Skip to main content

Το πρόβλημα κάτω από το χαλί

Από την έντυπη έκδοση

Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]

Η λύση που θα δοθεί στο θέμα της βιωσιμότητας του χρέους θα παίξει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της επόμενης μέρας της Ελλάδας μετά την έξοδο από το μνημόνιο τον Αύγουστο. 

Όσο πιο προχωρημένη είναι, τόσο το μήνυμα προς τις αγορές και τους επενδυτές θα γίνεται και πιο ξεκάθαρο, προς την κατεύθυνση της οριστικής απομάκρυνσης του κινδύνου ενός Grexit.

Με μηδενικά επιτόκια στις διεθνείς αγορές όλα φαντάζουν σήμερα εύκολα, οι επενδυτές «διψούν» για αποδόσεις και μεταξύ ενός επιτοκίου 3-4% στην Ελλάδα και κάτω της μονάδας στον Βορρά της Ευρωζώνης, πολλοί είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν το ρίσκο και να στραφούν στα δικά μας ομόλογα.

Ωστόσο, αυτό μπορεί να αλλάξει ανά πάσα στιγμή, εξαιτίας ενός γεωπολιτικού γεγονότος και τότε θα διαφοροποιηθεί και η συμπεριφορά των επενδυτών.

Τα θεμελιώδη της ελληνικής οικονομίας έχουν βελτιωθεί, αλλά ακόμη κι αν τρέχει με 3,5% ετησίως για δεκαετίες πάλι δεν είναι αρκετά για τη δραστική μείωση του χρέους. Σύμφωνα με το καλό σενάριο της Κομισιόν, αν η οικονομία αναπτύσσεται με τον παραπάνω μέσο ετήσιο ρυθμό μέχρι το 2060, τότε το χρέος θα κινείται στη ζώνη του 100% του ΑΕΠ, δηλαδή θα παραμένει πολύ υψηλό. 

Συνεπώς, η ελάφρυνση του χρέους είναι μονόδρομος, τα εργαλεία τα ξέρουμε, αλλά προς το παρόν οι Ευρωπαίοι εταίροι δεν δείχνουν διατεθειμένοι να πάνε μακριά το καλοκαίρι, όταν θα έρθει το θέμα για πολιτική συζήτηση.

Η γαλλική πρόταση που φαίνεται ότι προωθούν και η οποία συνδέει την αποπληρωμή του χρέους με την ανάπτυξη δεν είναι η ιδανική λύση, απλώς κρύβει το πρόβλημα κάτω από το χαλί. Το θέμα δεν είναι να αποπληρώνει η χώρα λιγότερο όταν η ανάπτυξη είναι χαμηλή και περισσότερο όταν είναι ισχυρή, γιατί το μέγεθος του χρέους θα παραμένει και θα τρομάζει τους επενδυτές σε περιόδους κρίσεων.

Επιπλέον, όσο περνάνε τα χρόνια, τόσο η θέση του ιδιωτικού τομέα στη σύνθεση του ελληνικού χρέους θα αυξάνεται και στους ιδιώτες επενδυτές δεν θα μπορείς να πεις ότι θα πληρώνω λιγότερα εάν η ανάπτυξη είναι χαμηλή.

Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση δεν πρέπει να αρκεστεί στον γαλλικό μηχανισμό, αλλά να διεκδικήσει μια γενναία ελάφρυνση το καλοκαίρι, δίνοντας τις απαραίτητες εγγυήσεις στους εταίρους, ότι αυτό δεν θα επιφέρει χαλάρωση στη δημοσιονομική πολιτική και τις μεταρρυθμίσεις.