Από την έντυπη έκδοση
Του Δ.Η. Χατζηδημητρίου
[email protected]
Πριν αρχίσουν οι «Ιερεμιάδες» να μιλούν για «άλλη μια χαμένη ευκαιρία» στο Κυπριακό, υπό το κράτος των εντυπώσεων του ναυαγίου των συνομιλιών στο Κραν Μοντανά, να σταθούμε στα αυτονόητα. Καμία λύση στο Κυπριακό δεν μπορεί να εδράζεται στα παράγωγα της τουρκικής εισβολής του 1974, αλλά ούτε και να δικαιώνει το προδοτικό πραξικόπημα της ελλαδικής χούντας.
Σε αυτό οδηγεί τυχόν αποδοχή των τουρκικών αξιώσεων για διατήρηση των συνθηκών εγγυήσεων και των επεμβατικών δικαιωμάτων της σε όλο το νησί επί 15 χρόνια τουλάχιστον. Από την επομένη της εισβολής η Τουρκία δεν έκρυψε ποτέ τις επιδιώξεις της στην Κύπρο, όπως το ίδιο σαφής ήταν η Άγκυρα και από την επαύριο των Συμφωνιών Ζυρίχης – Λονδίνου.
Για τον «πρωθυπουργό της εισβολής» Μπουλέντ Ετσεβίτ, το Κυπριακό «λύθηκε το 1974», ενώ λίγα χρόνια μετά ο πρωθυπουργός Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, σε συνομιλία του με Έλληνα δημοσιογράφο, έχει δηλώσει κατηγορηματικά ότι η Αθήνα πρέπει να εννοήσει πως η Τουρκία δεν θα φύγει ποτέ από την Κύπρο. Μοναδική φορά που η Άγκυρα φάνηκε να μετακινείται από τις πάγιες θέσεις της και να αποδέχεται μια λύση στη βάση ενός ενιαίου ομόσπονδου-δικοινοτικού κράτους, με μία διεθνή υπόσταση, ήταν την περίοδο των διαπραγματεύσεων για το Σχέδιο Ανάν, το 2003-2004.
Τότε, στην Τουρκία είχε προσφερθεί -με την απόφαση του Ελσίνκι το 1999- το δέλεαρ της ένταξής της στην Ε.Ε. Σήμερα, Τουρκία και Ε.Ε είναι σε τροχιά απόκλισης και η τουρκική ηγεσία ιεραρχεί διαφορετικά τις προτεραιότητές της στον γεωπολιτικό περίγυρο της χώρας. Στο Κραν Μοντανά η Άγκυρα απώλεσε το πιστοποιητικό «καλής θέλησης» που είχε αποκτήσει με τη στάση της στο Σχέδιο Ανάν. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης υπήρξε ειλικρινής στην επιδίωξη λύσης, έφθασε στο «κόκκινο όριο» των θεμιτών υποχωρήσεων που θα μπορούσε να αποδεχθεί και η Αθήνα ανέλαβε το βάρος της ευθύνης που της αναλογεί και δεν κρύφτηκε -τούτη τη φορά- πίσω από τον Κύπριο Πρόεδρο, όπως είχε κάνει η κυβέρνηση Κ. Καραμανλή, το 2004.
Η δήλωση του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, τις πρώτες πρωινές ώρες της Παρασκευής, ότι «δεν μπορεί να αναζητηθεί λύση στο πλαίσιο των παραμέτρων του ΟΗΕ», αποκαλύπτει τα επόμενα βήματα της Άγκυρας. Αποκλειομένης -λόγω υψηλότατου πολιτικού κόστους- της ανοικτής προσάρτησης των Κατεχομένων, η Τουρκία θα επιδιώξει την επιβολή της Συνομοσπονδίας ως λύση του Κυπριακού. Δηλαδή, παγίωση της διχοτόμησης και «δύο κράτη», όπως πάντα επιζητεί, και με τον διεθνή παράγοντα να παρακολουθεί σιωπηλός. Επείγει Λευκωσία και Αθήνα να καταστρώσουν νέα στρατηγική.