Skip to main content

Μπανανία και δυσπιστία

Ξέρουμε τι είναι μπανανία και έχουμε νιώσει στην τσέπη μας τον πληθωρισμό της απληστίας. Γι' αυτό και υπάρχει δυσπιστία για τη θεραπεία.

Η ακρίβεια δεν είναι τελικά εισαγόμενη και η Ελλάδα δεν είναι μπανανία. Ίσως, γιατί είναι χώρα που ανθεί φαιδρά πορτοκαλέα, που κοκκινίζει η σταφύλη και θάλλει η ελαία. Ωραία, με τα τέσσερα μέτρα, που ανακοίνωσε η κυβέρνηση, αποσύρονται από τον Μάρτιο τα ποτά από το πάρτι των πολυεθνικών; Οι τιμές των προϊόντων τους στα ράφια των σούπερ μάρκετ θα έχουν την ελάχιστη ή και καθόλου απόκλιση απ’αυτά της υποτιθέμενης ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς;

Το θέμα της διαφορετικής τιμολόγησης σε Ελλάδα και άλλες χώρες υφίσταται από την προηγούμενη μεγάλη κρίση, του 2008, με τον όρο transfer pricing, που αφορούσε τις ενδοομιλικές συναλλαγές μεταξύ συνδεδεμένων επιχειρήσεων που χρησιμοποιούσαν τη χαμηλή φορολογία γειτονικών χωρών. Οι συνηθέστερες πρακτικές που ακολουθούνται για να ανεβάζουν το κόστος των πωλούμενων στην Ελλάδα προϊόντων, ειδικά όταν η θυγατρική στην Ελλάδα είναι εμπορική εταιρεία, είναι η επιβολή πολύ υψηλών δικαιωμάτων χρήσης των σημάτων «royalties», οι υψηλές τιμές προϊόντων ιδιωτικής τους ετικέτας, ο εσωτερικός τους δανεισμός με πολύ υψηλά επιτόκια κ.ά.

Όλοι ξέρουμε τι είναι μπανανία κι ας μην ξέρουμε από ποιον επινοήθηκε ο όρος (τον Αμερικανό συγγραφέα Ο. Χένρι, ο οποίος είχε ζήσει λίγα χρόνια στην Ονδούρα στις αρχές του 20ού αιώνα) ή πώς αποτυπώθηκε η σφαγή της μπανάνας του1928 στη λογοτεχνία (π.χ., από τον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες στα Εκατό Χρόνια Μοναξιάς, από τον Πάμπλο Νερούδα, που τιτλοφόρησε «United Fruit» μια ενότητα του Κάντο Χενεράλ) ή πότε πρωτοεμφανίστηκε στα ελληνικά η Banania (στα τέλη του 1961 λόγω ενός άρθρου των ΝΥΤ, που θύμιζε τις εκλογές βίας και νοθείας).

Ξέρουμε τι είναι μπανανία και έχουμε νιώσει στην τσέπη μας τον πληθωρισμό της απληστίας. Γι’ αυτό και υπάρχει δυσπιστία για τη θεραπεία.

Μένει να φανεί αν αυτό θα αλλάξει, αν το γλέντι της κερδοσκοπίας θα χαλάσει, αν το νήμα από τον μπαρμπα-Σμιθ το κράτος θα πιάσει. «Τα υψηλά κέρδη», έγραφε, «τείνουν να αυξάνουν τις τιμές πολύ περισσότερο απ’ ό,τι οι υψηλοί μισθοί». Περιμένουμε να αυξηθούν αυτοί.