Του Καθηγητή Κωνσταντίνου Ζοπουνίδη,
Δεξιότητες
Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF), οι δεξιότητες που θεωρούνται κρίσιμες για την επαγγελματική (ή ακόμη και ανθρώπινη) επιτυχία στον κόσμο του αύριο αναπτύσσονται κυρίως από τις λεγόμενες μεθοδολογίες SEL: Social – Emotional Learning. Οι ειδικοί της WEF εκτιμούν ότι είναι επείγουσα ανάγκη να βοηθήσουμε τους σημερινούς φοιτητές να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους για να αλληλεπιδρούν κοινωνικά και συναισθηματικά. Αν και η σχολή των ανθρωπίνων σχέσεων ισχυρίστηκε πολύ νωρίς ότι μια λογική συναισθημάτων ζωντανεύει τους μάνατζερ και τους συνεργάτες, τελικά το δίδυμο κόστος – αποτελεσματικότητα ήταν αυτό που κυριαρχούσε για πολύ καιρό ως το θεμέλιο της βιομηχανικής οικονομίας.
Από το 1990 ο όρος «συναισθηματική νοημοσύνη» εμφανίστηκε ως μια μορφή κοινωνικής νοημοσύνης που περιλαμβάνει την ικανότητα να ελέγχει κανείς τα συναισθήματά του και τα συναισθήματα των άλλων, να κάνει διάκριση μεταξύ τους και να χρησιμοποιεί αυτές τις πληροφορίες για να καθοδηγήσει ταυτόχρονα τόσο τη σκέψη του όσο και τη δράση του (Salovey and Mayer, 1990).
Το ερώτημα που τίθεται τώρα είναι εάν η συναισθηματική νοημοσύνη αποτελεί πράγματι μια νέα μορφή οργανωτικής δεξιότητας. Οι εργασίες του ψυχολόγου Daniel Goleman προβάλλουν πραγματικά τη συναισθηματική νοημοσύνη στον κόσμο των επιστημών του μάνατζμεντ.
Οι μελλοντολόγοι και εμπειρογνώμονες της προοπτικής προβλέπουν τη συναισθηματική νοημοσύνη ως σημαντική δεξιότητα στον ορίζοντα 2020, όπως και στην πρόσφατη έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ.
Ο Howard Gardner, ο οποίος διατύπωσε διάφορους τύπους νοημοσύνης, προσδιόρισε τέσσερις δεξιότητες που αποτελούν τη συναισθηματική νοημοσύνη των επιτυχημένων μάνατζερ:
η ικανότητα οργάνωσης ομάδων,
η ικανότητα διαπραγμάτευσης λύσεων και ειδικότερα διαχείρισης συγκρούσεων,
η ικανότητα οικοδόμησης προσωπικών σχέσεων, με βάση την ενσυναίσθηση,
η ικανότητα κοινωνικής ανάλυσης, η οποία καθιστά δυνατή τη σύλληψη άλλων και τη σύλληψη των συναισθημάτων τους.
Έτσι, η καλή κυριαρχία της συναισθηματικής νοημοσύνης από τους μάνατζερ θα επέτρεπε να «κολλήσει» με την κουλτούρα της επιχείρησης βασισμένη στην αποδοχή της διαφοράς και τη διαχείριση της διαφορετικότητας.
Επιδόσεις
Η ερώτηση που τίθεται είναι εάν η θεώρηση των συναισθημάτων βελτιώνει την απόδοση της επιχείρησης. Πιο συγκεκριμένα, εάν η συναισθηματική διαχείριση επιτρέπει τη βελτίωση της απόδοσης των ιδίων κεφαλαίων (χρηματοοικονομική αποδοτικότητα), της απόδοσης της παραγωγικής μηχανής-σύνολο ενεργητικού (βιομηχανική αποδοτικότητα) και το δείκτη τιμή μετοχής/κέρδη, … (βλ. Ζοπουνίδης, 2013, Βασικές αρχές χρηματοοικονομικού μάνατζμεντ, Εκδ. Κλειδάριθμος).
Ο στόχος ήταν να ανακαλυφθεί οποιαδήποτε συσχέτιση μεταξύ της συναισθηματικής διαχείρισης και των δεικτών απόδοσης των επιχειρήσεων.
Συμπερασματικά, σε ένα κόσμο big data και με πλήθος κινδύνων, ένα παράδοξο επηρεάζει το μάνατζερ του αύριο: θα έχει ακόμη χρόνο να είναι με άλλους και να συλλάβει τα συναισθήματα για καλύτερο μάνατζμεντ; Επομένως, δεν είναι ο χρόνος αλλά η ικανότητα κατανόησης και η ένταση της σχέσης που φαίνονται καθοριστικά. Η κοινωνική νοημοσύνη εμφανίζεται ως θεμελιώδης ικανότητα του μάνατζερ του αύριο. Η συναισθηματική νοημοσύνη θα πρέπει να προταθεί σε μαθήματα κατάρτισης ως κλειδί για την κατανόηση της πολυπλοκότητας που αυξάνει το γνωστικό πεδίο του Ανθρώπου και επίσης τη δυσκολία της εργασίας του μάνατζερ.
