Skip to main content

Ένα φινλανδικό πείραμα

Από την έντυπη έκδοση

Της Έφης Τριήρη
[email protected]

Σήμερα είναι απλά μία ιδέα, που θα μπορούσε όμως αύριο να γίνει πρόταση και μετά πράξη, όχι μόνο στις σκανδιναβικές χώρες που διακρίνονταν εδώ και πολλά χρόνια για την κοινωνική αλληλεγγύη τους και την κοινωνική τους ευαισθησία, αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο.

Η φινλανδική κυβέρνηση επεξεργάζεται, σύμφωνα με το CNBC, ένα φιλόδοξο πείραμα: τον επόμενο χρόνο θα επιλέξει τυχαία 2.000 ανέργους και θα τους προσφέρει ένα κοινωνικό επίδομα, απευθείας χωρίς γραφειοκρατικά εμπόδια και άλλου είδους προσκόμματα. Και μετά θα κάνει την αυτοκριτική της, εκ του αποτελέσματος. Θα προσπαθήσει δηλαδή να διαπιστώσει εάν αυτή η έξτρα βοήθεια προσέφερε στους ανέργους κίνητρο να αναζητήσουν εργασία ή να συστήσουν μία επιχειρηματική δραστηριότητα ή εάν τους ώθησε να δαπανήσουν τα χρήματα σε εκπαίδευση, σε καταναλωτικά αγαθά, σε αλκοόλ κ.λπ.

Οι απαντήσεις θα μπορούσαν να διαμορφώσουν μία πολιτική κοινωνικής πρόνοιας πέραν των φινλανδικών συνόρων. Σε διάφορα μέρη του πλανήτη εξετάζεται η θεσμοθέτηση ενός βασικού εισοδήματος ως μέσου για να περιοριστούν οι κίνδυνοι από την έκθεση των εργαζομένων στις ιδιομορφίες και στα τρωτά του παγκόσμιου εμπορίου, της αυτοματοποίησης και της παγκοσμιοποίησης. Ουσιαστικά, η ιδέα είναι να δημιουργηθεί ένα ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα από τις κυβερνήσεις ανά τον κόσμο, ανεξαρτήτως από το εάν οι πολίτες μιας κοινωνίας εργάζονται ή όχι.

Τα χρήματα αυτά θα διασφαλίζουν την τροφή και τη στέγη, δίδοντας στους πολίτες τη δυνατότητα αυτοβελτίωσης αλλά και συνεισφοράς στην ίδια την κοινωνία. Γιατί η κοινωνική αλληλεγγύη μπορεί να δημιουργήσει κοινωνική συνοχή, ενώνοντας τον κόσμο σε δράσεις και συμβάλλοντας στην ανάπτυξη και στην πρόοδο μιας κοινωνίας.

Η αλήθεια είναι ότι θέλουμε έναν καλύτερο κόσμο και τον θέλουμε τώρα, έναν κόσμο που θα μπορούσε να αναστρέψει τις σημερινές πολιτικές και δογματικές εμμονές για λιτότητα που ισοπέδωσαν το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο. Οι πολίτες δεν θέλουν φιλανθρωπία, αλληλεγγύη θέλουν. Η φιλανθρωπία είναι κατακόρυφη, από πάνω προς τα κάτω, ενώ η αλληλεγγύη οριζόντια, σέβεται τον άλλον.