Καθηγητής Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης, Ακαδημαϊκός
Βασιλική Ακαδημία Οικονομικών & Χρηματοοικονομικών
Βασιλική Ευρωπαϊκή Ακαδημία των Διδακτόρων
Επίτιμος Δρ. ΑΠΘ
Πολυτεχνείο Κρήτης & Audencia Business School, France
Παύλος Χούρλιας
Τελειόφοιτος Φοιτητής Σχολής Μηχανικών Παραγωγής & Διοίκησης Πολυτεχνείου Κρήτης
Βασίλης Ντινούδης
Τελειόφοιτος Φοιτητής Σχολής Μηχανικών Παραγωγής & Διοίκησης Πολυτεχνείου Κρήτης
Τα τελευταία χρόνια φαίνεται ένα νέο κύμα νεοφυών τραπεζών που έχουν μεταμορφώσει το τοπίο των καταναλωτικών τραπεζών. Φέτος, αναμένεται να είναι το έτος της ενσωματωμένης χρηματοοικονομικής, δηλαδή των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών που ενσωματώνονται με παραδοσιακές μη-χρηματοοικονομικές υπηρεσίες (βλ. Κ. Ζοπουνίδης, Fintech και Χρηματοοικονομική, Ναυτεμπορική, Παρασκευή 13 Νοεμβρίου 2020).
Πιο συγκεκριμένα, τα έσοδα από υπηρεσίες της ενσωματωμένης χρηματοοικονομικής ανέρχονταν σε 16,1 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020, αλλά προβλέπεται να φτάσουν τα 140,8 δισεκατομμύρια δολάρια το 2025. Ωστόσο, αυτή είναι μόνο η αρχή μιας πραγματικής FinTech επανάστασης.
Ορισμός
Η ενσωματωμένη χρηματοοικονομική έχει εμφανιστεί τους τελευταίους 18 μήνες, αντιπροσωπεύοντας ένα νέο μοντέλο μέσω του οποίου μπορούν να προσφερθούν χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Επιτρέπει σε μη χρηματοοικονομικές εταιρείες να ενσωματώνουν τραπεζικές υπηρεσίες και υπηρεσίες πληρωμών στις εφαρμογές και τα οικοσυστήματα τους μέσω της χρήσης Διεπαφής Προγραμματισμού Εφαρμογών (API). Αυτό σημαίνει ότι οι εταιρείες αυτές μπορούν να προσφέρουν οικονομικές υπηρεσίες στην πελατειακή τους βάση ως μέρος των υπαρχόντων προϊόντων τους ή μπορούν να δημιουργήσουν εντελώς καινούργιες, γρήγορα και εύκολα χρησιμοποιώντας ενσωματώσεις φιλικές για προγραμματισμένες.
Μέχρι στιγμής, αυτό προκάλεσε το διαχωρισμό των προσφορών καταναλωτικής τραπεζικής, παρέχοντας τεχνολογία σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και επιτρέποντας στις neobanks να ανταγωνιστούν τους παραδοσιακούς φορείς. Ωστόσο, χάρη στην έλευση των παρόχων Τραπεζικής-ως-Υπηρεσία (BaaS), οι οποίοι εκμισθώνουν την πρόσβαση σε μεμονωμένα τμήματα των δεδομένων τραπεζών και πληρωμών, οι εταιρείες μπορούν να έχουν πρόσβαση στις συγκεκριμένες υπηρεσίες που απαιτούν, αφαιρώντας σημαντικά κόστη που σχετίζονται με την αποκλειστική συμμόρφωση, την ανάπτυξη και κανονιστική κάλυψη.
Γιατί είναι σημαντική
Καθώς οι επιχειρήσεις επανεξετάζουν το value chain τους, θα επιδιώκουν να βελτιώσουν τις λειτουργίες τους, να δημιουργήσουν νέες πηγές εσόδων και να μειώσουν το κόστος. Η εμφάνιση της ενσωματωμένης χρηματοοικονομικής, επίσης γνωστή σαν Τραπεζική-ως-υπηρεσία (BaaS), τους επιτρέπει να κάνουν και τα τρία – ελαχιστοποιώντας την ταλαιπωρία και το κόστος πρόσληψης ειδικών για την ανάπτυξη νέων υπηρεσιών και διασφαλίζοντας το γεγονός πως συμμορφώνονται με τους κανονισμούς. Η άνοδος των παρόχων BaaS σημαίνει ότι οι εταιρείες μπορούν να προσφέρουν τις δυνατότητες χρηματοοικονομικών υπηρεσιών που ανταποκρίνονται στις μοναδικές απαιτήσεις τους και δεν απαιτούν την ίδια επένδυση που θα είχαν κάνει προηγουμένως.
Επομένως, η ενσωματωμένη χρηματοοικονομική προσφέρει στις επιχειρήσεις την ευκαιρία να προσελκύσουν νέο και υπάρχον κοινό στο διαδίκτυο δημιουργώντας νέες ροές εσόδων, για παράδειγμα επιτρέποντας στον πελάτη να κάνει αγορές «απευθείας» από την επωνυμία μέσω ενσωματωμένων πληρωμών.
Ανερχόμενες Τάσεις
Παρατηρούμε έξι βασικές τάσεις στον τομέα της ενσωματωμένης χρηματοοικονομικής και της τραπεζικής ως υπηρεσία. Η κατανόηση και η παρακολούθηση αυτών των τάσεων μπορεί να βοηθήσει τις τράπεζες και εκείνους που ελπίζουν να εμβαθύνουν στη συγκεκριμένη τεχνολογία, να εντοπίσουν ευκαιρίες και να προφυλαχθούν από απειλές.
- Απαίτηση πελατών για ολοκληρωμένες εμπειρίες: η πιο σημαντική τάση είναι ότι οι πελάτες αναζητούν όλο και περισσότερο πιο απλές, ολιστικές, ενσωματωμένες και άμεσες εμπειρίες. Οι ενορχηστρωτές όλου του οικοσυστήματος επομένως, επιδιώκουν να προσφέρουν όλο και περισσότερη εξατομίκευση στους πελάτες τους και έτσι, μια ενσωματωμένη χρηματοοικονομική υπηρεσία ταιριάζει απόλυτα στο μοντέλο αυτό. Πάρτε για παράδειγμα την πρόσφατη ανακοίνωση της Walmart ότι δημιουργεί μια σειρά χρηματοοικονομικών υπηρεσιών με την εταιρεία χρηματοοικονομικής τεχνολογίας Ribbit ή την πρόσφατη ανακοίνωση της IKEA ότι αγοράζει το 49% του τραπεζικού της συνεργάτη.
- Απαίτηση από νέες FinTechs και όχι μόνο: η πληθώρα των FinTech εταιρειών που ιδρύονται κάθε χρόνο χρειάζονται τραπεζικούς συνεργάτες για να παρέχουν πρόσβαση σε τραπεζικούς λογαριασμούς, πληρωμές και δανεισμό. Μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας και άλλοι μη-τραπεζικοί φορείς μπορούν να δημιουργήσουν και να προσφέρουν χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, αλλά δεν είναι σε θέση να «γίνουν» οι ίδιες τράπεζες στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε πολλές άλλες αγορές όπου η ρυθμιστική γραμμή για να γίνει κάτι τέτοιο είναι απαιτητική. Αυτό αφήνει την τραπεζική ως υπηρεσία ως το μόνο μέσο για τις FinTech να προσφέρουν στους πελάτες ενσωματωμένη χρηματοοικονομική.
- Άνοδος της διαφάνειας: οι ρυθμιστικές τάσεις, συμπεριλαμβανομένου του PSD2 (Payment Service Directive Two) και της ανοικτής τραπεζικής, προωθούν την ανάπτυξη της καθολικής πρόσβασης. Η ανάγκη συμμόρφωσης με αυτές τις νέες απαιτήσεις – συχνά μέσω εκσυγχρονισμού πληροφορικής – οδηγεί ορισμένες τράπεζες να εξετάσουν το ενδεχόμενο επέκτασης ή δημιουργία νέων επιχειρηματικών μοντέλων τραπεζικής ως υπηρεσία για την κάλυψη του κόστους και την αξιοποίηση των τεχνολογικών εξελίξεων.
- Αναζήτηση νέων μοντέλων εσόδων: λαμβάνοντας υπόψιν τις μειώσεις που προβλέπονται για τα τραπεζικά έσοδα και την κερδοφορία, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα διερευνούν εναλλακτικές πηγές εσόδων και ανάπτυξη προϊόντων. Ιδιαίτερα πλεονεκτικές είναι πηγές που έχουν επεκτάσιμα επιχειρηματικά μοντέλα και σταθερές επενδύσεις πληροφορικής (π.χ. μοντέλα διανομής).
- Υιοθέτηση τεχνολογικών δυνατοτήτων: με την επιτάχυνση της ψηφιοποίησης, συμπεριλαμβανομένου του αυτοματισμού και των ανοιχτών τεχνολογιών, οι τράπεζες μπορούν να κλιμακώσουν την τραπεζική ως υπηρεσία γρηγορότερα, θέτοντας την ενσωματωμένη χρηματοοικονομική σε προσιτές τιμές για περισσότερες εταιρείες που το εξετάζουν. Ταυτόχρονα, οι εταιρείες που επιδιώκουν να ενσωματώσουν χρηματοοικονομικές υπηρεσίες βλέπουν όλο και περισσότερο τις ψηφιακές τους εμπειρίες ως σύνθεση ενοτήτων που έχουν κατασκευαστεί από άλλους.
- Αλλαγή επιπέδων εμπιστοσύνης στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες: στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι παραδοσιακές τράπεζες έχουν χάσει το πλεονέκτημα εμπιστοσύνης που είχαν έναντι των εταιρειών χρηματοοικονομικής τεχνολογίας. Ταυτόχρονα, πολλές άλλες εταιρείες έχουν υψηλότερα επίπεδα εμπιστοσύνης, τα οποία μπορούν να αξιοποιήσουν στην προσφορά χρηματοοικονομικών υπηρεσιών.
Συμπερασματικά
Η επανάσταση της ενσωματωμένης χρηματοοικονομικής συμβαίνει τώρα. Για να δημιουργήσουμε μια πραγματική καινοτομία ωστόσο, θα πρέπει να απορρίψουμε τους μακροχρόνιους ισχυρισμούς μας σχετικά με το τι σημαίνει πρόσβαση στις τραπεζικές υπηρεσίες, από ποιον θα μπορούσαμε να είμαστε πρόθυμοι να αποκτήσουμε πρόσβαση σε αυτές και τον ρόλο που θα υιοθετήσουν οι παραδοσιακοί παίκτες. Μόνο τότε θα μπορέσουμε να ξεκλειδώσουμε το επόμενο κύμα. Επιπροσθέτως, παρόλο που το κόστος που απαιτείται για την ολοκλήρωση μιας πτωχευτικής διαδικασίας είναι χαμηλό και η ισχύς του νομικού πλαισίου της ικανοποιητική, απαιτείται πολύς χρόνος για την τέλεση των απαραίτητων διαδικασιών.
