Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Ένα από τα δεκάδες σκάνδαλα της αμερικανικής προεκλογικής εκστρατείας ήταν η αποκάλυψη ότι ο Ντόναλντ Τραμπ δεν πλήρωνε φόρους επί 18 χρόνια. Η στάση του επιχειρηματία Τραμπ δεν στάθηκε εμπόδιο στον δρόμο του για τον Λευκό Οίκο. Για τους πολίτες το πρόβλημα ήταν αλλού: στο γεγονός ότι το σύστημα του επιτρέπει να φοροαποφεύγει εύκολα και νόμιμα, αφήνοντας τους συνήθεις υπόπτους να σηκώσουν τα βάρη.
Οι φορολογικές στρεβλώσεις -που συναντάμε σε πολλές οικονομίες της Δύσης- είναι ένας εκ των παραγόντων για τις αυξανόμενες ανισότητες, όπως παραδέχονται Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες. Το θέμα είχε αναδείξει προ ετών ένας εκπρόσωπος του λεγόμενου 1% στην κορυφή της εισοδηματικής πυραμίδας. «Φορολογούμαι λιγότερο από οποιονδήποτε άλλο στο γραφείο μου, συμπεριλαμβανομένης της γραμματέως μου» είχε ομολογήσει ο Γουόρεν Μπάφετ.
Η αποτυχία των κυβερνήσεων να αναπτύξουν ένα κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας για τους «ηττημένους» της παγκοσμιοποίησης και του ελεύθερου εμπορίου, αλλά και η «απάντηση» που δόθηκε στην παγκόσμια κρίση φέρουν επίσης μεγάλο μερίδιο ευθύνης.
Οι κεντρικές τράπεζες αφέθηκαν εν πολλοίς μόνες να στηρίξουν την οικονομία, λαμβάνοντας κάθε είδους μη συμβατικά μέτρα. Η ποσοτική χαλάρωση, τα μηδενικά ή και αρνητικά επιτόκια απέτρεψαν τα χειρότερα, αλλά είχαν «παρενέργειες». Έστειλαν στα ύψη μετοχές και ομόλογα (που βρίσκονται περισσότερο σε χέρια πλουσίων), τρώγοντας καταθέσεις και συντάξεις απλών νοικοκυριών.
Σύμφωνα με την Credit Suisse, το 1% των ευπορότερων του πλανήτη ελέγχει περισσότερο πλούτο από ό,τι το υπόλοιπο 99% μαζί. Ο ΟΟΣΑ και το ΔΝΤ απευθύνουν συνεχώς εκκλήσεις στις κυβερνήσεις να λάβουν μέτρα για το κλείσιμο της ψαλίδας.
Γνωρίζουν ότι σε διαφορετική περίπτωση μόνοι κερδισμένοι θα είναι οι θιασώτες των κλειστών συνόρων και του απομονωτισμού.
Το αποτέλεσμα των εκλογών στις ΗΠΑ, όπου οι πραγματικοί μισθοί της μεσαίας τάξης είναι σήμερα συγκρίσιμοι με εκείνους της δεκαετίας του ‘60, το επιβεβαιώνει.
Στην τελευταία ομιλία του στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, ο απερχόμενος Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα περιέγραψε την κατάσταση ως εξής: «Ένα τέταρτο του αιώνα μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, ο κόσμος είναι, από πολλές απόψεις, λιγότερο βίαιος και πλουσιότερος. Ωστόσο, οι κοινωνίες είναι γεμάτες ανασφάλεια και δυσφορία, οι άνθρωποι χάνουν την εμπιστοσύνη στους θεσμούς, ξεσπούν εντάσεις». Και προειδοποίησε: «Ένας κόσμος όπου το 1% της ανθρωπότητας κατέχει περισσότερο πλούτο από το υπόλοιπο 99%, ποτέ δεν θα είναι σταθερός». Πόσοι τον άκουσαν άραγε;
