Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Οι «ηλιόλουστες» ημέρες παρήλθαν και η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται αντιμέτωπη με έναν βαρύ χειμώνα. Το ΔΝΤ έκρουσε για μία ακόμη φορά τον κώδωνα του κινδύνου ότι η παγκόσμια οικονομία χάνει τη δυναμική της. Κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες δεν εκμεταλλεύτηκαν τη «χρυσή διετία» ισχυρής και συγχρονισμένης ανάπτυξης για να εφαρμόσουν τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις και τώρα κινδυνεύουν να βρεθούν απροετοίμαστες μπροστά σε ενδεχόμενη νέα πρόκληση. «Όπως αρκετοί από εσάς, βλέπω να συγκεντρώνονται σύννεφα που προμηνύουν καταιγίδα (πάνω από την παγκόσμια οικονομία) και πολύ φοβάμαι ότι η δουλειά για την πρόληψη μιας κρίσης δεν έχει ολοκληρωθεί», προειδοποίησε ο Ντέιβιντ Λίπτον, υπ’ αριθμόν 2 στην ιεραρχία του ΔΝΤ. Τις ανησυχίες του συμμερίζεται και η γενική διευθύντρια του Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ, έχοντας επανειλημμένως επισημάνει τους κινδύνους που απειλούν την ανάπτυξη, ξεχωρίζοντας τις εντάσεις στο παγκόσμιο εμπόριο.
Τα σημάδια παραείναι πολλά για να τα αγνοήσει κανείς. Η Ευρωζώνη κατεβάζει ταχύτητα, με το ΑΕΠ να επιβραδύνεται μόλις στο 0,2% στο τρίτο τρίμηνο. Οι εστίες κρίσης είναι πολιτικές και χτυπούν δύο από τις μεγαλύτερες οικονομίες της οικογένειας του ευρώ – η κόντρα Ιταλίας-Βρυξελλών για τον προϋπολογισμό του 2019 και το κίνημα των «κίτρινων γιλέκων» στη Γαλλία. Η κραταιά Γερμανία «λυγίζει» υπό το βάρος της εμπορικής διαμάχης και της αβεβαιότητας λόγω Brexit. Η κυβέρνηση αναθεώρησε προς τα κάτω τις οικονομικές της προβλέψεις, αναμένοντας ανάπτυξη 1,5% με 1,6%. Η Ευρωζώνη εμφανίζει σημάδια κόπωσης την ώρα που η ΕΚΤ προετοιμάζεται να γράψει επισήμως τον επίλογο στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, στη διάρκεια του οποίου αγόρασε ενεργητικό -κυρίως κρατικά ομόλογα- 2,6 τρισ. ευρώ. Στη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου η οικονομία γνώρισε στο τρίτο τρίμηνο τη μεγαλύτερη συρρίκνωση από το 2014, με το ΑΕΠ να υποχωρεί 2,5%. Ο κινεζικός «δράκος» λαβώνεται από τη σινο-αμερικανική εμπορική διένεξη, με την ανάπτυξη του τρίτου τριμήνου στα χαμηλότερα επίπεδα από την εποχή της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Πού μπορεί να στραφεί κανείς για στήριγμα; Στις ΗΠΑ, είναι μια δυνητική απάντηση, καθώς η οικονομία «τρέχει» χάρη στις φοροελαφρύνσεις της κυβέρνησης Τραμπ. Το αμερικανικό όμως «όνειρο» τείνει να σβήσει. Η Goldman Sachs προειδοποίησε για απότομη επιβράδυνση το 2019. Οι ειδικοί βλέπουν τα σημάδια και προειδοποιούν προτού να είναι πολύ αργά. Το ίδιο είχαν κάνει και μία δεκαετία πριν. Οι αρχές είχαν κωφεύσει τότε στα καμπανάκια κινδύνου. Ας μην το κάνουν και τώρα, γυρίζοντας τον χρόνο πίσω και καταστρέφοντας όσα επιτεύχθηκαν με τόση δυσκολία και σκληρή δουλειά.
