Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
Τη δεκαετία του 1970, το δημοσιονομικό έλλειμμα κυμαινόταν γύρω στο 2,3%. Κάνει άλμα σχεδόν κατά 5,5% το 1981, έτος εκλογών. Το πρωτογενές έλλειμμα ευθύνεται για περίπου το 5% αυτής της αύξησης. Το πρωτογενές έλλειμμα κινείται πέριξ του 4,5% για το υπόλοιπο της δεκαετίας. Ωστόσο, η επιβάρυνση των καθαρών πληρωμών για τόκους γίνεται όλο και πιο μεγάλη, με αποτέλεσμα το έλλειμμα να τραβά την ανηφόρα.
Το 1994 είναι η πρώτη χρονιά που εμφανίζεται πρωτογενές πλεόνασμα, ύστερα από δύο και παραπάνω δεκαετίες. Το βάρος των καθαρών πληρωμών για τόκους αυξάνεται μέχρι το 1995 και αποκλιμακώνεται μετά, κυρίως λόγω της πτώσης των επιτοκίων. Οι υψηλές πληρωμές τόκων οδήγησαν σε δημοσιονομικά ελλείμματα άνω του 3%, ακόμη και όταν το πρωτογενές πλεόνασμα ήταν περισσότερο από 3%. Στη δεκαετία του 2000 οι πληρωμές των τόκων σταθεροποιήθηκαν γύρω στο 4,5%. Ωστόσο, την ίδια στιγμή υπάρχει επιδείνωση του πρωτογενούς ισοζυγίου. Το 2003 είναι η πρώτη χρονιά έπειτα από δέκα χρόνια που εμφανίζεται πρωτογενές έλλειμμα, το οποίο αυξάνεται περαιτέρω το 2004, χρονιά Ολυμπιακών Αγώνων. Ύστερα από μια μικρή μείωση το 2005 και το 2006, αρχίζουν τ’ άλλα και από το 2010 τα μεγάλα (στοιχεία από το Working Paper No. 771, Levy Economics Institute).
Το δεύτερο μνημόνιο ζητούσε από την Ελλάδα να διατηρεί πρωτογενή πλεονάσματα 4,5% του ΑΕΠ (αρχής γενομένης από το 2016), το τρίτο μνημόνιο βολεύεται με 3,5%.
Το 2014 η Γερμανία πέτυχε πρωτογενές πλεόνασμα 2,1%, παρά το χαμηλό ποσοστό ανεργίας, τους φόρους που αναβλύζουν και τα οφέλη από την κρίση που ζαλίζουν, ενώ η Ε.Ε. είχε πρωτογενές έλλειμμα 0,5%.
Από το 2008 και την έναρξη της χρηματοπιστωτικής καταιγίδας, που μεταλλάχθηκε δύο φορές, ποια χώρα – μέλος της Ευρωζώνης πέτυχε πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% που ζητούν από την Ελλάδα οι Ευρωπαίοι, για να μην αλαφρύνουν «πολιτικά ραδιενεργά» χρέη;
Το θέμα είναι ότι το πρόβλημα το έχουν οι «ωραίοι», που πείθουν όσο «αι μελαναί εκείναι ως εκ του ψύχους μορφαί των λουομένων, αίτινες διά τρεμόντων χειλέων και συγκρουομένων οδόντων σας βεβαιούσιν ότι η θάλασσα είναι θερμή».
