Skip to main content

Η επιστροφή που διχάζει

Από την έντυπη έκδοση

Της Νατάσας Στασινού
[email protected]

«Μία νέα αυγή χάραξε. Έτσι δεν είναι;». Με τα λόγια αυτά τον Μάιο του 1997 ο Τόνι Μπλερ, απευθυνόταν στους Βρετανούς πολίτες, που έβλεπαν το Εργατικό Κόμμα να ανέρχεται, ύστερα από απουσία 18 ετών, θριαμβευτικά στην εξουσία. Έμεινε εκεί για περισσότερο από μία δεκαετία. Ήταν η χρυσή εποχή για τη σοσιαλδημοκρατία στην Ευρώπη, η περίοδος κατά την οποία ο Τρίτος Δρόμος έβγαζε από αδιέξοδα και άνοιγε άλλα.

Ο Μπλερ δεν οδήγησε απλώς το κόμμα του σε αλλεπάλληλες νίκες. Καθιέρωσε στη χώρα του τον κατώτατο μισθό, στήριξε τις εργαζόμενες μητέρες, αύξησε αισθητά τις δαπάνες για το δημόσιο σύστημα υγείας και μείωσε κατά σχεδόν 10 μονάδες τα ποσοστά της σχετικής φτώχειας μεταξύ παιδιών και συνταξιούχων.

Έδειξε ό-μως -όπως συνολικά η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία- αδικαιολόγητη εμπιστοσύνη στο «ελεύθερο χέρι» της αγοράς, αλλά και έλαβε μία μοιραία απόφαση, η οποία θα ρίχνει για πάντα τη σκιά της στην κληρονομιά του. Ακολούθησε τον Τζορτζ Μπους στον καταστροφικό πόλεμο του Ιράκ. «Τι συμβαίνει με τον Τόνι; Έχει αρχίσει να πίνει Kool Aid» φέρεται να είχε δηλώσει τότε έκπληκτη η Χίλαρι Κλίντον, χρησιμοποιώντας μία αμερικανική έκφραση, η οποία παραπέμπει σε μαζική αυτοκτονία οπαδών αίρεσης.

Και κάπως έτσι ένας από τους δημοφιλέστερους πρωθυπουργούς της Βρετανίας επιστρέφει σήμερα ως φθαρμένο πρόσωπο, που διχάζει. Το περασμένο καλοκαίρι, στην εκστρατεία υπέρ του Bremain ήταν «βαρίδι» και οι πρόσφατες παρεμβάσεις του δεν βοηθούν. Η φθορά του Μπλερ, όμως, δεν είναι η αιτία της αποτυχίας του Τζέρεμι Κόρμπιν.

Μπορούμε να του χρεώσουμε ότι αποξένωσε ένα σημαντικό κομμάτι της βάσης των Εργατικών πριν από χρόνια, αλλά όχι και την αδυναμία της σημερινής «αριστερής» ηγεσίας του κόμματος να πείσει, βλέποντας την πλάτη των Τόρις σε απόσταση. Σε μία από τις πιο κρίσιμες περιόδους για τη Βρετανία, ο Μπλερ ως πρόσωπο του παρελθόντος δεν είχε λόγο να βγει μπροστά. Και ο Κόρμπιν δεν είχε καμία δικαιολογία να «κρυφτεί», να είναι ουσιαστικά απών.

Το ίδιο ισχύει εν πολλοίς και για άλλα κεντροαριστερά κόμματα ανά την Ευρώπη. Η πτώση τους άρχισε εξαιτίας επιλογών που έγιναν πριν από χρόνια. Αλλά για την τωρινή παρακμή δεν μπορεί να είναι άμοιρες ευθυνών οι σημερινές ηγεσίες. Κανείς δεν δικαιούται να χρησιμοποιεί ως άλλοθι για τη θολή στάση σε φλέγοντα ζητήματα του σήμερα, τα στραβά του παρελθόντος.