Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Ηρωίδα ενός έργου που αποδεικνύει ότι ο άνθρωπος είναι ένα σύνθετο και απρόβλεπτο ον, δεν χωράει σε καλούπια και, πολύ συχνά, πέφτει στις παγίδες που ο ίδιος στήνει, η ηθοποιός Ευτυχία Γιακουμή μάς μιλά για την παράσταση «Ο εραστής».
Με άβολες αλήθειες που μας τρομάζουν, επειδή κρύβονται μέσα μας, το έργο του Χάρολντ Πίντερ παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία Μίνας Αδαμάκη στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης, έως τις 30 Μαΐου, κάθε Δευτέρα και Τρίτη, στις 9.15 το βράδυ.
Η Ευτυχία Γιακουμή υποδύεται μία γυναίκα, που, με τον σύζυγό της, επινοούν έναν πρωτότυπο τρόπο, για να ανανεώσουν την ερωτική τους ζωή, η οποία έχει αρχίσει να εμφανίζει σημάδια κόπωσης, και μιλά για το έργο και για τα συναισθήματά της για τη σημερινή Ελλάδα.
Ποια θέματα αγγίζει ο Πίντερ σε αυτό το έργο του;
«Για μένα, το πιο βασικό ζήτημα, που θίγει στον “Εραστή” ο Πίντερ, είναι αυτό της εγγύτητας και της οικειότητας. Αλλά, μέσα από αυτά, και εκείνο της δίψας για το “καινούριο”, για “αλλαγή” -σαν ανανεωτικά στοιχεία όμως, όχι σαν τυχαίες ανησυχίες. Οι ήρωες θέλουν μεν να αποκαλύψουν ο ένας στον άλλον όλες τις πτυχές της φύσης τους – ως ερωτικά και σεξουαλικά όντα – και να ξεδιπλώσουν στην καθημερινότητα τις φαντασιώσεις τους, κωλύονται, παρόλα αυτά, να το κάνουν μέσα από την “ευλογημένη από Θεό και ανθρώπους” σχέση τους. Σαν να τους εμποδίζει η ίδια η σύμβαση του γάμου τους να εμφανίζονται ο ένας μπροστά στον άλλον, όπως πραγματικά ΕΙΝΑΙ και νιώθουν κάθε στιγμή. Σαν οι ρόλοι των συζύγων να τους περιορίζουν, αντί να τους απελευθερώνουν.
Επινοούν, λοιπόν, μεταξύ τους ένα βολικό παιχνίδι προσχηματικών μεταμορφώσεων: υιοθετούν χαρακτήρες και μπαίνουν σε καταστάσεις “εναλλακτικής πραγματικότητας”, οι οποίες γίνονται βαλβίδες εκτόνωσης της ανάγκης τους να εκτροχιάζονται από την κανονικότητα του γάμου τους. Μια κανονικότητα, που μπορεί, μετά από δέκα χρόνια συμβίωσης, να είναι και αβάσταχτα ανιαρή, εκτός από γλυκά ρουτινιάρικη. Τελικά, το συναίσθημα της ζήλιας και της ανασφάλειας μέσα σε αυτό το παιχνίδι (οι ήρωες θα φθονήσουν τους ίδιους τους τούς εαυτούς! – τόσο βαθιά μέσα στο παιχνίδι θα χαθούν) θα λειτουργήσει καταλυτικά, για να αρχίσει να επιτρέπεται ανάμεσά τους να είναι ο ένας με τον άλλον προκλητικοί, τολμηροί, ακόμη και πρόστυχοι, χωρίς το άλλοθι των μεταμορφώσεων και των ρόλων που τους έδινε το παιχνίδι».
Πώς προσεγγίζει το έργο η Μίνα Αδαμάκη;
«Η Μίνα είδε τον Ρίτσαρντ και τη Σάρα σαν δυο παιδιά σχεδόν απεγνωσμένα μέσα στην παράδοξη ζήλια για τον ίδιο τους τον εαυτό (ο Ρίτσαρντ) και στην παράταιρη δίψα για παράλληλη λειτουργία “δυο ταχυτήτων”: και ευυπόληπτη σύζυγος και παράνομη ερωμένη (η Σάρα). Αντιμετώπισε το κείμενο με χιούμορ κι έστησε τις καταστάσεις, που δημιουργούνται ανάμεσα στο ζευγάρι, με ελαφράδα, αλλά και συνέπεια στο “δράμα” των χαρακτήρων, δικαιολογώντας και απενοχοποιώντας έτσι και τους δυο ρόλους».
Σκιαγραφείστε μας τους ήρωες του έργου.
«Πέρα από όσα ανέφερα παραπάνω, θα ήθελα να προσθέσω πως, για μένα, αυτό, που μπορεί να “διαβάζει” κανείς με το πρώτο άκουσμα του έργου (πως το ζεύγος στήνει αυτό το παιχνίδι από ανία και πλήξη), είναι απλώς ένα επίπεδο της αιτίας να γεννηθεί μια τέτοια συνθήκη στον δεκαετή δεσμό δύο ανθρώπων. Υπάρχουν αρκετοί άλλοι τρόποι να το δεις, πιο βαθιοί και πιο σκοτεινοί ενδεχομένως. Οι άνθρωποι δεν είναι μόνο ένα πράγμα. Οι περισσότεροι τουλάχιστον. Κάποιοι διεκδικούν την ποικιλότητά τους και την υπερασπίζονται σθεναρά και κάποιοι, νιώθοντας πως πρέπει να διαλέξουν μια μόνο βασική “γραμμή εαυτού”, αρνούνται τα “αντίθετα χρώματα” μέσα τους. Εμένα, αυτό, που μου αρέσει στους χαρακτήρες, είναι πως τολμούν πράγματα και ανοίγουν έτσι τα όρια μεταξύ τους. Όσο πιο μεγάλη έκταση έχεις να εξερευνήσεις στο τοπίο που είναι ο άλλος, τόσο λιγότερο βαριέσαι, δεν συνηθίζεις εύκολα, δεν κατακάθεσαι, δεν επαναπαύεσαι».
Τελικά, πού οδηγούνται αυτοί οι δύο άνθρωποι;
«Το παιχνίδι που επινοούν τείνει να έχει ολέθρια αποτελέσματα, αλλά, τελικά, τους βγαίνει σε κάποιο καλό. Σκοπός τους, από την αρχή του, φαίνεται να ήταν η ποικιλία. Εφόσον καταφέρνουν και επιτυγχάνεται μέσα στα πλαίσια της σχέσης τους, είναι θετικό. Πόσο μάλλον, όταν αρχίζει να επιτυγχάνεται και χωρίς το άλλοθι των άλλων ρόλων που υιοθετούν».
Πώς αισθάνεστε για τη σημερινή Ελλάδα;
«Αισθάνομαι άσχημα. Πιστεύω πως ο τόπος μας είναι ένα υπέροχο μέρος. Και με λυπεί βαθιά η κατάσταση της χώρας. Γιατί είναι λες και είμαστε ευλογημένοι να ζούμε μέσα σε τόση ομορφιά και, μαζί, καταραμένοι να μην μπορούμε να την απολαύσουμε. Πώς να χαρεί κανείς με τόσα προβλήματα γύρω του και τόσες δυσκολίες στην καθημερινότητά του; Ντρέπομαι που το λέω, εγώ αδυνατώ να είμαι αισιόδοξη».
Τι χρειαζόμαστε πραγματικά σε αυτήν τη δύσκολη φάση;
«Υποθέτω, πίστη και ελπίδα. Και εγκαρτέρηση. Σε αυτήν τη φάση όμως, προσωπικά, προτιμώ να μην χρησιμοποιώ τέτοιες ορολογίες. Εγώ θα ήθελα απλά να σταματήσω να νιώθω χρεωμένη. Και σαν άτομο και σαν πολίτης».
Τι σας τονώνει το ηθικό;
«Μια μέρα χωρίς άγχος, που δεν έχω καμία υποχρέωση. Να ξυπνήσω χωρίς ξυπνητήρι και να μην “πρέπει” τίποτε. Έτσι απλώς, να ΕΙΜΑΙ. Μόνο για μένα. Να πάω ένα καλό σινεμά, να δω ενδεχομένως έναν άνθρωπο που δεν έχει ακόμη “λήξει” (με την έννοια της αλλοίωσης που παθαίνουμε όλοι, είτε λόγω ματαιώσεων και απογοητεύσεων, είτε απλώς λόγω αλλαγών, στις οποίες δεν καταφέραμε να προσαρμοστούμε επαρκώς). Αυτά μού τονώνουν το ηθικό. Και καμιά φορά, κάποιες τυχαίες συναντήσεις που αξίζουν όσο ένας μικρός θησαυρός, αλλά είναι και αποσκευή τσέπης. Χωράνε στη μνήμη εύκολα και γρήγορα και επιστρατεύονται άμεσα προς ενδυνάμωση του ηθικού, όποτε χρειαστεί. Και σε αποζημιώνουν για όσες προγραμματισμένες, καλοσχεδιασμένες και οργανωμένες συναντήσεις δεν άξιζαν τόσο τελικά».
Ταυτότητα παράστασης
Σκηνοθεσία – επιμέλεια σκηνικού και κοστουμιών – φωτισμοί – μουσικές επιλογές: Μίνα Αδαμάκη, επιμέλεια κίνησης: Καλλιόπη Σίμου, βοηθός σκηνοθέτη: Μαρία Κλεάρχου, φωτογραφίες: Σταύρος Χαμπάκης, video trailer: Μιχαήλ Μαυρομούστακος. Παίζουν: Λάζαρος Γεωργακόπουλος, Ευτυχία Γιακουμή.
Πληροφορίες
Υπόγειο Θεάτρου Τέχνης: Πεσμαζόγλου 5 – Αθήνα, τηλ.: 210 3228706. Διάρκεια παράστασης: 70 λεπτά. Τιμές εισιτηρίων: γενική είσοδος: 15 ευρώ, μειωμένο: 10 ευρώ, ανέργων: 5 ευρώ. Προπώληση εισιτηρίων: καταστήματα: Public, Παπασωτηρίου, Seven Spots, Ιανός, Reload, τηλεφωνικά: 11876, ηλεκτρονικά: viva.gr.
