Από την έντυπη έκδοση
Του Α.Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Ασφαλώς η προτεραιότητα σ’ αυτές τις μέρες που ζούμε θα ανήκε στην προσέγγιση των επιπτώσεων -οικονομικών και όχι μόνο- της επιδημίας του κοροναϊού, που (φυσικά) έφθασε και στη «θωρακισμένη» υγειονομικά Ελλάδα μας. Αλλά και στην προβολή των ακόμη πιο δυσάρεστων επιπτώσεων από τη διαφαινόμενη -σε απόσταση αναπνοής, πλέον- πραγματική και επίφοβη κρίση του προσφυγικού/μεταναστευτικού. Και στα δύο μέτωπα, η εποχή των λόγων και των σχεδιασμών έχει περάσει. Χώρα τουριστική η Ελλάδα. Με κινητικότητα του πληθυσμού της. Με αδύναμη θέση στις αλυσίδες αξίας. Προσδεθείτε! Να δούμε πώς θα «διαβάσει» τη συγκυρία και το Euro Working Group.
Όμως η ταχύτητα των εξελίξεων δεν επιτρέπει κάτι το αξιόπιστο: μένουμε λοιπόν σε κάτι που ο αναγνώστης ίσως θεωρήσει υπεκφυγή.
Ο λόγος για την επιμελημένα παραμερισμένη οικονομική δημοκρατία – κι ας βρίσκεται παρούσα σε κάθε στροφή: «κόκκινα» δάνεια, ρυθμίσεις, προστασία πρώτης κατοικίας και σχέση του οφειλέτη με τις τράπεζες; σχέσεις εργοδοτών/εργαζομένων στα χρόνια της κρίσης, αλλά και τώρα μετά την επέλευση της «κανονικότητας»; Τη συναντήσαμε τις εντελώς τελευταίες μέρες την έννοια αυτή, σε δύο διαφορετικές (;) στιγμές.
Πρώτο επεισόδιο: «Εθνικό Σχέδιο για οριστική λύση στα κόκκινα δάνεια» παρουσίασε με Ημερίδα το ΜέΡΑ25 του Γιάνη Βαρουφάκη. Συγκέντρωσε ένα κάποιο κοινό από καταναλωτικούς φορείς, τοπικές αρχές, Επιμελητήρια, Δικηγορικούς Συλλόγους. Αρκετή συμμετοχή νεότερων ηλικιών. Ο ίδιος ο Γ. Βαρουφάκης θέλησε να επεξηγήσει το «Εθνικό Σχέδιο» ως λειτουργική εκκαθάριση των ισολογισμών των τραπεζών, με τερματισμό όμως των πλειστηριασμών /των εξώσεων, με επανένταξη των «κόκκινων δανειοληπτών»» στην οικονομική ζωή, με εντοπισμό/αποβολή των στρατηγικών κακοπληρωτών. Το προτεινόμενο σχήμα, στην ουσία Bad Bank («Οδυσσέας» αντί του «Ηρακλή») με έκδοση κρατικά εγγυημένων ομολόγων υπέρ των τραπεζών, το θεωρεί συμβατό με τους κανόνες Βρυξελλών/Ε.Ε. και Φραγκφούρτης/ΕΚΤ: δεν είναι, ακόμη κι αν υπό όρους 2014-15 θα μπορούσε διαπραγματευτικά να ήταν… Προβλέπει Συμβούλιο Εκκαθάρισης με ευρεία συμμετοχή, για τον εντοπισμό των στρατηγικών κακοπληρωτών, αλλά και ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για τον προσδιορισμό του ύψους «εισφοράς διατήρησης δικαιώματος χρήσης και συνιδιοκτησίας» στα σχετικά ακίνητα ή/και ΜΜΕ.
Εκείνο όμως που αξίζει να κρατηθεί ήταν η προθυμία φορέων -και μάλιστα των Δικηγορικών Συλλόγων Αθήνας και Πειραιά- να προσέλθουν ως ενδιάμεσοι στη συζήτηση και στην εφαρμογή, μετά τη λήξη της προστασίας της πρώτης κατοικίας. (Γιατί αυτός είναι ο ουσιαστικός μοχλός της συζήτησης: το φάσμα των πλειστηριασμών σε εννέα βδομάδες…) Σε αυτού του είδους τους φορείς απηύθυνε έκκληση να αναμιχθούν στην εφεξής διαδικασία και η Λούκα Κατσέλη, η οποία παρενέβη στην ημερίδα με την επιστημονική της ιδιότητα – αλλά και ως εμπνευστής του φερώνυμου νόμου που τώρα λήγει η τελευταία του εκδοχή. Όμως στην έκκληση Λ. Κατσέλη ένα σημείο που θα πρέπει να κρατηθεί είναι η αναφορά -και η επεξήγηση- ότι σταθερά επανέρχεται ένα ζήτημα οικονομικής δημοκρατίας. Πρακτικά: αντιμετώπισης της ανισότητας ισχύος μεταξύ δανειολήπτη και τραπεζών ή/και εταιρειών διαχείρισης των κόκκινων δανείων.
Αυτό, θα μας επιτραπεί να πούμε, ήταν η πολιτικά πιο ουσιώδης παρέμβαση της εκδήλωσης ΜέΡΑ25. Μαζί με τη βραχύλογη παρέμβαση/παραδοχή της εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ στην Ημερίδα, Χριστίνας Ανδρέου, για αναγκαιότητα επίλυσης του προβλήματος των κόκκινων δανείων «με ενιαία κοινωνική αντιπολίτευση».
Δεύτερο επεισόδιο: σε εντελώς διαφορετικό κοινό -πλειοψηφία μεσόκοπος-και-βάλε-κόσμος, με μια αίσθηση παλαιού ΠΑΣΟΚ…- η διοργάνωση εκδήλωσης από τον Τομέα Οικονομίας του ΣΥΡΙΖΑ, σε αναζήτηση «Δίκαιης και βιώσιμης ανάπτυξης με προοδευτικές πολιτικές». Εδώ, επιχειρήθηκε μια συνύπαρξη ανθρώπων που προσέρχονται με την πιο οικολογική προσέγγιση της βιωσιμότητας – όπως ο ευρωβουλευτής Πέτρος Κόκκαλης (με έμφαση στο νέο Green Deal της Ε.Ε.) ή η δήμαρχος Αγ. Δημητρίου Μαρία Ανδρούτσου (που στάθηκε στην πρακτική εμπειρία της πόλης, της συνοικίας, της γειτονιάς από το τι σημαίνει βιώσιμη ανάπτυξη).
Ενώ όμως το κυρίως πολιτικό στίγμα έθεσε ο Νίκος Παππάς ως αρμόδιος του ΣΥΡΙΖΑ «υποδεχόμενος» τη λογική της Agenda 2030 και της βιωσιμότητας στη συζήτηση, και πάλι θα σημειώσουμε ότι μια τοποθέτηση της Λούκας Κατσέλη είχε το, δυνητικά πιο ενδιαφέρον, πολιτικό περιεχόμενο μέλλοντος. Τι εννοούμε; Η Λ. Κατσέλη παρουσιάζοντας όλη την ιστορία της Agenda 2030 και αναζητώντας το περιεχόμενο τόσο της έννοιας του «προοδευτικού» / της προοδευτικής προσέγγισης όσο και της βιωσιμότητας, ανακίνησε και εδώ την έλλειψη οικονομικής δημοκρατίας. Δηλαδή τα φαινόμενα ανισότητας που επιτείνονται λόγω της υποχώρησης του συνδικαλισμού και των ενδιάμεσων φορέων στην εκπροσώπηση των ανθρώπων. Από την αγορά εργασίας μέχρι την αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού, η αναζήτηση αυτή μπορεί να αποδειχθεί «φορέας μέλλοντος».
