Skip to main content

Η περίπτωση της Ελλάδας

Από την έντυπη έκδοση

Ελλάδα, το απείθαρχο «παιδί» της Ευρωζώνης, η απαρχή της κρίσης χρέους που απείλησε την ίδια την ύπαρξη του ευρώ, η χώρα που μονοπωλεί σχεδόν αδιάκοπα το ενδιαφέρον των διεθνών μέσων μαζικής ενημέρωσης, τότε με τις δημοσιονομικές της «αταξίες» και τώρα εν όψει των εκλογών της Κυριακής και της επαναφοράς των σεναρίων περί «Grexit».

Πολλά έχουν γραφτεί για την Οδύσσεια της Ελλάδας από την έναρξη της κρίσης -με την υπαγωγή της χώρας σε μνημονιακό καθεστώς- που συμπαρέσυρε και τις υπόλοιπες ευάλωτες χώρες-μέλη.

Κάποιες όμως, όπως η Ιρλανδία και η Πορτογαλία, έχουν καταφέρει να εξέλθουν από τα προγράμματα στήριξης, επανακτώντας την πρόσβασή τους στις αγορές, μια προοπτική που για την Αθήνα παραμένει ακόμα μακρινό όνειρο.

Γιατί η ελληνική περίπτωση διαφέρει από τις υπόλοιπες; Πρέπει, άραγε, οι Ευρωπαίοι εταίροι μας να επιλέξουν διαφορετική μεταχείριση στην αντιμετώπιση των ελληνικών προβλημάτων ή να επιμείνουν στην άρνησή τους για νέα αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους και την πιστή προσήλωση στις μεταρρυθμίσεις, κάτω από οποιοδήποτε κόστος;

Δύσκολο να δοθεί ξεκάθαρη απάντηση σε ένα τόσο πολύπλοκο ερώτημα. Από την πλευρά των Ευρωπαίων φορολογουμένων, που κλήθηκαν στη διάρκεια της κρίσης να επωμισθούν το κόστος διάσωσης τραπεζών και κυβερνήσεων, η εύλογη απάντηση είναι, για πολλούς, αρνητική.

Υπάρχουν, βεβαίως, και οι «φωνές» υπέρ της ελάφρυνσης του χρέους και της επίδειξης περισσότερης αλληλεγγύης από τους Ευρωπαίους εταίρους, κυρίως από εκείνες τις χώρες του Νότου που αντιμετωπίζουν προβλήματα χρέους και που θα μπορούσαν πολύ εύκολα να βρεθούν στο «κατώφλι» του μνημονίου, όπως η πολύ μεγάλη για να χρεοκοπήσει Ιταλία.

Από την πλευρά των Ελλήνων, τα έξι χρόνια ύφεσης, ανεργίας-ρεκόρ και επώδυνων μέτρων λιτότητας, που έχουν σχεδόν αποδομήσει τον κοινωνικό ιστό της χώρας, λένε μια διαφορετική «ιστορία», τα συμπεράσματα της οποίας εγείρουν πολλά ερωτήματα, κυρίως για την αποτελεσματικότητα των μεταρρυθμίσεων της τρόικας.

Η πρόσφατη γνωμοδότηση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου υπέρ της αγοράς κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ θα μπορούσε να σημαίνει το τέλος του θεσμού της τρόικας και ριζικές αλλαγές στη διαχείριση μελλοντικών κρίσεων.

Σε αυτή τη συζήτηση περί αντιμετώπισης μελλοντικών κρίσεων, καλό θα ήταν να ληφθούν υπόψη τα διδάγματα του πρόσφατου παρελθόντος και, κυρίως, η περίπτωση της Ελλάδας, που αποτέλεσε για τους Ευρωπαίους βασικό «case study» και την απαρχή των ιστορικών βημάτων για περισσότερη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και «θωράκιση» του ευρώ απέναντι σε μελλοντικούς κινδύνους.

Η ιστορία θα δείξει ποια πλευρά συγκεντρώνει τα περισσότερα επιχειρήματα. Και σε αυτή την ιστορία, η επόμενη μέρα των ελληνικών εκλογών αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κεφάλαια.

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΤΣΟΒΟΥ[email protected]