Του Κώστα Δεληγιάννη
Μικρές περικοπές προβλέπει ο προϋπολογισμός του νέου Αμερικανού προέδρου για τη NASA, σύμφωνα με τον οποίο η αμερικανική διαστημική υπηρεσία θα λάβει το 2018 19,1 δισ. δολάρια. Ενδεικτικό είναι πως το ποσό αυτό είναι μόλις 300 εκατ. μικρότερο από τη χρηματοδότηση της NASA το 2016, όταν έλαβε 19,3 δισ. δολάρια.
Όσον αφορά τα σχέδια της υπηρεσίας για την εξερεύνηση του διαστήματος, ένας από τους μεγάλους χαμένους είναι η αποστολή Asteroid Redirect Mission (ARM), η οποία ακυρώνεται. Στο πλαίσιο της ARM, στις αρχές της δεκαετίας του 2030 ένα ρομποτικό σκάφος της NASA θα αφαιρούσε ένα μεγάλο τμήμα από κοντινό αστεροειδή, το οποίο θα έθετε σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη.
Απώτερος στόχος ήταν στη συνέχεια να επισκεφτούν τον βράχο αστροναύτες, μέσω μίας επανδρωμένης αποστολής, για να τον μελετήσουν. Μία ιδέα που τελικά δεν πρόκειται να πραγματοποιηθεί ποτέ, καθώς ο προϋπολογισμός δεν προβλέπει τη συνέχιση της χρηματοδότησης για τη σχεδίαση της ARM.
Την ίδια τύχη έχει και το προτεινόμενο πρότζεκτ Europa Lander, για την προσεδάφιση ενός μη επανδρωμένου σκάφους στην Ευρώπη, τον δορυφόρο του Δία. Με δεδομένο πως στο υπέδαφος της Ευρώπης υπάρχει ένας ωκεανός με χημική σύσταση παρόμοια με τους ωκεανούς στη Γη, όπως εκτιμούν οι επιστήμονες, το συγκεκριμένος δορυφόρος αποτελεί έναν από τους πλέον πιθανούς προορισμούς στο ηλιακό σύστημα που «φιλοξενούν» εξωγήινους μικροοργανισμούς. Έτσι, το ρομπότ θα έψαχνε για οργανικά μόρια ή ακόμη και για ίχνη ζωής.
Την ίδια στιγμή, πάντως, ο προϋπολογισμός προβλέπει τη συνέχιση της χρηματοδότησης της αποστολής Europa Clipper, στο πλαίσιο της οποίας ένα ρομποτικό σκάφος θα πραγματοποιήσει μέσα στην επόμενη δεκαετία αρκετές κοντινές διελεύσεις από την Ευρώπη, μελετώντας την με τα ραντάρ του.
Το κείμενο του προϋπολογισμού δεν αναφέρει κάποια σημαντική αλλαγή των προτεραιοτήτων της NASA στην κατάκτηση του διαστήματος, όπως π.χ. με την επιστροφή στη Σελήνη, κάτι που σημαίνει πως πρωταρχικός σκοπός παραμένει η αποστολή αστροναυτών στον Άρη.
Αντίθετα, όμως, περικόπτει ένα σημαντικό μέρος από τις δραστηριότητες της υπηρεσίας πίσω στη Γη, τερματίζοντας πρότζεκτ για τη μελέτη του πλανήτη μας όπως αυτό για την παρακολούθηση των επιπέδων CO2 στην ατμόσφαιρα, αλλά και τη συμμετοχή της NASA στη διαχείριση του δορυφόρου DSCOVR, ο οποίος εδώ και δύο χρόνια καταγράφει από το διάστημα αλλαγές στα επίπεδα του όζοντος στα αεροσόλ και το κλίμα, όπως επίσης και τον ηλιακό άνεμο.
Παράλληλα, ο προϋπολογισμός προβλέπει τον τερματισμό του εκπαιδευτικού προγράμματος της NASA, για το οποίο το 2016 είχε λάβει 115 εκατ. δολάρια.
