Skip to main content

Διαπιστώσεις χωρίς αντίκρισμα

REUTERS/Kai Pfaffenbach

Οι κορυφαίοι κεντρικοί τραπεζίτες του πλανήτη έδωσαν μεν το στίγμα τους στο φετινό Τζάκσον Χολ

Πόσο γρήγορα άλλαξαν όλα μέσα σε έναν χρόνο. Πέρυσι ήταν η αγωνία του πληθωρισμού και ο φόβος μήπως οι κεντρικές τράπεζες χάσουν την αξιοπιστία τους. Φέτος ήταν η διαπίστωση ότι θα πρέπει να αλλάξει ο «τρόπος γραφής» των πολιτικών και των οικονομικών συσχετισμών μέσα σε ένα ραγδαία μεταβαλλόμενο περιβάλλον, που απειλεί να πυροδοτεί πιο συχνές κρίσεις προσφοράς, υψηλότερες τιμές και αυξημένη μεταβλητότητα στις χρηματοοικονομικές αγορές.

Οι κορυφαίοι κεντρικοί τραπεζίτες του πλανήτη έδωσαν μεν το στίγμα τους στο φετινό Τζάκσον Χολ, χωρίς ωστόσο να μπορέσουν να σκιαγραφήσουν μια ξεκάθαρη εικόνα για το τι μέλλει γενέσθαι, εδραιώνοντας απλώς το ασαφές δόγμα «υψηλότερα επιτόκια για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα». Γενική παραδοχή ότι η μάχη κατά του πληθωρισμού δεν έχει κερδηθεί, γεγονός που αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο περαιτέρω επιτοκιακών αυξήσεων. Η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, πήγε ένα βήμα παραπέρα, προειδοποιώντας ότι η αναταραχή της τελευταίας τριετίας είναι πολύ πιθανό να φέρει μόνιμες πιέσεις στις τιμές που θα είναι πιο απρόβλεπτες και πιο δύσκολο να ξεριζωθούν.

Με την αβεβαιότητα να γίνεται η νέα σταθερά, ουσιαστικά οι διαμορφωτές πολιτικής προετοιμάζονται και προετοιμάζουν για έναν κόσμο όπου ο πληθωρισμός δεν θα επιστρέψει στον στόχο του 2%. Προς το παρόν προσπαθούν να κερδίσουν χρόνο προκειμένου να διαπιστώσουν προς τα πού ακριβώς οδεύει η οικονομία. Και βεβαίως είναι και τα δημόσια χρέη, τα οποία είναι ανέφικτο να μειωθούν, όπως συμπεραίνει έκθεση του ΔΝΤ που παρουσιάστηκε στο συμπόσιο. Αυτό σημαίνει ότι εάν συμβεί μια νέα ενεργειακή κρίση, που δεν αποκλείεται, οι κυβερνήσεις δεν θα έχουν πλέον τη δυνατότητα να διοχετεύσουν ένα 10% ή 20% του ΑΕΠ τους σε δημοσιονομικά μέτρα στήριξης.

Εμμέσως πλην σαφώς, το Ταμείο υπαινίσσεται συγκρατημένες πολιτικές, για να μην τις ονομάσει λιτότητα. Και το υπενθυμίζει επιμελώς σε κάθε περίπτωση με προτεινόμενη συνταγή λιγότερες κυβερνητικές παρεμβάσεις. Τι σημαίνει λοιπόν αλλαγή μοντέλων και πολιτικών και ποιους εξυπηρετεί, αφού ο καταναλωτής θα βρεθεί και πάλι στα όρια των αντοχών του;