Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Πέρα από τις προειδοποιήσεις για επιμονή στον δρόμο των μεταρρυθμίσεων, πειθαρχία και αποφυγή πισωγυρισμάτων, πέρα από τις συστάσεις για μείωση των φόρων και αύξηση των επενδύσεων και τις πάσης φύσεως δημοσιονομικού χαρακτήρα συνταγές, ένα μήνυμα επανέρχεται ξανά και ξανά στο προσκήνιο από αρχές, οίκους και έρευνες: Κάντε παιδιά και φροντίστε να μείνουν εδώ. Δεν περιμένεις όταν διαβάζεις την έκθεση της ΤτΕ για τις οικονομικές προοπτικές ή το σημείωμα του Moody’s για την αγορά ακινήτων να συναντήσεις κάτι τέτοιο.
Κι όμως ο κεντρικός τραπεζίτης Γιάννης Στουρνάρας το είπε ξεκάθαρα: Πρέπει να δοθούν φορολογικά κίνητρα στους νέους για δημιουργία οικογένειας και τεκνοποίηση. Και τούτο γιατί με τις δημογραφικές τάσεις που επικρατούν σήμερα και το ακολουθούμενο μίγμα πολιτικής, κινδυνεύουμε να μετατραπούμε από κοινωνία ενθάρρυνσης της εργασίας σε κοινωνία προστασίας των συντάξεων.
Και ο αμερικανικός οίκος ξεκαθάρισε ότι ένα από τα βασικά εμπόδια στην πλήρη ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων είναι η γήρανση και τελικά συρρίκνωση του πληθυσμού. Η Ελλάδα γερνάει και το καμπανάκι το έχουν χτυπήσει ανά καιρούς πολλοί. Μεταξύ αυτών η Κομισιόν και η ΕΚΤ που σε έκθεσή τους για τη γήρανση του πληθυσμού υπολογίζουν ότι έως το 2060, με τον δείκτη γεννητικότητας σε 1,3 παιδιά ανά γυναίκα σε παραγωγική ηλικία, ο πληθυσμός της χώρας θα έχει μειωθεί σε 7,5 εκατ. Αν δε στην υπογεννητικότητα προσθέσουμε και τη φυγή των νέων στο εξωτερικό -που σε πρόσφατη έρευνα του YouGov προσδιορίστηκε ως πολύ μεγαλύτερη ανησυχία μας από την εισροή μεταναστών- τότε το πρόβλημα διογκώνεται.
Και τι κάνουμε γι’ αυτό; Μέχρι στιγμής τίποτα. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από τα στοιχεία για το πώς κατανέμονται οι δαπάνες της γενικής κυβέρνησης. Για συντάξεις και επιδόματα γήρατος ανέρχονται στο 13,8% του ΑΕΠ. Και δεν είναι βεβαίως κακό ούτε πρόβλημα να φροντίζει μία κοινωνία για την τρίτη ηλικία. Είναι δείγμα πολιτισμού. Αλλά όταν βλέπει κανείς ότι οι δαπάνες για τη στήριξη οικογένειας και παιδιών είναι μόλις 0,6% του ΑΕΠ ή ακόμη και για τη στήριξη των ανέργων 0,5% του ΑΕΠ, καταλαβαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά. Η τεράστια αυτή ψαλίδα δεν είναι αναγκαίο κακό, είναι επιλογή.
Φειδωλοί στις δαπάνες μας και για την παιδεία, το πιο καθοριστικό συστατικό για το μέλλον μας. Απορροφούν μόλις το 3,9% του ΑΕΠ, την ώρα που σε άλλες χώρες του Νότου όπως η Κύπρος και η Πορτογαλία τα ποσοστά είναι 5,7% και 5% αντίστοιχα. Όσο οι προτεραιότητες πολιτικής δεν αλλάζουν, ούτε η χώρα θα αλλάζει. Απλά θα «μικραίνει».
