Με μια έκθεση που περιλαμβάνει εκατό πορτρέτα, όλα από το Μουσείο του Λούβρου, εγκαινιάζεται στις 29 Νοεμβρίου και θα υποδέχεται το κοινό από τις 30 Νοεμβρίου, η νέα αίθουσα περιοδικών εκθέσεων «Ίδρυμα Αντώνιος Ε. Κομνηνός» στη Νέα Εθνική Πινακοθήκη, η οποία από το άνοιγμά της, μέχρι σήμερα, έχει υποδεχθεί 90.000 επισκέπτες.
Ο νέος χώρος των 2.000 τ.μ. φιλοδοξεί να αναδειχθεί σε ένα δυναμικό κομμάτι της Εθνικής Πινακοθήκης, με πολλές και διαφορετικές εικαστικές παρουσιάσεις.
Πίνακες και γλυπτά, που χρονικά καλύπτουν μια μεγάλη περίοδο 3000 ετών, από τον πολιτισμό της Μεσοποταμίας ως και τον 19ο αιώνα παρατάσσονται σ’ αυτήν την έκθεση, που με τίτλο «Αναζητώντας την αθανασία / Η τέχνη του πορτρέτου στις συλλογές του Λούβρου» στοχεύει να δείξει, όπως είπε η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, στη συνέντευξη Τύπου, το ευρύτατο πεδίο καλλιτεχνικού πειραματισμού, που αναπτύχθηκε μέσα από το πορτρέτο.
Η έκθεση διαμορφώνεται σε 13 θεματικές ενότητες με βάση, κυρίως, την κοινωνική λειτουργία του πορτρέτου σε κάθε εποχή και όχι με χρονολογική σειρά.
Στο περιβάλλον που διαμορφώνει περιλαμβάνονται πολύτιμα μικροτεχνήματα του γαλλικού μεσαίωνα, το πορτρέτο σε φορητή μορφή για προσωπική χρήση. Ξεχωριστή ενότητα αποτελούν τα πορτρέτα γυναικών στην εξουσία από την εποχή των Φαραώ ως τη Μαρία Αντουανέτα και την Μαντάμ ντε Πομπαντούρ.
Έργα δια χειρός Μποτιτσέλι, Γκρέκο, Βελάσκεθ, Ρέμπραντ, Γκόγια, Βερονέζε, Ρέινολτς, Νταβίντ, Ενγκρ, Ντελακρουά, αλλά και παλαιότερα «ανώνυμα», από εποχές που οι καλλιτέχνες που δεν έβαζαν σ’ αυτά την υπογραφή τους -όπως τα περίφημα φαγιούμ, συνθέτουν ένα εξαιρετικά γοητευτικό σύνολο, καρπό της συνεργασίας της Εθνικής Πινακοθήκης με το Λούβρο. Αντίστοιχα, άλλωστε, στο γαλλικό Μουσείο παρουσιάζεται η επετειακή έκθεση «Παρίσι – Αθήνα, η γέννηση της νεότερης Ελλάδας, 1675-1919» για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση.
Το πορτρέτο είναι το πιο προσφιλές θέμα στην τέχνη στοχεύοντας, όχι απλώς στην ιδανικότερη απόδοση της ανθρώπινης μορφής αλλά και της προσωπικότητας του ατόμου. Μιλάει για θεούς, ήρωες και απλούς ανθρώπους, για βασιλιάδες, αυτοκράτορες, αλλά και σφετεριστές της εξουσίας, για φιλοσόφους και καλλιτέχνες, για διάσημους και ανώνυμους, που πέρασαν από αυτή τη γη.
Η νέα αίθουσα των 2.000 και πλέον τ.μ., που πήρε το όνομά της από τον ευεργέτη, όπως τον αποκάλεσε η κα Πλάκα, Αντώνιο Κομνηνό, θα φιλοξενεί δυο μεγάλες εκθέσεις πλάι σε ευάριθμες μικρότερες, που θα μπορούν να καλύπτουν τόσο την ελληνική ιστορία της τέχνης όσο και την τέχνη άλλων χωρών.
Με σκεπτικό ότι η παρουσίαση των μονίμων συλλογών του Μουσείου έδινε κατά τεκμήριο ένα πανόραμα της ιστορίας της νεότερης ελληνικής τέχνης, η πρώτη σημαίνουσα έκθεση μπορούσε και όφειλε να αφιερωθεί σε ένα εκθεσιακό γεγονός που θα αποτελούσε φόρο τιμής της νέας Εθνικής Πινακοθήκης προς ένα μεγάλο αδελφό ξένο Μουσείο.
Η έκθεση, που καλύπτει περισσότερα από 3.000 χρόνια ιστορίας, ξεκινά από την πιο βαθιά αρχαιότητα, από τα βασίλεια της Μέσης Ανατολής και την Αίγυπτο, διατρέχει την ελληνορωμαïκή περίοδο, με τα εμβληματικά πορτρέτα του Ομήρου, του Μεγάλου Αλεξάνδρου και του Ρωμαίου αυτοκράτορα Τραïανού, για να καταλήξει στα νεκρικά προσωπεία του Φαγιούμ.
Η επιλογή των έργων συνεχίζεται με την επικράτηση του χριστιανισμού, όταν ο ιδεαλισμός επικαλύπτει την προσωπικότητα του ατόμου, για να μας οδηγήσει τελικά στη θριαμβευτική ανάδυση της ανθρώπινης μορφής στα χρόνια της Αναγέννησης.
Διασχίζοντας το επιδεικτικό Μπαρόκ, με τα επίσημα πορτρέτα βασιλέων και ευγενών, αλλά και με τις αιφνίδιες συνταρακτικές ψυχολογικές παρεκβάσεις του, η έκθεση παρουσιάζει τους φιλοσόφους του Διαφωτισμού, αναφέρεται στη Γαλλική Επανάσταση με το συγκλονιστικό πορτρέτο του Ζακ Λουί Νταβίντ «Ο θάνατος του Μαρά», αλλά και στον Ναπολέοντα, αρχικά θριαμβευτή, στο αριστούργημα του Αντουάν Ζαν Γκρο «Ο Ναπολέων διασχίζει την Γέφυρα της Αρκόλης», και αργότερα ηττημένο και εξόριστο, με τη συνταρακτική νεκρική του μάσκα.
Τέλος, η έκθεση φτάνει ως τα χρονικά όρια των συλλογών του Μουσείου του Λούβρου, με χαρακτηριστικά έργα του Ενγκρ και του Ντελακρουά.
