Του Κώστα Δεληγιάννη
Η αμερικανική υπηρεσία διαστήματος ξεκίνησε να καταστρώνει τα πρώτα πλάνα για την προετοιμασία μίας ρομποτικής αποστολής στην Ευρώπη, τον δορυφόρο του Δία και πιθανότερο προορισμό αναζήτησης εξωγήινης ζωής.
Η NASA ξεκίνησε να διερευνά το ενδεχόμενο μίας τέτοιας αποστολής παραγγέλνοντας μία έκθεση για τη σημασία που θα είχε η προσεδάφιση ενός ρομπότ στην παγωμένη επιφάνεια του δορυφόρου. Η έκθεση έχει πλέον ολοκληρωθεί και η υπηρεσία θα αναλύσει τα πορίσματά της με την επιστημονική κοινότητα.
Ο δορυφόρος του Δία έχει διάμετρο περίπου 3.000 χιλιόμετρα, κάτι που σημαίνει πως είναι μικρότερος από τη Σελήνη. Η «ηλικία» του αγγίζει τα 4,5 δισ. χρόνια.
Εδώ και δεκαετίες, οι επιστήμονες υποπτεύονταν ότι κάτω από το έδαφος του δορυφόρου του Δία κρύβεται ένας μεγάλος ωκεανός.
Όμως, με δεδομένο πως δεν έχει σταλεί κάποιο ρομποτικό όχημα, το οποίο να εξερευνήσει επιτόπου την Ευρώπη, μέχρι σήμερα αυτή η υπόθεση δεν μπορούσε να επιβεβαιωθεί.
Ωστόσο, τον περασμένο Σεπτέμβριο, επιστήμονες της NASA ανακοίνωσαν πως εντόπισαν ισχυρές ενδείξεις από πίδακες νερού που εκτινάσσονται από την επιφάνεια της Ευρώπης. Η ανακάλυψη, που έγινε αναλύοντας εικόνες τηλεσκοπίου που αποτυπώθηκαν το 2012, ενισχύει την ύπαρξη ενός ωκεανού στο υπέδαφος.
Λίγους μήνες νωρίτερα, ερευνητές από το Εργαστήριο Αεριοπροώθησης (JPL) της NASA είχαν προσδιορίσει τη χημική σύσταση που θα πρέπει να έχει το νερό κάτω από την επιφάνεια της Ευρώπης, βρίσκοντας ότι η χημική του ισορροπία θα πρέπει να είναι παρόμοια με αυτήν των γήινων ωκεανών.
Αυτό σημαίνει πως οι ποσότητες υδρογόνου και οξυγόνου θα πρέπει να είναι αρκετές για την ανάπτυξη ζωής, παρόλο που ο δορυφόρος δεν παρουσιάζει ηφαιστειακή δραστηριότητα. Μάλιστα, αρκετοί επιστήμονες πιστεύουν πως η Ευρώπη είναι ο καλύτερος «υποψήφιος» προορισμός για την αναζήτηση εξωγήινων μικροοργανισμών στο ηλιακό μας σύστημα.
Οι πίδακες νερού κάνουν επίσης σχετικά εύκολη τη μελέτη του ωκεανού στο υπέδαφος, από τον οποίο προέρχονται. Κι αυτό γιατί ένα ρομπότ θα μπορούσε να ψάξει για οργανικά μόρια ή ακόμη για ίχνη ζωής στον ωκεανό, χωρίς να χρειάζεται να σκάψει σε βάθος χιλιομέτρων.
Έχουν περάσει περισσότερα από 40 χρόνια από την προηγούμενη απόπειρα αναζήτησης ζωής πέρα από τη Γη, με τις αποστολές της NASA Viking 1 και 2 στον πλανήτη Άρη το 1976. Πάντως, για την προσεδάφιση ενός ρομπότ στην Ευρώπη, η διαστημική υπηρεσία θα πρέπει να ξεπεράσει αρκετά εμπόδια.
Κατ’ αρχάς θα χρειαστεί να μελετήσει διεξοδικότερα το ανάγλυφο του δορυφόρου, ώστε να αναπτύξει το κατάλληλο σύστημα προσεδάφισης. Επίσης, με δεδομένο πως η Ευρώπη δεν έχει ατμόσφαιρα, δεν θα μπορεί να χρησιμοποιήσει αλεξίπτωτα, για να επιβραδύνει το σκάφος κατά την κάθοδό του.
