Μέχρι σήμερα έπρεπε οι αρχαιολόγοι, οι ανθρωπολόγοι και οι παλαιοντολόγοι να ανακαλύπτουν είτε απολιθώματα ανθρώπων που ζούσαν πριν από πολλές χιλιάδες έτη είτε κάποια αντικείμενα που χρησιμοποιούσαν για να μπορέσουν να τα μελετήσουν και να εξάγουν συμπεράσματα για αυτούς.
Αναπτύχθηκε όμως μια νέα μέθοδος η οποία υπόσχεται επανάσταση στον τομέα της ανθρωπολογίας. Η μέθοδος μπορεί να εντοπίζει και να αναλύει το DNA των ανθρώπων που ζούσαν σε ένα σπήλαιο αποκαλύπτοντας πολύ σημαντικές πληροφορίες. Η μέθοδος αυτή μπορεί να βοηθήσει πολύ στην χαρτογράφηση των μετακινήσεων των ανθρώπινων πληθυσμών από την Αφρική στις υπόλοιπες ηπείρους. Μπορεί επίσης να αποκαλύψει νέα στοιχεία για διάφορα είδη όπως τους Νεάντερταλ ή τους μικρόσωμους ανθρώπους που ζούσαν πριν από 50 χιλιάδες έτη σε ένα νησί της Ινδονησίας.
Την μέθοδο ανέπτυξαν επιστήμονες του φημισμένου Ινστιτούτου Εξελικτικής Ανθρωπολογίας Max Planck στην Γερμανία και η πρώτη της χρήση από ερευνητές του ινστιτούτου για να μελετηθεί το σπήλαιο Galería de las Estatuas που βρίσκεται στην βόρειο Ισπανία και έχει διαπιστωθεί ότι κατοικούνταν για δεκάδες χιλιάδες χρόνια από Νεάντερταλ.
«Το Galería de las Estatuas είναι ένα σπήλαιο που αποτελεί σταθερό στόχο έρευνας και μελέτης αφού έχει εξακριβωθεί ότι ζούσαν εκεί Νεάντερταλ για δεκάδες χιλιάδες έτη. Δεν πιστεύουμε ότι έθαβαν εκεί τους νεκρούς τους αλλά πιστεύουμε ότι μπορεί να έκοβαν εκεί κρέας για να φάνε. Είναι σίγουρο ότι κάποιοι από αυτούς που έκοβαν κρέας στο σπήλαιο θα έκοψαν στην προσπάθεια τους κάποιες φορές το χέρι τους. Το αίμα τους θα υπάρχει λοιπόν στο έδαφος του σπηλαίου όπως επίσης και τα περιττώματα των μωρών άρα άφησαν πίσω τους το DNA τους» αναφέρει ο Μπέντζαμιν Βέρνοτ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
«Το πολύ σημαντικό σχετικά με το σπήλαιο αυτό είναι ότι μελετηθεί προσεκτικά από παλαιοντολόγους και αρχαιολόγους και κάθε στρώμα εδάφους και ιζημάτων έχει αναλυθεί και χρονολογηθεί με ακρίβεια. Αυτό σημαίνει ότι για κάθε εύρημα DNA που εντοπίζουμε σε κάποιο στρώμα γνωρίζουμε αυτόματα και την ηλικία του» δηλώνει ο Βέρνοτ που μαζί με τους συνεργάτες του έκαναν μια πολύ σημαντική ανακάλυψη.
Εξαφάνιση και αντικατάσταση
Όπως φαίνεται από τα δείγματα DNA που εντόπισαν και ανέλυσαν στο σπήλαιο σε αυτό ζούσαν για χιλιετίες οι γενιές μιας συγκεκριμένης ομάδας Νεάντερταλ. Η ανάλυση έδειξε ότι πριν από περίπου 100 χιλιάδες στο σπήλαιο εγκαταστάθηκε μια εντελώς διαφορετική ομάδα Νεάντερταλ και τα ίχνη της άλλης χάθηκαν. «Είναι σαν να εξαφανίστηκε μια κοινότητα σημερινών ευρωπαίων από μια περιοχή και να εγκαταστάθηκε εκεί μια ομάδα ανθρώπων από την ανατολική Ασία. Δεν γνωρίζουμε όμως αν αυτό ήταν προϊόν βίαιης αντικατάστασης ή συνέβη σταδιακά σε βάθος χρόνου» εξηγεί ο Βέρνοτ παρουσιάζοντας μια πιο ειρηνική εκδοχή για αυτή την μεταβολή πληθυσμού στο σπήλαιο. Όπως αναφέρει εκείνη την χρονική περίοδο υπήρξε μια έντονη κλιματική αλλαγή και επικράτησαν κακές καιρικές συνθήκες στην περιοχή που βρίσκεται το σπήλαιο με πολύ χαμηλές θερμοκρασίες.
Έτσι οι ερευνητές εικάζουν πώς είτε οι κάτοικοι του σπηλαίου δεν κατάφεραν να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες και σταδιακά πέθαναν ή αποφάσισαν να το εγκαταλείψουν αναζητώντας καλύτερες κλιματικές συνθήκες. Όταν αργότερα ομαλοποιήθηκαν οι κλιματικές συνθήκες και η θερμοκρασία στην περιοχή του σπηλαίου επέστρεψε στα προηγούμενα επίπεδα της εγκαταστάθηκε εκεί μια νέα ομάδα Νεάντερταλ.
«Οι προοπτικές αυτής της τεχνολογίες είναι φανταστικές. Δεν χρειάζεται να έχεις ένα οστό ή ένα εργαλείο για να γνωρίζεις αν κάποιος άνθρωπος ζούσε στο σπήλαιο που βρήκες τα ευρήματα πριν από πολλές χιλιάδες έτη. Το μόνο που χρειάζεσαι είναι το DNA που άφησε ο άνθρωπος κάπου μέσα στο σπήλαιο. Αυτή η μέθοδος θα έχει τεράστιες θετικές συνέπειες σε πολλών ειδών έρευνες» αναφέρει ο Κρις Στρίνγκερ καθηγητής του Μουσείου Φυσικής Ιστορία του Λονδίνου.
