Skip to main content

Το σχήμα της ανάπτυξης

Από την έντυπη έκδοση

Της Κατερίνας Κοκκαλιάρη 
[email protected]

Τοπίο στην ομίχλη θυμίζει η πορεία της οικονομίας στην εποχή του κορονοϊού. Η εμφάνιση του δεύτερου κύματος της πανδημίας νωρίτερα από το αναμενόμενο οδηγεί σε αναθεώρηση των προβλέψεων και δημιουργεί ερωτηματικά για τη φετινή ύφεση και την ανάπτυξη του 2021.

Άλλωστε, το τελευταίο δεκαήμερο χτύπησε διπλό «καμπανάκι» για την ύφεση, με την οποία θα κλείσει η φετινή χρονιά. Ο συντονιστής του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, Φραγκίσκος Κουτεντάκης, σημείωσε πως πιθανότατα η ύφεση θα είναι μεγαλύτερη από αυτήν που εκτιμάμε (η πρόβλεψη του Γραφείου κυμαινόταν μεταξύ του 8,5% με 9,4%). Αναφέρθηκε δε σε τρία στοιχεία: Πρώτον, στην αρχική πρόβλεψη δεν είχε ενσωματωθεί ύφεση για το πρώτο τρίμηνο (που τελικά ήταν της τάξης του 0,5% του ΑΕΠ). Δεύτερον, είχαμε ύφεση 15,2% το δεύτερο τρίμηνο, δηλαδή μιάμιση μονάδα χειρότερα απ’ ό,τι η αρχική πρόβλεψη. 

Τρίτον, ο «εξωτερικός τομέας» είχε πολύ μεγαλύτερη αρνητική επίπτωση στο ΑΕΠ, και αν αυτό συνεχιστεί οι εξελίξεις θα είναι χειρότερες. Η έλευση του δεύτερου κύματος της πανδημίας αναμένεται να επιδεινώσει την πορεία της οικονομίας το τέταρτο τρίμηνο περισσότερο του αναμενομένου και να οδηγήσει σε μεγαλύτερη ύφεση το 2020, αναφέρει από την πλευρά του ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας.

Δεν είναι τυχαίο πως στο κυβερνητικό στρατόπεδο ετοιμάζονται για όλα τα ενδεχόμενα, σχεδιάζοντας παράταση μιας σειράς μέτρων σε περίπτωση που αυτό κριθεί απαραίτητο (για παράδειγμα, έρχεται επέκταση των αναστολών συμβάσεων και τον Νοέμβριο).

Ωστόσο, τα προβλήματα δεν θα εξαλειφθούν διά μαγείας το 2021 και είναι χαρακτηριστικό πως στο οικονομικό επιτελείο ετοιμάζονται τόσο για το αισιόδοξο όσο και για το απαισιόδοξο σενάριο. Κρίσιμο στοιχείο είναι το αν η πανδημία θα περιοριστεί την άνοιξη (κάτι που οδηγεί σε μια πιο δυναμική επιστροφή του τουρισμού, ώστε να φτάνει στο 60% του 2019) ή θα υπάρξουν περιοριστικά μέτρα και το δεύτερο τρίμηνο του 2021 με ό,τι αυτό συνεπάγεται. 

Οι επόμενοι μήνες θα κρίνουν αν μπορεί να επαληθευτούν οι αισιόδοξες εκτιμήσεις για ανάπτυξη τύπου V (δηλαδή γρήγορη επιστροφή) ή θα οδηγηθούμε σε μια πιο αργή επαναφορά  (με ανάπτυξη τύπου U). Προς το παρόν χρειάζεται υπομονή και καλός σχεδιασμός για να αποφευχθούν δυσάρεστες εκπλήξεις.