Από την έντυπη έκδοση
Του Α.Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Για να αποκωδικοποιήσει κανείς τις πτυχές της τοποθέτησης Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ-και μάλιστα τις αναφορές στήριξης στην πραγματική οικονομία, κι ακόμη περισσότερο στον ανθρώπινο παράγοντα- καλό θα ήταν να έχει κατά νουν ένα πλέγμα από διεθνείς τοποθετήσεις των εντελώς τελευταίων ημερών.
Αλλά πρώτα, μια περιδιάβαση στα όσα ανακοινώθηκαν υπό την επίκληση της «Αυτοπεποίθησης». Κυριότερο με διαρθρωτική σημασία μέτρο η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3 μονάδες και (για μια χρονιά, το 2021) η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης. Αντιθέτως, το τέλος επιτηδεύματος παραμένει όπως και ο ΕΝΦΙΑ (πέρα από τη συμβολική κατάργηση για ακριτικές νησιωτικές περιοχές). Αλλά και η δομή της κυρίως φορολογίας δεν αγγίζεται, πλην των υπεραποσβέσεων 200% για επενδύσεις σε πρασίνισμα και ψηφιακή καινοτομία.
Όλα τα υπόλοιπα μέτρα αποτελούν συνέχιση των λόγω Covid-19 μειώσεων συντελεστών και αναστολής υποχρεώσεων συν των πετυχημένων προγραμμάτων (όπως η επιστρεπτέα προκαταβολή σε 3ο και 4ο κύκλο) και των λιγότερο πετυχημένων (Συν-Εργασία, κάποια χαλάρωση προϋποθέσεων για επιδόματα ανεργίας) ή των λιγότερο ισορροπημένων (συνέχιση της αναγκαστικής μείωσης ενοικίων/ «μικρό ενοικιοστάσιο» με μερική φορολογική αντιστάθμιση). Δεν θα διαλάθει της προσοχής κανενός, ότι σχεδόν το 30% του κόστους των αναφερθέντων 6,8 δισ. ευρώ για το πακέτο ΔΕΘ-κάτι πάνω από 3,5% του ΑΕΠ- αφορά τα αναδρομικά σε συνταξιούχους και τις βελτιώσεις Βρούτση (1,4 δισ. + 460 εκατ.).
Ενώ το «καινοτόμο πρόγραμμα επιδότησης» για δημιουργία 100.000 νέων θέσεων εργασίας προϋποθέτει ότι… οι επιχειρήσεις θα δημιουργούν -τώρα- θέσεις εργασίας. Αυτά, λοιπόν, συν μεταρρυθμίσεις σε επίπεδο αποκρυστάλλωσης Ενδιάμεσης Έκθεσης Πισσαρίδη. Δείτε, τώρα, τη συζήτηση λίγο παραέξω: ο διοικητής της Fed Τζερόμ Πάουελ, μιλώντας για τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές της νομισματικής πολιτικής στη συνάντηση του Jackson Hole, τόνιζε «τα πλεονεκτήματα μιας ισχυρής αγοράς εργασίας», αναφερόμενος σε «ενεργό επιδίωξη μείωσης [των αδυναμιών της] με χρήση όλων των εργαλείων για στήριξη της ανάπτυξης και της δημιουργίας απασχόλησης», ενώ σχετικοποίησε τη σημασία του στόχου πληθωρισμού.
Από την πλευρά τους, το γυναικείο δίδυμο που βρίσκεται επικεφαλής του ΔΝΤ σήμερα -η γενική διευθύντρια (Βουλγάρα) Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα και η επικεφαλής οικονομολόγος (Ινδο-Αμερικανή) Γκίτα Γκόπιναθ- στηρίζοντας ex post την εκτεταμένη στήριξη των οικονομιών μπροστά στην πανδημία Covid-19 και με δημοσιονομικά (κυβερνήσεις) και με νομισματικά (κεντρικές τράπεζες) μέτρα άνευ προηγουμένου, δεν παρέλειπαν να τονίσουν ότι «η ανάκαμψη παραμένει εξαιρετικά εύθραυστη, (αλλά και) άνιση σε περιφερειακό και τομεακό επίπεδο». Στην προτροπή «να μην αποσυρθεί πρόωρα η στήριξη […] προκειμένου να διασφαλισθεί ότι η ανάκαμψη θα συνεχισθεί».
Η ΕΚΤ δείχνεται πιο συντηρητική σε δημόσιες τοποθετήσεις, ωστόσο συνεχίζει να παρεμβαίνει στις αγορές – κάτι ξέρουν και τα ελληνικά ομόλογα! Πάντως, το Eurogroup έκλεισε την περασμένη εβδομάδα δίνοντας θετικές ενδείξεις για τη συνέχιση μέτρων στήριξης/για συνεχιζόμενο «πάγωμα» του Συμφώνου Σταθερότητας και το 2021 – αν και με λιγότερο ξεκάθαρο τρόπο απ’ ό,τι είχε ελπισθεί. Ο προεδρεύων Πασκάλ Ντόναχιου δήλωνε ότι «η δημοσιονομική πολιτική θα συνεχίσει να στηρίζει την οικονομία».
Να δούμε τώρα και των άλλων πολιτικών δυνάμεων την αντιπρόταση με ευκαιρία τη ΔΕΘ. Πάντως, προτρέχοντας, ας έχουμε πει ότι μια από τις πιο περιττές συζητήσεις γύρω από τη διαχείριση της πανδημίας του κορονοϊού και μάλιστα των οικονομικών συνεπειών της, αποδεικνύεται εκείνη που πλέκεται σ’ εμάς, στην Ελλάδα, γύρω από το ποιος (και πώς) προέβλεψε καλύτερα/σωστότερα το κόστος που θα έχει το κύμα και υπέδειξε τη βέλτιστη δημόσια προσπάθεια διαχείρισής του με δημόσιους πόρους και επεμβάσεις.
Αρκεί να θυμηθούμε τους διαξιφισμούς κυβέρνησης – (αξιωματικής) αντιπολίτευσης στο ξεκίνημα, που απέκρυψαν από τη μιντιακή προσοχή κάτι το απλό: στα 24 δισ. είχε καταλήξει να αναφέρεται η κυβέρνηση, έναντι των 26 δισ. με τα οποία είχε πλειοδοτήσει η αντιπολίτευση. Πού όμως καταλήγουμε, σιγά-σιγά, τώρα; Σε αναφορά πρόσθετων 6,8 δισ. ευρώ – βέβαια από αυτά σχεδόν 2 δισ. αφορούν συνταξιοδοτικά, που θέλει ιδιαίτερη λογική για να θεωρηθούν κονδύλια αντιμετώπισης των συνεπειών της πανδημίας (σίγουρα όμως θα τονώσουν την οικονομία μέσω της κατανάλωσης), συν τα κονδύλια πρώτης δόσης γνωριμίας με τα εξοπλιστικά της νέας εποχής (προφανώς για να αρθεί η παρεξήγηση που εισήγαγε ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας όταν εξηγούσε προ εβδομάδων γιατί είχε προσαράξει η προμήθεια φρεγατών Beh@rra καθώς προηγούνταν τα αναδρομικά των συνταξιούχων).
Τελικά, σε παγκόσμιο, σε ευρωπαϊκό και σε εθνικό επίπεδο η πανδημία Covid-19 έχει εγκαταστήσει στην πρώτη γραμμή το «whatever it takes!». Όμως για την ώρα εδώ η προσέγγιση δείχνει να είναι: «Πάμε τώρα να βγάλουμε τον χειμώνα, και βλέπουμε!».
