε, για περισσότερο από μία 20ετία, ο υπουργός Πετρελαίου Αλί αλ-Ναΐμι, ο οποίος αποχωρεί από τη θέση του και παραδίδει τη σκυτάλη στον Χαλίντ αλ-Φαλίχ, πρόεδρο του κρατικού πετρελαϊκού κολοσσού Saudi Arabian Oil Co.
Ο 80χρονος Αλ-Ναΐμι, ο οποίος προέρχεται από ταπεινή οικογένεια Βεδουίνων, ήταν υπουργός Πετρελαίου επί 21 χρόνια, στη διάρκεια των οποίων χρειάστηκε να αντιμετωπίσει έντονες διακυμάνσεις στις τιμές του αργού, πολεμικές συρράξεις, αλλά και τη στροφή προς ενεργειακές πηγές φιλικότερες προς το περιβάλλον. «Στις δεκαετίες της θητείας μου είδα την τιμή του πετρελαίου κάτω από τα δύο δολάρια το βαρέλι, αλλά και έως και τα 147 δολάρια το βαρέλι… Στάθηκα μάρτυρας συνθηκών υπερβολικής προσφοράς, αλλά και μεγάλης έλλειψης στην παγκόσμια πετρελαϊκή αγορά» είχε δηλώσει σε πρόσφατη εκδήλωση.
Ο Αλ-Ναΐμι επί σειρά ετών είχε τη δύναμη να κινεί τα νήματα μόνο με μία του λέξη. Και, πριν από περίπου 18 μήνες, ήταν εκείνος που πίεσε τον ΟΠΕΚ να διατηρήσει αμετάβλητη την παραγωγή, μια απόφαση που προκάλεσε έντονες αναταράξεις στις αγορές πετρελαίου, καταποντίζοντας τις τιμές και εκτοπίζοντας ορισμένους ανταγωνιστές, όπως τις αμερικανικές εταιρείες εξόρυξης σχιστολιθικού πετρελαίου. Η «νίκη» όμως αποδεικνύεται «πύρρειος», καθώς συνοδεύτηκε από υψηλό οικονομικό τίμημα για το ίδιο το Ριάντ, αλλά και για τις αδύναμες χώρες του ΟΠΕΚ, όπως η Βενεζουέλα και η Νιγηρία.
Η αποχώρηση Ναΐμι σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας εποχής, όπου ο ΟΠΕΚ δεν θα ελέγχει πλέον την αγορά, ενώ οι τιμές θα καθορίζονται από την προσφορά και τη ζήτηση, εκτιμούν αναλυτές. Για τον νέο υπουργό Πετρελαίου, «για την ολοκλήρωση της μετάβασης μεσολαβούν χρόνια, μερικές φορές και δεκαετίες. Και οι χαμηλές πετρελαϊκές τιμές είναι για μας κίνητρο να επιταχύνουμε τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις».
