Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Επί χρόνια έσερνε το «άρμα» της Ευρώπης. Χάρη στη γερμανική «ατμομηχανή», η Ευρωζώνη κατάφερε να επιστρέψει σε επίπεδα προ της πιστωτικής κρίσης. Μόνο που το θαύμα αποδείχθηκε πολύ σύντομο. Έχοντας στηρίξει την οικονομική της δύναμη πάνω στις εξαγωγές και στην ανταγωνιστικότητα των προϊόντων «made in Germany», οι εντάσεις στο παγκόσμιο εμπόριο καθιστούν ευάλωτη τη γερμανική οικονομία.
Στα τέλη του 2018 μετά βίας κατάφερε να αποφύγει την ύφεση. Το ΔΝΤ, στην επικαιροποιημένη έκθεσή του για τις παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές, «ψαλίδισε» κατά μισή ποσοστιαία μονάδα τις προβλέψεις του για το γερμανικό ΑΕΠ. Για φέτος προβλέπει ανάπτυξη μόλις 0,8%, από 1,5% την προηγούμενη χρονιά. Τα σήματα κινδύνου είχαν αρχίσει να διαφαίνονται από την πρώτη θητεία της καγκελαρίου Μέρκελ. Οι γερμανικές επιχειρήσεις, που υπερτερούσαν σε καινοτομία, άρχισαν να μένουν πίσω στην κούρσα της ανταγωνιστικότητας.
Με βάση τα στοιχεία του 2018, οι ΗΠΑ υποσκέλισαν για μια ακόμη χρονιά τη Γερμανία, με τις αιτήσεις για πατέντες από αμερικανικές επιχειρήσεις να ανέρχονται σε επίπεδα-ρεκόρ. Σημαντικό έδαφος κερδίζουν και άλλες μεγάλες δυνάμεις, όπως η Κίνα και η Νότιος Κορέα. Η καγκελάριος Μέρκελ έβλεπε τις προκλήσεις και είχε υποσχεθεί σημαντική αύξηση των επενδύσεων σε παιδεία και έρευνα. Μόνο που οι μετέπειτα εξελίξεις δεν ήταν οι αναμενόμενες. Το γεγονός ότι η άλλοτε κραταιά Γερμανία χάνει το προβάδισμά της αντανακλάται στα προβλήματα της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας. Το σκάνδαλο Dieselgate, που ήλθε στο φως προς τα τέλη του 2015, έδειξε ότι οι γερμανικές εταιρείες αυτοκινήτων -που έως τότε διακρίνονταν για την ποιότητα, επιδόσεις και στιλ- «μαγείρευαν» τις τιμές ρύπων στις δοκιμές πετρελαιοκίνητων αυτοκινήτων.
Τριάμισι χρόνια μετά και οι Γερμανοί κατασκευαστές πασχίζουν να μη χάσουν την κούρσα της ηλεκτροκίνησης και των οχημάτων αυτόνομης οδήγησης. Στον εξαγωγικό κλάδο -που αποτελεί το βασικό στήριγμα της οικονομίας- οι παραγγελίες και οι πωλήσεις υποχωρούν με τους ταχύτερους ρυθμούς από την εποχή της κρίσης, ενώ η μεταποιητική δραστηριότητα υποχώρησε τον Μάρτιο σε ναδίρ 80 μηνών.
Δεδομένου ότι η Γερμανία είναι η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, αντιπροσωπεύοντας το 29% της συνολικής οικονομικής δραστηριότητας, ένα νέο κεφάλαιο επιβράδυνσης -ενδεχομένως και ύφεσης- δεν αφήνει ανεπηρέαστη την οικογένεια του ευρώ. Το ΔΝΤ υποβάθμισε την πρόβλεψή του και για την Ευρωζώνη, αναμένοντας ανάπτυξη 1,3% για φέτος. Μπορεί στην περίπτωση της Ευρώπης να είναι μικρά τα περιθώρια ελιγμών, δεν ισχύει το ίδιο και για τη Γερμανία. Έχει έλθει ο καιρός για το Βερολίνο να αλλάξει προσανατολισμό, με μειώσεις φόρων και κίνητρα τόνωσης της εσωτερικής κατανάλωσης. Με την επαναφορά της οικονομικής ευημερίας, θα κερδίσει και πάλι την εμπιστοσύνη των πολιτών.
