Της Ανθής Αγγελοπούλου
Στην Γ’ Παθολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Γ.Ν.Ν.Θ.Α. «Η Σωτηρία» θα λειτουργεί το 1ο Μητρώο Ασθενών με Καρκίνο του Πνεύμονα στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο κ. Κωνσταντίνος Συρίγος, Καθηγητής Παθολογίας – Ογκολογίας, Διευθυντής της Γ’ Πανεπιστημιακής Παθολογικής της Κλινικής Ιατρικής Σχολής του Ε.Κ.Π.Α του Γ.Ν.Ν.Θ.Α. «Η Σωτηρία» με αφορμή την έναρξη των εργασιών του 5ου Διεθνούς Συνεδρίου του Καρκίνου Πνεύμονα: Lung Cancer Network.
Σύμφωνα με τον κ. Συρίγο, η βάση δεδομένων θα περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία που αφορούν τη σωστή διαχείριση των ασθενών, όπως είναι: δημογραφικά στοιχεία, στοιχεία που αφορούν στην κλινικοεργαστηριακή διερεύνηση, τις θεραπείες που εφαρμόσθηκαν με την τοξικότητα και τα κλινικά αποτελέσματά τους. Επιπλέον, στοιχεία σχετικά με την κατανάλωση πόρων από τον ασθενή και την οικογένειά του, από το νοσοκομείο και από τον ασφαλιστικό φορέα, καθώς και την αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, ενώ ειδική μέριμνα έχει ληφθεί για την ασφαλή διαχείριση των προσωπικών δεδομένων και τη διασφάλιση του ιατρικού απορρήτου.
Στον σημαντικό ρόλο της ύπαρξης Μητρώων Ασθενών στην επίτευξη του καλύτερου δυνατού κλινικού οφέλους για τον ασθενή και την εξοικονόμηση πόρων για το σύστημα περίθαλψης, αναφέρθηκε και ο κ. Νίκος Μανιαδάκης, Καθηγητής & Διευθυντής του Τομέα Διοίκησης & Οργάνωσης Υπηρεσιών Υγείας της Ε.Σ.Δ.Υ.
Όπως είπε ο κ. Μανιαδάκης, με τη ανάπτυξη του Μητρώου Ασθενών, οι επιστήμονες έχουν τη δυνατότητα να υποστηρίξουν την κλινική διαχείριση του ασθενούς, την κλινική και μεταφραστική έρευνα, την επαγρύπνηση για την αξιολόγηση της ασφάλειας και αποτελεσματικότητας της τεχνολογίας μετά την έγκρισή της από τις ρυθμιστικές αρχές, την οικονομική αξιολόγηση της τεχνολογίας και την επίπτωσή της στους προϋπολογισμούς, καθώς και την αποζημίωση της νέας τεχνολογίας, την υλοποίηση συμφωνιών επιμερισμού κινδύνου μεταξύ των δημοσίων φορέων και των κατασκευαστών τεχνολογίας αλλά και την ανάλυση της διαχείρισης των ασθενών στο σύστημα για τη βελτίωση της οργάνωσης και λειτουργίας του.
Η κ. Γεωργία Κουρλαμπά, Βιοστατιστικός, Αναπληρώτρια Επιστημονική Διευθύντρια του Κέντρου Κλινικής Επιδημιολογίας & Έκβασης Νοσημάτων, παρουσίασε συνοπτικά τα κύρια ευρήματα που έχουν προκύψει έως αυτή τη στιγμή από την ανάλυση των δεδομένων του Μητρώου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, μέχρι αυτή τη στιγμή έχουν καταχωρηθεί 543 ασθενείς, διαγνωσθέντες, με το 70% να αφορά τα έτη 2016 & 2017. Αναφορικά με τον ιστολογικό τύπο το 42,5% των ασθενών είχαν διαγνωσθεί με αδενοκαρκίνωμα, το 22% με πλακώδες και άλλο ένα 22% με μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα, ενώ οι υπόλοιποι ασθενείς διαγνώσθηκαν με άλλους ιστολογικούς τύπους λιγότερο συχνούς.
Ως προς το επιδημιολογικό προφίλ των ασθενών αυτών, περισσότεροι από τα 3/4 ήταν άνδρες με μέση ηλικία διάγνωσης τα 67 έτη, ενώ πάνω από το 50% ήταν νυν καπνιστές. Οι υπόλοιποι ήταν πρώην καπνιστές.
Από τη συλλογή και καταχώρηση των στοιχείων προκύπτουν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με το «ταξίδι του ασθενούς», όπως η πορεία από την έναρξη των πρώτων συμπτωμάτων μέχρι και την έναρξη της θεραπείας, όπου φαίνεται ότι μεταξύ της έναρξης και των συμπτωμάτων και της διάγνωσης μεσολαβούν 2-3 μήνες.
Το 85% των ασθενών φτάνει στον ογκολόγο έπειτα από τη διάγνωση του πνευμονολόγου και ένα μικρότερο ποσοστό διάγνωση από θωρακοχειρουργό.
Από τη διάγνωση μέχρι την έναρξη της θεραπείας, μεσολαβούν 30 ημέρες κατά μέσο όρο, με το διάστημα αυτό να είναι σημαντικά μικρότερο για τους ασθενείς με μικροκυτταρικό καρκίνοτου πνεύμονα, για τους οποίους το διάστημα αυτό φτάνει τις 19 ημέρες.
Σύμφωνα με την καταγραφή, το 46,2% των ασθενών υποβλήθηκε σε χημειοθεραπεία και ένα 25% σε χημειοθεραπεία συνδυαστικά με ακτινοθεραπεία. Το 14,3% των ασθενών χειρουργήθηκαν με ή χωρίς neo(adjuvant) θεραπεία, με τη λοβεκτομή να είναι η πιο συχνή χειρουργική επέμβαση αφού, όπως διαπιστώθηκε, αφορούσε το 70% των χειρουργημένων ασθενών.
Αναφορικά με τις χημειοθεραπείες, είναι αναλυτικά καταγεγραμμένα τα χορηγούμενα χημειοθεραπευτικά σχήματα αλλά και τα υποστηρικτικά φάρμακα και οι δόσεις τους για κάθε κύκλο κάθε γραμμής θεραπείας, στοιχεία που σύμφωνα με τους ειδικούς, θα αποτελέσουν την πηγή υπολογισμού του κόστους θεραπείας αυτών των ασθενών. Σε αυτή τη φάση κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό, δεδομένου ότι οι ασθενείς είναι πρόσφατα διαγνωσθέντες και είναι ακόμα υπό θεραπεία.
Τέλος, όπως σημείωσε η κ. Κουρλαμπά, το κόστος της διάγνωσης καθώς και το κόστος παρακολούθησης των ασθενών δύναται να υπολογιστεί, δεδομένου ότι έχουν καταγραφεί όλες οι εξετάσεις (διαγνωστικές, αιματολογικές κ.λπ.) στο στάδιο της διάγνωσης αλλά και σε κάθε επίσκεψη.