Από την έντυπη έκδοση
Του Α. Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Η στήλη συνειδητά απέχει από εκείνο που στην Ελλάδα των τελευταίων χρόνων θεωρείται πολιτική συζήτηση – αν και τίποτε το πιο πολιτικό, θαρρούμε, από την αναλυτική προσέγγιση των οικονομικών εξελίξεων και αποφάσεων, με τις κοινωνικές τους επιπτώσεις, ή πάλι από την αντίστοιχη προσέγγιση των διεθνών/ευρωπαϊκών. Και πάντως απέχουμε από εκείνο που έχει καταλήξει να θεωρείται επιτομή του πολιτικού: το «πότε θα γίνουν εκλογές», που τόσο σφιχταγκαλιάζει την πολιτική συζήτηση ώστε να πνίγει σχεδόν οτιδήποτε άλλο.
Θα κάνουμε σήμερα μιαν εξαίρεση – όχι όμως επειδή αιφνιδίως το προσκήνιο κατακλύσθηκε από φήμες/ειδήσεις/εκτιμήσεις περί αιφνίδιων εκλογών/snap elections ευθύς ως εκταμιευθούν τα στοχευμένα επιδόματα, το κοινωνικό μέρισμα, τα όποια αναδρομικά.
Και «χωνευτεί» η μη περικοπή των συντάξεων (που βέβαια όλοι στη Βουλή την ψήφισαν, αλλά… η κυβέρνηση την «δίνει»). Καθώς και αφού έρθει προς ψήφιση η Συμφωνία των Πρεσπών στη δική μας την πλευρά (πλην αν αφεθεί να καταρρεύσει, οπότε ζούμε σε εντελώς άλλο σκηνικό).
Θα αγγίξουμε το θέμα των πρόωρων εκλογών, στο μέτρο που συσχετίζεται με τον πυρήνα των προσεγγίσεων που έχουμε συνηθίσει να προτείνουμε στον αναγνώστη. (Άλλωστε, αυτή η διάσταση των ελληνικών εκλογών αρχίζει και παρατηρείται και «έξω», από Βρυξελλών και Βερολίνου μέχρι ξένων ανταποκριτών που ξαναβλέπουν εδώ εξελίξεις – ελαφρώς με το κιάλι, καθώς για μεγάλα διεθνή media η Ελλάδα καλύπτεται πλέον από Ρώμη ή από Πόλη…). Λοιπόν: πρόωρες/αιφνίδιες εκλογές, δηλαδή πριν από τις τρίδιπλες του Μαΐου, αν δεν μας προκύψουν από απώλεια στήριξης του κυβερνητικού σχήματος, θα έχουν τη λογική αποφυγής «των δύσκολων» παρακάτω – ταυτόχρονα με το άνοιγμα της συζήτησης για την πορεία στις μεθεπόμενες (και κρίσιμες) κάλπες: εκείνες της απλής αναλογικής.
Επειδή ίσως αυτά φέρνουν μιαν εύλογη ζαλούρα στους κανονικούς ανθρώπους, κάποιες επεξηγήσεις. Στην ελληνική συνταγματική τάξη, εκλογές (πλην κατάρρευσης της πλειοψηφίας: ήδη απ’ αυτήν την εβδομάδα μπορεί να υπάρξει πρόταση δυσπιστίας, που θα «ήλεγχε» την ύπαρξη δεδηλωμένης στη Βουλή…) ζητά μόνον ο ένοικος του Μαξίμου, άμα διαβεί τη Βασιλέως Γεωργίου Β’ και ζητήσει από τον ένοικο του Προεδρικού τη διεξαγωγή εκλογών. Χρειάζεται βέβαια και μια επίκληση «εθνικού θέματος εξαιρετικής σημασίας» (άρθρο 41 παρ. 2 του Συντάγματος), που είχε καταντήσει προσχηματική ρουτίνα – όμως σήμερα έχουμε μισή ντουζίνα γνήσια τέτοια θέματα προς επίκλησιν! Άμα, τώρα, έπειτα από πρόωρες εκλογές σχηματισθεί κυβέρνηση -αφήνουμε τη συναρπαστική συζήτηση για το ποιος θα βρεθεί με πόσες έδρες πρώτος, τι τυχόν θα χρειαστεί για συνεργασία (πάγια κατάσταση μετά το 2010: συνεργασία Ν.Δ./ΠΑΣΟΚ/ΛΑΟΣ, ύστερα Ν.Δ./ΠΑΣΟΚ/ΔΗΜΑΡ, ύστερα ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ, ύστερα πάλι το ίδιο)- αυτή θα αναμετρηθεί, αμέσως μετά, με την κρίση του ίδιου εκλογικού σώματος στις Ευρωεκλογές.
Με πιο χαλαρή ψήφο, τα γνωστά! Άμα όμως δεν κατορθωθεί ο σχηματισμός κυβέρνησης, θα προκύψει ένα σχετικό χάος: ποιος θα το χρεωθεί;
Άμα, αντιθέτως, αφεθούν οι εθνικές εκλογές για μετά τις τρίδιπλες του Μαΐου, τότε η μεγα-δημοσκόπηση/real time που αποτελούν οι Ευρωεκλογές, θα δώσει ένα αποτέλεσμα το οποίο εν συνεχεία θα αποτελέσει βάση για τις εθνικές κάλπες. Δυσοίωνο κάτι τέτοιο για τη σημερινή κυβερνητική πλειοψηφία: αρκεί να θυμηθεί κανείς τις Ευρωεκλογές 2014 (που πανικοβάλαν την κυβέρνηση Σαμαρά/Βενιζέλου), αλλά και εκείνες του 2009 (που έκαναν ανάλογα στην κυβέρνηση Καραμανλή).
Όμως η ουσία είναι άλλη: οι οποιεσδήποτε εκλογές του 2019 -Μαρτίου, Μαΐου ή Οκτωβρίου- δεν θα είναι παρά πρόκριμα για εκείνες που θα προκύψουν, με απλή αναλογική δε, άμα δεν ευδοκιμήσει (άρθρο 32 παρ. 4 του Συντάγματος) η προεδρική εκλογή με 200/200/180 έδρες, νωρίς το 2020. Αυτές τις εκλογές τις ξορκίζουν πολλοί, άλλοι θεωρώντας ότι 180 έδρες θα βρεθούν τότε, μετεκλογικά, άλλοι ονειρευόμενοι αλλαγή του εκλογικού νόμου και, αμέσως μετά, εκλογές προκειμένου να «καεί» η απλή αναλογική, και ύστερα πάλιν εκλογές. Ζαλιστήκατε; Σωστά! Όμως το ερώτημα θα μένει ένα: Ποιος θα χρεωθεί στις τελικές κάλπες όλον αυτόν τον τακτικισμό;
Ελάτε τώρα μια στιγμή σ’ αυτά που αφορούν ετούτη τη στήλη. Το 2019 θα «κριθεί» όλη η οικονομική πολιτική των υπερπλεονασμάτων: Τι θα δώσει ως αναπτυξιακούς ρυθμούς; Τι ως απόδοση σε φόρους; «Ζητούνται» επίσης κάπου 2,5 δισ. ευρώ από ομόλογα που λήγουν μέσα Απριλίου («ομόλογα Στουρνάρα» του 2014), συν λίγο πάνω από 2 δισ. δάνειο ΔΝΤ, συν τα 4,8 δισ. εις χείρας ΕΚΤ – όλα αυτά σχετικά νωρίς. Συνεπώς το θέμα δεν είναι το πότε των εκλογών, αλλά ποιος/πώς/πότε ακριβώς θα κουβαλήσει τις συνέπειες.
