Από την έντυπη έκδοση
Του Α. Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Και ενώ περιμένουμε τα στοιχεία για τον ρυθμό ανάπτυξης του τρίτου τριμήνου της χρονιάς (που θα καθορίσουν ουσιαστικά τις συνολικές επιδόσεις της χρονιάς, άρα και τα διαθέσιμα δημοσιονομικά περιθώρια), επικρατεί μια παράξενη συγκράτηση και τούτο παρά τις θετικές ενδείξεις για σταθεροποιημένη πορεία.
Να θυμίσουμε ότι οι προβλέψεις για ανάπτυξη στο τρίτο τρίμηνο, μετά το 1,8% του δεύτερου τριμήνου με βάση κυρίως τις εξαγωγές, ήταν για 2,2% (Εθνική Τράπεζα), πράγμα που αφήνει ζωντανή προσδοκία 2% για το σύνολο χρονιάς. Θα ξαναθυμηθούμε ακόμη ότι ένα άγγιγμα αναθεώρησης των επιδόσεων του 2017 οδήγησε σε καταγραφή ενός 1,5% σε ανάπτυξη, αντί 1,4% που κρατούσαμε έως τώρα: μη βιαστείτε να το πείτε θετικό, αυτό, καθώς άμα βελτιώνεται η βάση σύγκρισης, είναι υψηλότερες και οι απαιτήσεις από το 2018… Γι’ αυτό και π.χ. ο ΣΕΒ θεωρεί τον επίσημο στόχο του 2,1% για φέτος δύσκολα επιτεύξιμο.
Γιατί όμως μιλάμε για «παράξενη» συγκράτηση; Επειδή στη διαχείριση των προσδοκιών προεκλογικής πορείας συγκεντρώνονται θετικές ενδείξεις. Έτσι, ενώ τις τελευταίες εβδομάδες η πάγια ΕλληνοΕλληνική αμφισβήτηση είχε οδηγήσει σε αρκετά ερωτήματα για την τύχη του προϋπολογισμού 2019 που βρίσκεται κατατεθειμένος στα πλαίσια του «Ευρωπαϊκού Εξαμήνου» στις Βρυξέλλες, με τη γνώριμη δίδυμη εκδοχή (με ή χωρίς περικοπές συντάξεων), όχι απλώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν διατύπωσε σχόλια ή επιφυλάξεις, αλλά και σίγησε για την Ελλάδα, ενώ π.χ. εναντιώθηκε στον ιταλικό προϋπολογισμό (ο οποίος, βέβαια, παρουσιάζει απόκλιση 1,6% του ΑΕΠ σε έλλειμμα), αλλά και στον γαλλικό (εδώ η διαφορά είναι μόλις 0,3%, ενώ υπήρχαν πληροφορίες για προσυμφωνία Βερολίνου-Παρισιού να περάσει το προσχέδιο χωρίς αντιρρήσεις) και τον ισπανικό ή τον βελγικό. Μη δραματοποιούμε, καθώς η διαδικασία του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου είναι βασικά διαδικασία διαβούλευσης και πειθούς, και μόνον στην ιταλική περίπτωση σιγοβράζει ενδεχόμενο κρίσης: και πάλι όμως, το ότι για τον ελληνικό προϋπολογισμό δεν ακούστηκε καν σχόλιο -εν όψει απόφανσης σε επίπεδο Eurogroup για τις συντάξεις, κι ας διευκρινίζει ο Μάριο Σεντένο ότι στα των εκτιμήσεων του Προϋπολογισμού ο λογος ανήκει στην Επιτροπή…- έχει το ενδιαφέρον του.
Ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον έχει πάντως η συνάντηση Αλέξη Τσίπρα με Μάριο Ντράγκι (και Μπενουά Κερέ, δηλαδή όλη την ΕΚΤ όσον αφορά την ελληνική υπόθεση) στο περιθώριο της Κορυφής των Βρυξελλών για το Brexit. Θα μας επιτραπεί να μείνουμε πολύ επιφυλακτικοί για τα όσα ακούγονται/αφήνονται να διαρρεύσουν σχετικά με το εύρος των θεμάτων που προσεγγίστηκαν. Αλλά και να δώσουμε ιδιαίτερη σημασία στο ότι -με δεδομένη την απόλυτη εγκυρότητα της αντιπροσώπευσης των ελληνικών θέσεων από Ευκλείδη Τσακαλώτο/Γιώργο Χουλιαράκη- «χρειάστηκε» μια τέτοια επαφή κορυφής. Πάντως τα διακινούμενα περί συνηγορίας Φραγκφούρτης στη μη περικοπή των συντάξεων προσκρούουν στη ρητή αποστασιοποίηση Ντράγκι/ΕΚΤ απ’ οτιδήποτε αφορά διαρθρωτικά και δημοσιονομικά στην Ελλάδα – πλην όσων αφορούν τις τράπεζες.
Όμως σε επίπεδο λείανσης του εδάφους ώστε να κάνει δεκτή το σημερινό «σύστημα Φραγκφούρτης» (εκτός από τη θητεία Ντράγκι που φθάνει στο τέλος της, και η κυρία Ντανιελ Νουί του SSM μας τελειώνει Ιανουάριο του 2019…) μια έμμεση υποβοήθηση της θέσης των καταταλαιπωρημένων ελληνικών ομολόγων -για τα οποία ο ίδιος ο Μάριο Ντράγκι έχει εμφανιστεί υποστηρικτικός, σημειώνοντας ότι οι εναντίον τους πιέσεις είναι εξωγενείς- μέσω χειρισμών που να χαλαρώνουν τα δεσμά ΕΚΤ/SSM επί των ελληνικών τραπεζών, η συνάντηση Τσίπρα-Ντράγκι είχε τη σημασία της. Αν δε όντως αγγίχτηκε και το ενδεχόμενο να υποβοηθηθεί η επίσπευση εξόφλησης του -ακριβού- δανεισμού της Ελλάδας από το ΔΝΤ, τότε η συνάντηση αυτή μπορεί να αποδειχθεί πολύτιμη.
[Να μη χάσουμε από τα μάτια μας, βέβαια, ότι έτσι ο Έλληνας πρωθυπουργός, ο οποίος ήδη ορκίστηκε ΥΠΕΞ, λειτουργεί και ολίγον σαν ΥΠΟΙΚ. «Overextended» ήταν ένα μάλλον φιλικό σχόλιο που αφορούσε αυτήν τη συγκέντρωση πολλών ζητημάτων επί μιας κεφαλής.]
Γιατί λοιπόν να επικρατεί αυτό που διαγιγνώσκουμε σαν παράξενη συγκράτηση στο κλίμα των ημερών; Και μάλιστα ενώ η φετινή τουριστική περίοδος συνεχίστηκε μέχρι και τον Οκτώβριο; Μπορεί να είναι τα επάλληλα επίπεδα αβεβαιότητας που προστίθενται -Ελληνοτουρκικά, Κυπριακό, προσφυγικό/μεταναστευτικό- παρά την εκτονωτική (προς τα έξω) λειτουργία των βημάτων που γίνονται στο Μακεδονικό. Μπορεί να είναι η οξύτητα που εγκαθίσταται γενικά στο εσωτερικό.
Μπορεί όμως και να είναι η συμβολική βαρύτητα επιχειρηματικών αποφάσεων, όπως η «μετανάστευση» του ΤΙΤΑΝΑ μετά την Coca-Cola. Μετά τη ΒΙΟΧΑΛΚΟ…
